In het weekend van 15 tot 18 augustus 1969 kwamen ongeveer 400.000 feestvierders van heinde en verre naar de glooiende velden van Max Yasgurs melkveeboerderij in de buurt van Bethel, New York. Daar traden enkele van de grootste muziekacts van het land op, samen met rijzende sterren, tijdens de Woodstock Music and Art Fair.

Woodstock was het grootste van de tegenculturele muziekfestivals in de Verenigde Staten in de jaren zestig. Het heeft een onuitwisbare indruk achtergelaten, niet alleen op de artiesten en de aanwezigen, maar ook op de geesten van miljoenen jonge Amerikanen die Woodstock als tweede hebben meegemaakt – via nieuwsberichten, een veelbekeken documentaire en de consumentenproducten die al snel volgden.

Sommige voorwerpen in onze collectie vertellen een Woodstock-geschiedenis – een geschiedenis die veel verder reikt dan die boerderij in New York.

Het Festival

Woodstock was altijd bedoeld om winst te maken. De organisatoren verkochten vooraf kaartjes en begonnen ze aan de poorten te pinnen. Het innen van de kaartjes werd echter al snel gestaakt toen de menigte bezoekers de ingangen overspoelde en door de gaten in de hekken naar binnen begon te dringen. De organisatoren gaven toe en stopten met het verzamelen van de kaartjes.

De kaartjesverkoop werd gestaakt, maar er kwam een enorme menigte op de been. Volgens sommige getuigen was het festival chaotisch, volgens anderen extatisch.

Fotografe Lisa Law legde dit alles vast, van de drijfnatte regen en slinkende voorraden tot ontzagwekkende muziekoptredens en uitingen van gemeenschap. Law maakte zelfs een ritje in de helikopters die voedsel en medische voorraden vervoerden toen de wegen onbegaanbaar werden. Van daaruit legde ze de enorme omvang van het festival vast.

De organisatoren van hedendaagse muziekfestivals halen een groot deel van hun winst uit de verkoop van een brede waaier aan consumptiegoederen ter plaatse en online, waaronder het immer populaire concert-T-shirt. De organisatoren van het Woodstock-festival verstrekten T-shirts aan het personeel en de beveiliging; ze verkochten ze niet op het festival. Verkopers van derden vulden de leegte echter snel op door kleding, posters en andere souvenirs te verkopen.

Dried Days in Woodstock, Forever in Our Memories

Hoewel enkele honderdduizenden mensen het Woodstock-festival aan den lijve hebben ondervonden, heeft het idee van Woodstock een grote impact gehad op het leven van miljoenen anderen. Veel Amerikanen leerden het festival kennen via het nieuws, verhalen van vrienden die de tocht hadden gemaakt, en via Woodstock, de zeer succesvolle, drie uur durende documentaire film van het festival, die slechts zeven maanden later in de bioscoop in première ging. De culturele impact van het festival bleef groeien. Veel jonge Amerikanen gaven uiting aan hun affiniteit met de waarden die ze met Woodstock associeerden door platen, film- en concertkaartjes te kopen, T-shirts te dragen en posters aan de muur te hangen.

Irene Clurman was verbaasd toen ze in 1970 ontdekte dat de plaatselijke J.C. Penney in Gallup, New Mexico, stof verkocht met daarop een foto van honderden Woodstock-deelnemers in het gras. Clurman groeide op in de wijk Haight-Ashbury in San Francisco, waar ze deelnam aan politieke protesten en affiniteit kreeg met de tegenculturele waarden van de buurt. Hoewel ze het land niet kon oversteken om Woodstock bij te wonen, herkende ze de foto, kocht de stof en maakte er een mini-jurkje van. Ze droeg het “als een ironische viering van liefde, vrede en rebellie,” legde ze uit. “Mensen merkten het veld van hippies alleen op als ik erop wees. Als ik niet de aandacht vestigde op de beroemde foto, bleef de boodschap van de jurk mijn geheim.”

Het feit dat “Woodstock”-stof minder dan een jaar na het festival te koop was bij een nationale warenhuisketen, toont aan hoe uitzonderlijk snel en in welke mate Woodstock tot handelswaar werd gemaakt, tot een consumptieartikel voor Amerikaanse shoppers. Toch laat Clurman’s gebruik van de stof – als een heimelijke uiting van haar waarden – zien dat de betekenis van Woodstock heel krachtig bleef, zelfs na aankoop, voor degenen die de oproepen tot vrede en liefde zagen als een teken van affiniteit en hoop.

Hoewel sommigen vonden dat Woodstock’s steeds verdergaande commercialisering en intrede in de mainstream cultuur op gespannen voet stond met de tegenculturele trekken van het festival, beschouwden anderen dit als een overwinning – een demonstratie dat de eenvoudig uitgedrukte waarden van vrede en liefde diep begonnen te resoneren in een land dat anders in de ban was van strijd en onopgeloste sociale onrechtvaardigheden.

The Legacy

Naarmate de tijd verstreek, bleef de betekenis van Woodstock zeer omstreden. Voor degenen die debatteerden over de impact van de tegencultuurbewegingen van de jaren 1960, diende het als een brandhaard. Sommigen zagen het festival als de belichaming van een utopische beweging, bestaande uit jonge mensen die geloofden dat leven volgens de eenvoudige mantra van “vrede en liefde” kon dienen als een effectief tegengif voor sociale kwalen. Zij erkenden de kracht van muziek om mensen samen te brengen, en ontdekten dat hun waarden, gebrandmerkt als tegencultureel, in feite een enorme en voortdurende weerklank hadden in het vormgeven van onze nationale gesprekken. Voor anderen was Woodstock een gemiste kans – een vertoning van hedonistische zelfverwennerij door voornamelijk blanke, middenklasse aanwezigen, in plaats van een voedingsbodem voor politieke verzoening en hernieuwd activisme voor sociale rechtvaardigheid. Voor anderen vertegenwoordigde Woodstock alles wat er “mis” was gegaan met de Verenigde Staten in de jaren zestig – de versoepeling van de seksuele zeden, de betreurenswaardige aanvaarding van wijdverbreid drugsgebruik, en de blijmoedige omarming van antiauthoritarisme.

Dit jaar is het 50 jaar geleden dat Woodstock plaatsvond.

Vijftig jaar later, wat betekent Woodstock voor u?

John Troutman is conservator Amerikaanse muziek bij de afdeling Cultureel en Gemeenschapsleven.