Jednym z bardziej nieuchwytnych celów badań nad edukacją jest odpowiedź na pytanie: co sprawia, że jedna szkoła radzi sobie lepiej niż inna? Baza dowodów jest coraz większa, ale jak dotąd odpowiedź brzmi: to zależy.

Sukces szkoły zależy od kontekstu. To, co sprawdza się w przypadku jednej grupy uczniów i nauczycieli, może nie działać w przypadku innej. Sami nauczyciele mogą różnić się skutecznością w zależności od uczniów, których uczą.

Niektóre szkoły poprawiają swoje wyniki, przyciągając bardziej zamożnych i/lub osiągających wysokie wyniki uczniów. Strategia ta może poprawić wyniki w jednej szkole, ale stwarza ryzyko, że sąsiadujące z nią szkoły będą musiały radzić sobie z rosnącą koncentracją osób w niekorzystnej sytuacji.

Sytuacja społeczno-ekonomiczna uczniów jest głównym czynnikiem wpływającym na wyniki szkoły. Szkole trudniej jest osiągnąć wysokie wyniki w nauce, gdy duża liczba uczniów boryka się z czynnikami ryzyka, takimi jak niskie dochody rodziny lub rodzice z ograniczonym wykształceniem, którzy mogą mieć trudności z zapewnieniem wsparcia w nauce. Wiele szkół w Australii znajdujących się w niekorzystnej sytuacji osiąga wyniki o ponad rok gorsze od średniej krajowej.

Ale to, że szkoły w biedniejszych dzielnicach osiągają gorsze wyniki, nie oznacza, że są one „nieudane”, a szkoły na bogatszych przedmieściach z wyższymi średnimi wynikami są „udane”. Szkoły w biedniejszych dzielnicach mogą wywierać znaczący wpływ na życie swoich uczniów. A poprawa wyników dla uczniów znajdujących się w niekorzystnej sytuacji może zmienić życie i społeczności, na przestrzeni pokoleń.

Są trzy kluczowe sposoby osiągania sukcesów przez szkoły w niekorzystnych warunkach, z których inne szkoły mogą czerpać naukę.

Sukces to coś więcej niż wyniki testów

Najbardziej efektywne szkoły to niekoniecznie te, które osiągają najlepsze wyniki w nauce. Są to szkoły, które osiągają wyniki lepsze od oczekiwanych, wydobywając to, co najlepsze z każdego ucznia, niezależnie od jego pochodzenia.

Pomiary osiągnięć szkolnych, w tym MySchool, zazwyczaj uwzględniają z tego powodu profil społeczno-ekonomiczny społeczności uczniowskiej. Wynika to z uznanych badań na temat wartości dodanej szkół – ich sukcesu w podnoszeniu wyników uczniów.

Sukcesy szkoły sprzyjają szerszym wymiarom uczenia się, krytycznym dla ogólnego sukcesu uczniów. Obejmują one rozwój społeczny i emocjonalny, kreatywność i innowacyjność, pozytywne nastawienie do uczenia się i postawę obywatelską.

Niektóre rządy australijskie włączają pomiary dobrego samopoczucia uczniów i poczucia więzi ze szkołą do oceny wyników nauczania. Same szkoły często wskazują na wartość swojej pracy w kształtowaniu aspiracji, zachowań i wartości uczniów – nie tylko osiągnięć akademickich.

Szkoły znajdujące się w niekorzystnej sytuacji mogą odnosić sukcesy w tych obszarach, nawet w większym stopniu niż szkoły, które koncentrują się na osiągnięciach akademickich.

Uczniowie muszą nauczyć się, jak się uczyć

Efektywna praktyka nauczania będzie miała niewielki wpływ, jeśli uczniowie nie są przygotowani do nauki. Uczniowie z uprzywilejowanych środowisk zazwyczaj dziedziczą wiedzę o tym, jak się uczyć i dlaczego. Uczniowie ze środowisk defaworyzowanych w większym stopniu polegają na szkołach, które budują ich umiejętności uczenia się i pomagają im postrzegać siebie jako zdolnych i zmotywowanych uczniów.

Szkoły o niższym statusie społeczno-ekonomicznym, które osiągają wysokie wyniki, rutynowo zapewniają uczniom ukierunkowane wsparcie w ramach tradycyjnego dnia szkolnego i poza nim. Może to obejmować korepetycje w małych grupach i indywidualne, samodzielne interwencje z wykorzystaniem technologii, indywidualne doradztwo akademickie i coaching, pomoc w odrabianiu zadań domowych oraz dodatkowy czas na ocenę.

Ewaluacje reform szkolnych i programów interwencyjnych dla szkół z dużą koncentracją uczniów upośledzonych społecznie ujawniły znaczenie ustanowienia wspólnego zrozumienia wokół nauczania i uczenia się oraz celów szkoły.

Na przykład, jedna ze szkół stworzyła grupy zabawowe i kawiarnię dla rodziców, aby współpracować z rodzicami jako partnerami w procesie uczenia się. Dzięki temu więcej uczniów przychodziło do szkoły zmotywowanych i gotowych do nauki, a nauczyciele mogli wykonywać swoją pracę bardziej efektywnie.

Extra funding matters and must be put to good use

Needs-based school funding – as recommended in the first Gonski review – goes some way towards combating the downward pressure student disadvantage places on school performance. Jednak wpływ finansowania szkół na wyniki nauczania jest zróżnicowany.

Osiągnięcie lepszych wyników wymaga zmiany sposobu praktykowania i wykorzystania dodatkowych pieniędzy do wprowadzenia zmian. Wynika to z faktu, że wyniki nauczania zależą od wielu czynników, zwłaszcza w społecznościach, które doświadczają wielu wyzwań.

Ostatnia ocena wpływu dodatkowego finansowania szkół pokazuje, że stabilny zespół nauczycieli i kierownictwa szkoły jest niezbędny, aby szkoły mogły dobrze wykorzystać dodatkowe fundusze. W jednej ze szkół, do której w ciągu pięciu lat przyszło i odeszło czterech dyrektorów, zainwestowano w budowanie zespołu kierowniczego, w tym w mentoring i szkolenia z zakresu przywództwa. Mimo że wyniki testów nadal nie zostały osiągnięte, klimat zawodowy i praktyka nauczania uległy znacznej poprawie.

Szkoły, do których uczęszcza wielu uczniów z grup upośledzonych, oprócz dużej rotacji personelu mogą borykać się z innymi wyzwaniami. Podjęcie tych wyzwań wymaga od dyrektorów szkół przeanalizowania wielu aspektów funkcjonowania szkoły, nie tylko osiągnięć uczniów, w celu określenia, gdzie istnieją największe możliwości poprawy.

Dodatkowe fundusze są potrzebne, ale ciągłość, stabilność i planowanie oparte na dowodach są niezbędne, aby przyniosły maksymalny efekt.

Zastosowanie wiedzy w różnych kontekstach

Szkoły, które osiągają sukcesy wśród uczniów znajdujących się w najtrudniejszej sytuacji, mogą wiele wnieść do naszej wiedzy o tym, co sprawia, że szkoła jest dobra. Są one na pierwszej linii zaangażowania w problem utrzymującej się luki kapitałowej w australijskiej edukacji i żywym dowodem na to, że można ją zmniejszyć.

Ich potencjalny wkład ilustruje przykład partnerstwa szkolnego w Wiktorii, obejmującego szkołę o wysokim stopniu uprzywilejowania i szkołę o wysokim stopniu defaworyzacji. Partnerstwo odniosło sukces, ponieważ wiedza przepływała w obie strony.

Podczas gdy szkoła uprzywilejowana koncentrowała się na wysokich osiągnięciach, szkoła defaworyzowana pomogła szkole uprzywilejowanej zrozumieć wpływ domu i kontekstu rodzinnego na uczenie się oraz przyjąć strategie dostosowane do potrzeb uczniów, tak aby ich najmniej uprzywilejowani uczniowie nie mieli problemów.

Ten rodzaj zrozumienia nie tylko prowadzi do sukcesów szkół: jest podstawą udanego systemu.