Jego życie

Patańdżali, bez wątpienia największy wykładowca Jogi, żył gdzieś pomiędzy 500 a 200 rokiem p.n.e. Życie Patańdżalego jest enigmą dla współczesnych historyków i prawie nic nie wiadomo o tym wielkim Mistrzu, który uosabiał Jogę. Tylko z pomocą legend można wyciągnąć wnioski na jego temat. Niewątpliwie był on wielkim adeptem Jogi i być może stał na czele szkoły, w której „Swadhyaya”, studiowanie Jaźni, było uważane za ważny aspekt praktyki duchowej.

Indyjska historia jest przypuszczalna o kilku osobach o imieniu Patańdżali. Trzy z nich były dobrze znane; pierwsza to słynny gramatyk, który napisał komentarz do Asztadhajji Paniniego (Mahabhaszja) i skompilował Joga Sutry, klasyczny tekst o Radża Jodze. Mahabhashya symbolizuje doskonałość dyscypliny w gramatyce. Celem gramatyki jest dostarczenie zasad kontroli bieżącej mowy (laukika) dla zachowania integralności Wed i zrozumienia właściwego znaczenia. Druga osoba o imieniu Patańdżali napisała Nidana-Sutry, uważane za niezbędne do studiowania wedyjskiej literatury rytualnej; natomiast trzecia była znanym nauczycielem filozofii Samkhya. Te trzy osoby, w opinii historyka, pochodzą z różnych okresów czasu i są uważane za różne osobowości. Indyjska Tradycja jednakże mocno różni się w opinii i opowiada się za tym, że powyższe różne traktaty zostały wykonane przez jedną osobę, a nawet dalej, przypisuje mu różne traktaty medyczne.

W indyjskiej tradycji mówi się, że Patańdżali był samozrodzony, swayambhu. Był wysoko rozwiniętą duszą, która wcieliła się z własnej woli w ludzką formę, aby pomóc ludzkości.

Jest on również uważany za inkarnację Ananty, źródła wszelkiej mądrości (Jnana) i Sheshy, tysiącgłowego władcy rasy wężów, który jak się uważa strzeże ukrytych skarbów ziemi. Ananta przedstawia kanapę, na której spoczywa bóg Wisznu. Jest on Panem węży, a jego wiele głów symbolizuje Nieskończoność lub Wszechobecność. Wielu joginów kłania się Anancie przed rozpoczęciem codziennej praktyki jogicznej.

W jednej z legend jest powiedziane, że Pan Wisznu siedział na Adishesha, Panu węży jako Swej kanapie, oglądając czarujący taniec Pana Śiwy. Pan Wisznu był tak całkowicie zaabsorbowany tańcem Pana Śivy, że Jego ciało zaczęło wibrować w jego rytm. Wibracje te sprawiały, że stawał się coraz cięższy i cięższy, co sprawiało, że Adiśa czuł się tak nieswojo, że brakowało mu tchu i był na skraju załamania. W momencie, gdy taniec dobiegł końca, ciało Pana Wisznu znów stało się lekkie. Adishesha był zdumiony i zapytał swego pana o przyczynę tych niezwykłych zmian. Pan wyjaśnił, że wdzięk, piękno, majestat i wspaniałość tańca Pana Śivy stworzyły odpowiednie wibracje w Jego własnym ciele, czyniąc je ciężkim. Zdumiewając się tym, Adishesha wyznał pragnienie nauczenia się tańca, aby wywyższyć swego Pana. Wisznu zamyślił się i przepowiedział, że wkrótce Pan Sziwa obdarzy Adiszę łaską napisania komentarza do gramatyki, i że wtedy będzie on w stanie poświęcić się doskonałości w sztuce tańca. Adishesha był zachwycony tymi słowami i z niecierpliwością oczekiwał zstąpienia łaski Pana Shivy.

Adishesha następnie zaczął medytować, aby upewnić się, kto będzie jego matką na ziemi. Podczas medytacji miał wizję yogini o imieniu Gonika, która modliła się o godnego syna, któremu mogłaby przekazać swą wiedzę i mądrość. Od razu zrozumiał, że byłaby ona dla niego godną matką i czekał na pomyślny moment, by stać się jej synem.

Gonika, myśląc, że jej ziemskie życie zbliża się ku końcowi i że jej pragnienie znalezienia godnego syna pozostanie niespełnione; teraz, jako ostatnia deska ratunku spojrzała na Boga Słońca, żywego świadka Boga na ziemi i modliła się do Niego, by spełnił jej pragnienie. Wzięła garść wody jako ostateczną ofiarę dla Niego, zamknęła oczy i medytowała nad Słońcem. Kiedy już miała ofiarować wodę, otworzyła oczy i spojrzała na swoje dłonie. Ku jej zaskoczeniu, zobaczyła maleńkiego węża poruszającego się w jej dłoniach, który wkrótce przybrał ludzką postać. Ta maleńka męska istota ludzka złożyła pokłony Gonice i poprosiła ją, by przyjęła go jako swego syna. Zrobiła to i nazwała go Patańdżali, ponieważ jej ręce były w modlitewnym geście (anjali), a on spadł (pat) z nieba.*

Podsumowanie z „Light on Patańdżali Yoga Sutras” autorstwa Jogaczarji B.K.S. Iyengara.

Inny przypadek podobno wydarzył się w Chidambaram (znanym również jako Thillai) położonym około stu mil od Madrasu. Chidambaram jest uważany za jedną z najświętszych świątyń w Indiach. W świątyni tej Pan Nataraja jest obecny w swojej kosmicznej, tańczącej formie. Historia mówi, że pewnego razu w Darukavanam, Shiva chciał dać lekcję Rishisom, którzy byli dumni ze swojej nauki. Sziwa przybrał postać żebraka z miską żebraczą w ręku, a towarzyszył mu Wisznu przebrany za Mohini. Riszipatnis (żony Riszich) zostały przyciągnięte widokiem tej pięknej pary.

Riszichowie rozgniewali się i próbowali zniszczyć tę parę. Wykonali ogień ofiarny i podnieśli tygrysa z ognia, który rzucił się na Sziwę. Sziwa zdarł skórę z tygrysa i owinął ją wokół swej talii. Wtedy ponownie wisznuici wysłali jadowitego węża i Sziwa zawiązał go wokół swej szyi. Następnie Riszi wysłali przeciwko Śiwie Purushę Apasmara, Muyalakę, którego Pan Śiwa zmiażdżył, przyciskając go do ziemi swą stopą.

W tym momencie Riszi przyznali się do porażki i Śiwa zaczął tańczyć przed wszystkimi bogami i Riszimi. Pan Adishesha usłyszał opis tańca Śiwy w Darukavanam od Wisznu i poprosił Wisznu, aby pozwolił mu być świadkiem tego tańca osobiście. Wisznu zgodził się na to. Adishesha wykonał pokutę i modlił się do Sziwy, by pozwolił mu zobaczyć taniec. Będąc zadowolonym z jego pokuty, Sziwa ukazał mu się i obiecał, że zatańczy w Tillai (Chidambaram). Odpowiednio, Adishesha narodził się jako istota ludzka, jako Patanjali, i udał się do lasu Tillai.

W tym czasie pewien mędrzec, Vyaghrapada, również mieszkał w tym lesie. Vyaghrapada był synem Madhyandina Rishi, który mieszkał na brzegu Gangi. Przybył na Południe pod kierunkiem swego ojca i zaczął modlić się do Swayambhulingi pod drzewem banyan w pobliżu zbiornika w tym lesie Tillai. Zwykle zbierał kwiaty do pudży i modlił się o dobrodziejstwo otrzymania tygrysich łap i pazurów, tak aby mógł z łatwością wspinać się na drzewa i zrywać mnóstwo kwiatów. Modlił się również o oczy pszczół, aby mógł zbierać kwiaty zanim jakakolwiek pszczoła zdąży skosztować znajdującego się w nich miodu. Jego modlitwa o te dwa błogosławieństwa została wysłuchana, a ponieważ miał stopy tygrysa, nazwano go Vyaghrapada.

Każdy z nich zbudował swoją własną pustelnię, Patańdżali w Ananteeswaram, a Vyaghrapada w Tirupuleeswaram w Chidambaram. Zaczęli wielbić Sziwę w formie Swayambhulinga w lesie Tillai. Mijały dni i kiedy nadszedł czas, aby Śiwa dał im darszan, bogini opiekuńcza tego miejsca, Kalika Devi, wtrąciła się i nie pozwoliła Śiwie dać Jego darszanu.

Wkrótce potem Śiwa i Devi zgodzili się, że powinni wziąć udział w konkursie tańca i że zwycięzca powinien mieć niekwestionowane posiadanie Tillai. Tak więc rozpoczął się taniec. W pewnym momencie, podczas tańca, kolczyki Pana spadły, ale Pan podniósł je z podłogi w taki sposób, że nikt nie mógł zauważyć utraty i odzyskania. Taniec ten nazywany jest Urdhva Tandavam, w którym Śiwa pokonał Kalika Devi.

Teraz Nataraja wykonał Ananda Tandavam, czyli Taniec Błogości, w obecności Śivakamasundari i wszystkich Bogów i Riszich, a jednocześnie spełnił życzenie dwóch wielbicieli, Patańdżalego i Vyaghrapady, pozwalając im być jego świadkami i w ten sposób zadowalając ich.

Inna historia mówi, że pewnego razu Nandi, nosiciel Śiwy, nie pozwolił Patańdżalemu Muniemu mieć darszanu Pana Śiwy (Nataraja z Chidambaram). Aby dotrzeć do Pana Śiwy, Patańdżali, ze swoim mistrzostwem nad formami gramatycznymi, spontanicznie skomponował modlitwę ku chwale Pana, nie używając żadnej rozszerzonej (Dirgha) sylaby, (bez Charana i Shringa) tj. noga i róg, aby drażnić Nandi.

Shiva był szybko zadowolony, dał darszan wielbicielowi i tańczył do podniosłej melodii tej pieśni.

Te trzy krótkie legendy rzucają trochę światła na Patańdżalego i jego wielkość. Dzisiaj niestety nawet linia Patańdżalego nie wydaje się już istnieć. Życie Patańdżalego jest niejasne, brakuje dokładnych szczegółów o jego miejscu urodzenia, życiu i osobowości; ta niepewność nie umniejsza jednak wielkiej zasługi Jogasutr Patańdżalego. Jest to najbardziej skondensowany, tradycyjny zarys ścieżki jogicznej i powinien być dogłębnie przestudiowany przez wszystkich poważnych studentów Jogi. Jogaczarja B.K.S Iyengar, który jest zdecydowanie jednym z największych wykładowców Jogasutr Patańdżalego, jest odpowiedzialny za rzucenie wiele światła na wielkość Patańdżalego i jego pism. To właśnie jego wielka wizja wyniosła na pierwszy plan naukę Jogi Sutr Patańdżalego i jej korzyści dla naszego codziennego życia.