Amerykańska obsesja na punkcie pracy przyniosła rekordowo niską stopę bezrobocia i najkrótsze w rozwiniętym świecie wakacje. Wywołała również reakcję zwrotną.

Wyłonił się luźno zorganizowany ruch, który wzywa swoich członków do skromnego życia i mniejszej pracy. Jedna wersja, znana jako FIRE (Financial Independence, Retire Early), jest popularna wśród wysoko zarabiających młodych profesjonalistów. Zwolennicy dążą do oszczędzania dużej części tego, co zarabiają i przechodzenia na emeryturę w wieku 40 lat. Jednak, jak wskazuje guru niezależności finansowej Mr Money Mustache, podstawowa idea życia w ramach swoich środków i odrzucenia niewolnictwa pracy jest równie dobrym pomysłem, a nawet lepszym, dla ludzi o skromnych dochodach.

Nic z tego nie jest nowe. W wykładzie z 1928 roku, John Maynard Keynes przewidział, że jego wnuki będą żyć w świecie, w którym ludzie pracowali o wiele mniej niż w jego czasach:

Możemy być w przededniu poprawy efektywności produkcji żywności tak wielkie, jak te, które już miały miejsce w górnictwie, produkcji i transporcie. W ciągu kilku lat – mam na myśli nasze własne życie – możemy być w stanie wykonywać wszystkie operacje rolnicze, górnicze i produkcyjne przy użyciu jednej czwartej ludzkiego wysiłku, do którego jesteśmy przyzwyczajeni. …

Tak więc po raz pierwszy od czasu stworzenia człowiek stanie przed swoim prawdziwym, stałym problemem – jak wykorzystać swoją wolność od naglących trosk ekonomicznych, jak zająć czas wolny, który nauka i procent składany zdobędą dla niego, aby żyć mądrze, przyjemnie i dobrze. …

Trzygodzinne zmiany lub piętnastogodzinny tydzień pracy … to dość, by zadowolić starego Adama w większości z nas!

Paradoksalnie, okazuje się, że w rzeczywistości wyprzedzamy harmonogram Keynesa pod względem produktywności, a mimo to wciąż pracujemy tylko około 20 procent mniej godzin tygodniowo niż w latach dwudziestych. Dlaczego?

Sens, w jakim przewidywania Keynesa były poprawne

Przewidywania Keynesa skupiały się w dużej mierze na podaży i popycie na dobra materialne – „operacje rolnicze, górnicze i produkcyjne”. Faktem jest, że jako naród już teraz średnio pracujemy w tych dziedzinach mniej niż 15 godzin tygodniowo. W tym sensie przepowiednia Keynesa już się spełniła. Spójrzmy na kilka liczb.

W Stanach Zjednoczonych górnictwo, pozyskiwanie drewna, produkcja, budownictwo i rolnictwo stanowią jedynie 19 procent wszystkich przepracowanych godzin. Średni tydzień pracy dla siły roboczej jako całości wynosi 33 godziny. Oznacza to, że każdy pracujący Amerykanin musiałby spędzić zaledwie 6,3 godziny tygodniowo na wytwarzaniu dóbr materialnych, gdyby praca była rozłożona na całą siłę roboczą.

Ale zaraz – czy to nie dlatego, że tak wiele dóbr, które Amerykanie konsumują, jest produkowanych w Chinach i innych krajach? W porządku. Spróbujmy jeszcze raz.

Zamiast zaczynać od zatrudnienia, spójrzmy na PKB. Dobra konsumpcyjne (w tym trwałe i nietrwałe, rolne i nierolne, ale z wyłączeniem usług) stanowią 25 procent PKB Stanów Zjednoczonych. W tym zawiera się konsumpcja dóbr importowanych, która przekracza wartość dóbr eksportowanych o około 6 procent PKB. Gdybyśmy założyli, że Amerykanie produkowaliby wszystkie dobra konsumowane w Stanach Zjednoczonych, przy średnim poziomie produktywności, i jednocześnie zrezygnowali z produkcji dóbr na eksport, to nadal potrzeba by tylko 10 godzin z przeciętnego 33-godzinnego tygodnia pracy, aby w pełni zaspokoić popyt na dobra konsumpcyjne – znacznie poniżej przewidywanych przez Keynesa trzech godzin dziennie.

Te liczby stawiają zagadkę czasu wolnego w innym świetle. Nie chodzi o to, dlaczego spędzamy tak wiele godzin w tygodniu na wytwarzaniu dóbr materialnych, których tak naprawdę nie potrzebujemy. Zamiast tego, pytanie brzmi, co jest na tyle ważne, by zajmować pozostałe trzy czwarte naszych godzin pracy, zamiast poświęcać je na wypoczynek?

Praca w celu zapewnienia usług rządowych

Dużą częścią odpowiedzi jest to, że wiele z tych godzin idzie na opłacenie usług rządowych. Obecnie oczekujemy od rządu znacznie więcej niż w czasach Keynesa. Pracownicy rządowi stanowią około 15 procent wszystkich zatrudnionych, co, uśrednione dla całej siły roboczej, daje około pięciu godzin z przeciętnego tygodnia pracy.

W rzeczywistości, ponieważ wiele usług rządowych jest wykonywanych przez prywatnych wykonawców, samo liczenie godzin włożonych przez pracowników rządowych zaniża ilość czasu, jaki pracujemy, aby zapłacić za usługi rządowe. Możemy uzyskać lepsze oszacowanie, patrząc na linię w rachunkach narodowych o nazwie wydatki na konsumpcję rządową i inwestycje brutto, która jest równa 17 procent PKB. Obejmuje ona zarówno pensje urzędników państwowych, jak i zleceniobiorców rządowych, a także wszystkie dobra zakupione przez rząd na szczeblu federalnym, stanowym i lokalnym. Jeśli przeliczymy to na udział w przeciętnym tygodniu pracy, to daje to sumę 5,6 godzin.

Jeszcze inną miarą ilości czasu pracy pochłanianego przez rząd byłaby liczba godzin, które musimy przepracować, aby zapłacić podatki. Dochody z podatków na wszystkich szczeblach władzy wynoszą około 26 procent PKB w Stanach Zjednoczonych, co przekłada się na około 8,6 godzin pracy tygodniowo.

Moglibyśmy oczywiście uwolnić więcej czasu na wypoczynek, gdybyśmy zaakceptowali mniejszy rząd, ale nie stało się to w latach, które upłynęły od czasu, gdy Keynes pisał. Zamiast tego, zgodnie z tendencją znaną czasem jako Prawo Wagnera, rządy w większości krajów miały tendencję do rozwijania się szybciej niż reszta gospodarki. Istnieje wiele dowodów na to, że tak długo, jak jakość rządu pozostaje wysoka, większy rząd przyczynia się zarówno do naszej wolności, jak i dobrobytu.

Co robimy z resztą naszego czasu?

Z naszego przeciętnego 33-godzinnego tygodnia pracy przeznaczyliśmy już około 19 godzin – 10 na produkcję dóbr i 9 na opłacenie usług rządowych. Co robimy z pozostałymi 14 godzinami, zamiast cieszyć się większą ilością wolnego czasu?

Częścią odpowiedzi jest to, że pracujemy niektóre z tych godzin, aby zapłacić za usługi, które postrzegamy jako niezbędne, a które nie są świadczone przez rząd. W Stanach Zjednoczonych, największą taką pozycją jest część usług opieki zdrowotnej opłacana przez gospodarstwa domowe i prywatnych pracodawców. Stanowi to około 9 procent PKB, czyli nieco mniej niż 3 godziny tygodniowo. Wiele rodzin postrzega również edukację wyższą jako kosztowną konieczność. Załóżmy, dla dobra dyskusji, że opłacenie prywatnie świadczonych usług wymaga średnio sześciu godzin tygodniowo. Dodając sześć do dziewiętnastu, nadal pozostaje osiem godzin, czyli jeden pełny dzień roboczy, który ludzie mogliby poświęcić na wypoczynek, gdyby się na to zdecydowali. Dlaczego tak się nie dzieje?

Co tak naprawdę oznacza czas wolny?

Dobrym punktem wyjścia jest dokładniejsze zastanowienie się nad tym, co oznacza czas wolny. Spędzamy część naszego czasu wolnego na czysto biernym odpoczynku i relaksie, ale czas wolny to coś więcej. Wiele z naszych najbardziej cenionych godzin spędzamy bardziej aktywnie, uprawiając sport, robiąc meble, malując, śpiewając w chórze lub grając w karty z przyjaciółmi.

Niewiele, jeśli w ogóle, z tych zajęć jest czysto samotnych. Malarz może pracować sam w swoim studio, ale niektóre z jej przyjemność w malarstwie pochodzi z innych ludzi „przyjemność z tego, co ona stawia na płótnie. Piosenkarz chce mieć kogoś do słuchania, pisarz chce mieć czytelnika, a entuzjasta gotowania chce mieć kogoś, z kim mógłby dzielić się posiłkiem. Chociaż można chodzić po plaży samemu, nie można grać w koszykówkę samemu, a gra w brydża z przyjaciółmi w lokalnym klubie jest bardziej zabawna niż gra samemu przeciwko komputerowi.

Patrząc na te zajęcia rekreacyjne z perspektywy ekonomisty, widzimy wymianę usług rekreacyjnych:

• John ogląda i docenia obrazy Marii
• Maria cieszy się z gotowania Howarda
• Howard kibicuje drużynie koszykówki Jana, i tak dalej.

Z pewnością są to dobrze spędzone godziny. Ludziom, którzy pracują tak dużo, że nie mają na nie czasu, brakuje niektórych z najlepszych rzeczy w życiu. Ale, tak przyjemne jak te działania mogą być, istnieją sposoby, aby cieszyć się nimi nawet więcej, które wymagają więcej godzin pracy w uzupełnieniu do czasu spędzonego w wolnym czasie. Na przykład:

• John mógłby jeszcze bardziej docenić utalentowane amatorskie obrazy Marii, a Maria mogłaby malować jeszcze lepiej, gdyby oboje spędzili trochę czasu na oglądaniu dzieł profesjonalistów w muzeum. Aby to zrobić, musieliby pracować wystarczająco dużo, aby kupić bilet, lub, jeśli jest to muzeum rządowe z wolnym wstępem, aby zapłacić podatki.
• Może Maria i Howard oboje uwielbiają jeść, ale żadne z nich nie lubi gotować, więc wolą dobrze zjeść w lokalnej restauracji, nawet jeśli oznacza to więcej pracy, aby spłacić wynikające z tego salda kart kredytowych.
• Bardzo prawdopodobne, że Jan, jako koszykarz amator, cieszyłby się tym sportem jeszcze bardziej, gdyby od czasu do czasu poszedł zobaczyć profesjonalny mecz, nawet jeśli oznaczałoby to pracę wystarczającą do kupienia biletu.

Wszystkie te rzeczy są rozrywką i wszystkie wiążą się z wymianą usług, ale teraz wymiana ta jest zapośredniczona przez rynek, a może moglibyśmy powiedzieć, że jest przez niego wzmocniona. Czy jest to w jakikolwiek sposób złe? Gdybyśmy musieli całkowicie polegać na sztuce, jedzeniu i rozrywce produkowanej przez amatorów, czy naprawdę byłoby nam lepiej? Nie widzę, żebyśmy byli.

W pewnym momencie granica między pracą a rozrywką zaczyna się całkowicie zacierać. Wspomniany wyżej Pan Wąsy Pieniężne, który doradza ludziom, aby żyć w ramach ich środków i zaoszczędzić wystarczająco dużo, aby być w stanie przejść na emeryturę wcześnie, nie nalega, że ludzie spędzają swoje lata emerytalne w bezczynności. Mogą kontynuować pracę w swoim starym lub nowym zawodzie, jeśli chcą, ale radzi im, by podejmowali tylko taką pracę, którą chętnie by wykonywali, nawet gdyby była bezpłatna. Jeśli robisz coś, co sprawia ci przyjemność, ale ktoś jest skłonny ci za to zapłacić, to czy jest to praca, czy wypoczynek?

Rozwiązanie zagadki

Oto, jak rozwiązuję zagadkę „błędnej” prognozy Keynesa o 15-godzinnym tygodniu pracy:

1. Keynes miał rację, sądząc, że jego wnuki będą w stanie zaspokoić swoje zapotrzebowanie na produkty produkcji, górnictwa, budownictwa i rolnictwa przy 15-godzinnym tygodniu pracy. W rzeczywistości już teraz radzimy sobie lepiej.
2. Niewielu ludzi poważnie myśli, że możemy skutecznie wykorzystać naszą zwiększoną zdolność do tworzenia bogactwa bez jakiegoś rodzaju rządu. Jeśli tak, to musimy poświęcić trochę godzin pracy na zapłacenie podatków potrzebnych do jego utrzymania.
3. W dodatku do pracy, aby kupić materialne potrzeby życia, pracujemy, aby kupić niezbędne usługi, które nie są w pełni zapewnione przez rząd, takie jak wyższa edukacja i opieka medyczna.
4. Według moich obliczeń, wciąż wydajemy się pracować o dzień dłużej każdego tygodnia, niż jest to absolutnie konieczne, aby zapewnić wszystkie powyższe rzeczy. Spędzamy większość tego dodatkowego czasu zarabiając dodatkowe pieniądze, które wydajemy na zapośredniczoną przez rynek wymianę usług rozrywkowych, takich jak oglądanie profesjonalnych sportów i występów artystycznych.

Obliczyłem obliczenia w tym poście pod kątem długości tygodnia pracy. Jeśli chcemy mieć więcej czasu wolnego, powinniśmy pracować krócej, lub brać każdy piątek wolny, aby pograć w koszykówkę na lokalnej siłowni, lub pobawić się w kuchni próbując nowego przepisu. Alternatywnie, moglibyśmy brać co drugi piątek wolny i wykorzystywać pracujące piątki do zarabiania pieniędzy, aby oddać się jakiemuś wzmocnionemu przez rynek wypoczynkowi, takiemu jak wyjście do dobrej restauracji lub rejs statkiem.

Ale zmiana długości naszego tygodnia pracy nie jest jedyną opcją. Zamiast tego moglibyśmy nadal pracować w pełnym standardowym tygodniu pracy i dodać więcej czasu na wakacje. Stany Zjednoczone są, jak wiadomo, „narodem bez urlopu”. Jedna czwarta Amerykanów w ogóle nie otrzymuje płatnego urlopu lub wakacji, a średnia wynosi zaledwie 10 dni. Porównaj to z Duńczykami, którzy dostają 25 płatnych dni urlopu rocznie; Nowozelandczykami, którzy dostają 30; lub słynnymi, ciężko pracującymi Niemcami, którzy dostają 35. Moglibyśmy również domagać się więcej płatnych zwolnień lekarskich, więcej urlopów rodzicielskich i prawa do wzięcia większej ilości niepłatnych dni wolnych, jeśli tego chcemy. Indywidualnie, nie wszyscy z nas mogą targować się z naszymi pracodawcami o dodatkowe dni wolne zamiast wyższych zarobków, ale jeśli większość naprawdę chciałaby ich, moglibyśmy je uzyskać poprzez zbiorowe negocjacje, lub poprzez działania polityczne.

Jeszcze inną opcją byłoby dołączenie do ruchu FIRE, żyć oszczędnie i przejść na emeryturę w wieku 40, 50 lub 60 lat, a nie nigdy nie przechodzić na emeryturę, jak coraz większa liczba Amerykanów wydaje się robić. Możliwość wcześniejszego przejścia na emeryturę może wymagać pewnych zmian w polityce, takich jak ubezpieczenie zdrowotne, które nie jest związane z naszą pracą. Ale znowu, jeśli to jest to, czego naprawdę chcemy, możemy wywrzeć presję na rynki i rządy, aby nam to zapewniły.

Każdy z tych wzorców – krótsze tygodnie pracy, dłuższe wakacje, wcześniejsze przechodzenie na emeryturę – może oznaczać krok w kierunku „mądrego, przyjemnego i dobrego życia”, używając sformułowania Keynesa. Powinniśmy świętować fakt, że rosnąca produktywność umożliwiła każdemu z nas, nawet tym, którzy nie są młodymi profesjonalistami z zasobami pozwalającymi na przejście na emeryturę w wieku 40 lat, podjęcie przynajmniej niewielkich kroków w kierunku mniejszej ilości pracy i cieszenia się większą ilością czasu wolnego, jeśli tego właśnie chcemy.

Wciąż jednak wielu ludzi – mówię tu o ludziach, którzy zostawili groźbę absolutnego ubóstwa daleko za sobą – wybrało kontynuowanie pracy, aby mieszkać w większych domach i jeździć lepszymi samochodami do pracy rano. To jest ich prawo. Być może determinacja, z jaką korzystają z tego prawa do pracy, jest tym, co najbardziej zaskoczyłoby Keynesa.

Oparte częściowo na poprzednim wpisie w Milken Review.