Union Navy

USS Alligator

Pierwsza operacyjna łódź podwodna USN

Prawdziwą pierwszą wojskową łodzią podwodną zbudowaną przez Amerykanina był „Żółw” Davida Bushnella podczas wojny o niepodległość. Przed nim, Nautilus Fultona był często uważany za pierwszą praktyczną łódź podwodną, zaoferowaną Napoleonowi, który rozważył ją, ale odrzucił po nieudanej próbie. Brytyjczycy wkrótce zaproponowali mu jej zakup, ale zrezygnowano z tego, gdy wojna zakończyła się zwycięstwem Francji. Jego projekt z 1808 roku został pozostawiony w ambasadzie USA i zapomniany aż do 1920 roku. Poszedł do USN, aby rozpocząć nową karierę.

Teraz, ponownie w dramatycznych okolicznościach, inny inżynier próbował dać USN swój pierwszy okręt podwodny. Francuski inżynier Brutus de Villeroi, przybył do Ameryki, aby zaproponować admiralicji swój własny projekt. Mimo początkowego sceptycyzmu i braku bezpośredniego zapotrzebowania na tego typu okręt, raporty wywiadowcze pokazujące, że Merrimack został zrekonstruowany, zmieniły ich zdanie i w październiku 1861 roku wydano rozkaz stoczniowcom Neafie & Levy, aby pod nadzorem de Villeroi’ego przełożyli jego projekt na rzeczywistość dla natychmiastowych celów operacyjnych. Z powodu początkowej presji na budowniczych (okręt musiał być ukończony w ciągu 40 dni, licząc od 1 listopada 1861 r. od podpisania kontraktu), szybko pojawiły się pewne problemy.

Była to mała jednostka (30 stóp – tylko 9 m), wykonana w całości z żelaza, z wodoszczelnymi sekcjami owalnymi (6 stóp szerokości na 8 stóp wysokości, ok. 1,8 x 2,4 m) i stożkowymi zakończeniami, przebitymi serią małych okrągłych płyt dla światła. Sterowano nim za pomocą płetwy ogonowej umieszczonej z tyłu, ale najbardziej niezwykłą cechą był jego napęd, składający się pierwotnie z szesnastu ręcznie napędzanych wioseł. Powietrze dostarczały dwie rurki unoszące się na powierzchni i połączone z wewnętrzną pompą.

Cały projekt okazał się jednak wystarczająco skomplikowany i prace koncepcyjne przeciągnęły się o 180 dni. CSS Alligator został ostatecznie zwodowany 1 maja 1862 roku. Załoga liczyła 12 osób, w tym oficer, dwóch nurków, jeden sternik i 8 wioślarzy, z których każdy obsługiwał dwa wiosła, co wymagało wąskiego kadłuba. Unijny okręt podwodny uzbrojony był w dwie miny typu limpet, zaprojektowane tak, aby kierowca mógł je aktywować, gdy znajdą się pod celem.

Łódź ta została przekazana do Philadelphia Navy Yard w celu wyposażenia, a następnie zwerbowania załogi. Oficjalne oddanie do służby w USN nastąpiło 13 czerwca, pod dowództwem Samuela Eakinsa, cywilnego kapitana okrętu. Pierwsze działania rozpoczęły się zaraz potem, bez prób, kiedy to Fred Kopp holował ją do Hampton Roads w Wirginii przez zatokę Chesapeake.

W końcu okręt dołączył do swojej bazy operacyjnej w Norfolk i otrzymał na czas misji tender, parowiec bocznokołowy Satellite, wchodzący w skład North Atlantic Blockading Squadron. Tam okręt Brutu otrzymał oficjalną nazwę USS Alligator – na cześć najpospolitszego drapieżnika Missisipi – gdzie wkrótce otrzymał mandat do działania, docierając do Hampton roads 23 czerwca 1862 roku.

Tam, ponieważ Merrimack wciąż nie był sprawny, przewidziano kilka zadań… Należało do nich wysadzenie przeszkód w pobliżu Fortu Darling na rzece James lub mostu na Swift Creek (rzeka Appomatox), ale żaden z nich nie miał wystarczającej głębokości, jak stwierdził dowódca marynarki wojennej w tym sektorze, John Rodgers. Po 25 czerwca okręt zacumowano w City Point na rzece James, a następnie opracowano kolejną misję: zatopienie Virginii II na wypadek, gdyby była sprawna.

W tym celu okręt podwodny został odholowany do Hampton Road. Po 29 dniach wysłano ją do Washington Navy Yard na testy, które okazały się niezadowalające, jak twierdził nowy dowódca marynarki, Thomas O. Selfridge, Jr. Na jego życzenie wprowadzono kilka zmian, w tym śrubową śrubę napędową połączoną z ręcznie sterowanym wałem korbowym, co z kolei wymusiło powiększenie kadłuba. Nowe specyfikacje mówiły o długości 74 stóp (14 m) i masie 2,74 tony (powierzchniowo).

Droga tego niechcianego okrętu podwodnego – bez widocznego odpowiedniego zadania – przybrała nowy obrót, kiedy kontradmirał Samuel Francis du Pont pomyślał o użyciu go razem z USS Sumter do ataku i zdobycia Charleston. Jednak 2 kwietnia oba okręty napotkały złą pogodę w pobliżu przylądka Hatteras, a USS Alligator został oddzielony od USS Sumter, natychmiast dryfując i wkrótce potem zatonął. Na szczęście nikt nie był na pokładzie, ale oznaczało to niechlubny koniec pierwszego okrętu podwodnego USN…