Pustynia Atakama

Jako definicja, pustynia jest gorącym obszarem ziemi, który dostaje bardzo mało deszczu – nie więcej niż 200mm rocznie, gdzie temperatury w ciągu dnia mogą osiągnąć nawet 55°C. Nocą pustynie ochładzają się, czasami nawet poniżej 0°C. Większość pustyń leży między 15° a 35° na północ i południe od równika. Powstały one dzięki powietrzu, które unosi się nad równikiem i opada nad Zwrotnikiem Raka i Zwrotnikiem Koziorożca. Na całym świecie około 20% pustyń leży w tych regionach.

Jak to się dzieje?

1. Ląd nad równikiem staje się bardzo gorący, ponieważ promienie słoneczne uderzają w równik pod bezpośrednim kątem między 23°N a 23°S szerokości geograficznej. Gorące i wilgotne powietrze unosi się do góry i na tych obszarach pada dużo deszczu.
2. Powietrze ochładza się i przemieszcza na północ i południe, ponieważ staje się bardziej suche.
3. Chłodne i suche powietrze, opada na ziemię nad Zwrotnikiem Raka na północy i Zwrotnikiem Koziorożca na południu, powodując wysokie ciśnienie („słoneczna pogoda”).
4. I znowu, ciepłe powietrze przy powierzchni przemieszcza się z powrotem w kierunku równika, powodując unoszenie się powietrza. Te ruchome masy powietrza nazywane są wiatrami pasatowymi. Gdy wznoszące się powietrze ochładza się, powstają chmury i deszcz. Powstające w pobliżu równika pasma pochmurnej i deszczowej pogody tworzą warunki tropikalne.

Ale… co sprawia, że pustynia Atakama w Chile jest bardziej sucha niż inne pustynie?

Cóż, zimny Prąd Humboldta, płynący na północ wzdłuż wybrzeża Chile, tworzy silną warstwę inwersyjną. Zimne, wilgotne powietrze wytwarzane przez morze pozostaje w dole wzdłuż linii brzegowej pod wpływem gorących mas powietrza z kontynentu, nie tylko zmniejszając wilgotność powietrza, ale również tworząc prawie 350 dni czystego nieba w głębi lądu.

Musimy również wziąć pod uwagę, że pustynia Atacama znajduje się na dużych wysokościach, powyżej 2500 metrów nad poziomem morza. Fakt ten przyczynia się do niskich temperatur suszy i bardzo niskiej wilgotności powietrza (około 10%).

Efekt warstwy inwersyjnej, spowodowany przez zimny prąd Humboldta
wzdłuż wybrzeża Chile-Północ

Innym ważnym powodem jest to, że wzdłuż pustyni Atacama przebiega pasmo Andów, działające jako potężna naturalna bariera przed wilgocią z Amazonii;
efekt cienia deszczowego. Jest to suchy region ziemi po stronie pasma górskiego, który jest chroniony przed przeważającymi wiatrami; tymi, które występują przez większość czasu w danym miejscu na Ziemi. Te chronione strony, są również nazywane stroną zawietrzną lub stroną z wiatrem w dół.