By Keenan Mayo and Julian Sancton

Jest ogólna zasada dotycząca filmów z epoki: jeśli postać nosi pudrowaną perukę, ma brytyjski akcent. Ale to staje się problemem, gdy postać, o której mowa, ogłasza niepodległość od Wielkiej Brytanii. Nie do końca brytyjskie, nie do końca amerykańskie dialekty ojców założycieli w mistrzowskim miniserialu HBO John Adams są przykładem starannej dbałości o historyczne szczegóły, która sprawia, że serial o XVIII-wiecznej geopolityce jest tak wciągający. Z Londynu, trenerka dialektów Catherine Charlton – której ostatnie projekty obejmują również A Mighty Heart, The New World i Alexander – daje nam lekcję hollywoodzkiej lingwistyki.

VF Daily: Skąd wiemy, jak brzmieli ludzie w XVIII wieku? Akcenty u Johna Adamsa są tak charakterystyczne.

Catherine Charlton: Nie wiemy dokładnie. Pod pewnymi względami jest to niemal kryminalistyczne. Na przykład pewien angielski lord, który przybył do kolonii, zrobił uwagę na temat tego, jak wyraźnie mówili Amerykanie w porównaniu z Brytyjczykami. Jest to interesujące, ponieważ moje przypuszczenie jest takie, że kiedy znajdujesz się pośród ludzi z różnych środowisk, musisz być wyraźny w sposobie mówienia. W przeciwnym razie nie zostaniesz zrozumiany. Ponadto, gdy mówimy o obszarze Bostonu, purytanie wierzyli, że jeśli nie mówisz wystarczająco wyraźnie i głośno, to Bóg nie usłyszy tego, co mówisz podczas czytania Biblii. 20 lat temu powstała książka i kilka filmów wideo o nazwie The Story of English, w których nagrano ludzi na Wyspie Tanger w Wirginii. Gdybyś zamknął oczy i nie wiedział, że słuchasz czegoś z Ameryki, pomyślałbyś, że ci ludzie właśnie zeszli z kutra rybackiego w Kornwalii lub Devon.

Na dzisiejsze akcenty mają wpływ ludzie przemieszczający się z jednego miasta lub wsi do drugiego, telewizja itp. Ale w tamtych czasach, na przykład, John Adams jeździł do Kongresu w Filadelfii z Bostonu na koniu. To zajmowało dużo czasu. Nie byłoby tak wielkiej i gwałtownej zmiany dialektu jak teraz. Tom powiedział również, że w rzeczywistości jest to tym bardziej tragiczne, że zmiany w ciągu stu lat od momentu, gdy pielgrzymi wylądowali w Wirginii i Plymouth Rock, byłyby łagodne. Więc różnica między Anglikami a Amerykanami, w sposobie, w jaki brzmią, nie byłaby ogromna. To naprawdę jest jak rodzina zdradzana przez rodzinę.

Jakie są niektóre z cech charakterystycznych amerykańskich akcentów w tamtych czasach?

Były pewne rzeczy, które były dość wyraźnie amerykańskie. Webster pisał swój słownik w tym czasie, a oni naprawdę nienawidzili sposobu, w jaki Brytyjczycy mówili takie rzeczy jak „sekretarka”, „cmentarz” i tak dalej. A dzieci były uczone, jak wystukiwać sylaby. Ce-me-ta-ry, mil-i-tar-y. To była bardzo skomplikowana rzecz dla aktorów, aby spróbować przyjąć akcent, który się rozwija. Pomyślałem, że dam im wystarczająco dużo informacji, a potem każę im słuchać poszczególnych brytyjskich dialektów z przewagą pewnych dźwięków – na przykład w okolicach Bostonu przodkowie Pielgrzymów pochodzili głównie z nierytmicznych części Wielkiej Brytanii, gdzie nie wymawia się litery „r”. Możemy więc dokonać rozróżnienia między terytoriami północnymi a południowymi. Wirginia została skolonizowana głównie przez ludzi z zachodniego kraju. Nie oczekujemy, że widzowie to zauważą. Kiedy robisz akcenty, to jest to jak ciekawy element scenografii. Chcę, żeby aktorzy czuli się swobodnie z tym, czego się nauczyli i nie chcę, żeby czuli się zależni ode mnie.

Jak opisałbyś codzienny proces pracy z aktorami?

Kazałem im słuchać bardzo wyraźnie wzorców intonacji i rytmów i po prostu słuchać brytyjskiego dialektu jak utworu muzycznego. To jest podstawa pracy nad akcentem. A potem mówiliśmy: „Spróbujmy wrzucić tu „r”. Dajmy wskazówkę temu, co ludzie rozpoznaliby jako amerykańską jakość, ponieważ to jest dramat, a nie analiza fonetyczna w programie uniwersyteckim. Mówimy o namalowaniu obrazu. Więc aktorzy byli niewiarygodnie odważni. Myślę, że dla nich wszystkich była to najtrudniejsza rzecz, jaką kiedykolwiek zrobili. Biedactwa przychodzą do mnie, a ja mówię: „To są twoje nuty basowe. A my dodamy do tego orkiestrację. I cokolwiek zrobisz w ramach pewnych parametrów, będzie dobrze. Znajdziesz swoje brzmienie, tak jak wszyscy w tym czasie znajdowali swoje brzmienie.”

Jestem z jednej z oryginalnych 13 kolonii. Możesz wskazać, z której?

Nie robię tych gier! Rzecz w tym… że nie uważam się za profesora Higginsa. Mam wielką łatwość do rozumienia akcentów, powtarzania akcentów i sprowadzania aktorów do ich wykonywania. Kiedy ludzie zwykle zadają mi takie pytania, nie jestem tak uprzejmy. Mówię: „Nie jestem tańczącym psem. Jestem treserem psów.”

Jak możemy nazwać akcenty, które są w Johnie Adamsie?

Jest inaczej, bo masz te z Wirginii i te z Filadelfii… Ja bym powiedział „American in the making.” Czy to dla ciebie miły sound byte?