Articles

Het grotere plaatje: Placenta tales | Digital Travel

Mijn oudste baby stopt haar gsm in haar handtas en vertrekt naar de disco. Veertien jaar geleden was ze nog een bobbel onder mijn trui, verbonden met navelstreng en placenta. De bult, de placenta en ik waren geboekt voor een thuisbevalling, maar we namen een kijkje in het Londense ziekenhuis (ik hou van reserveplannen). We ontmoetten een ander stel dat vastbesloten was op handen en voeten en met yoga-ademhaling te bevallen (dat is niet gelukt; ze kregen een keizersnede) en de placenta ritueel te begraven onder een boompje in het Victoriapark in Oost-Londen (dat is gelukt).

De placenta (van het Latijn voor taart en het Griekse plaokenta, wat plat betekent) is een ephemerisch orgaan ter grootte van een bord met knopen en vliezen, waarover in het Westen zelden in beleefd gezelschap wordt gesproken, of eigenlijk in geen enkel gezelschap. De meeste moeders kunnen je niet eens vertellen hoe hun placenta eruit ziet; die wordt na de geboorte naar een gemeenschappelijke vuilnisbak gebracht en verbrand. Maar de Maori begraven de placenta om de band tussen de baby en de aarde te benadrukken. De Nepalezen beschouwen de placenta als de vriend van de baby; de Orang Asli in Maleisië beschouwen de placenta als het oudere broertje of zusje van de baby. In Nigeria houden de Ibo volledige begrafenisrituelen voor wat zij zien als de tweelingbroer van de baby. Inheemse Hawaïanen planten de placenta traditioneel bij een boom, die dan naast het kind kan groeien.

Placentofagie heeft een lange geschiedenis. Deskundigen in de traditionele Chinese geneeskunde hebben de praktijk al meer dan 2500 jaar gedocumenteerd. Voor een nogal vreemde westerse variant, een lijst van placenta recepten uit de september 1983 editie van Mothering Magazine doet de ronde op het web. Placenta lasagne, anyone?

Sommige ziekenhuizen verkopen nog steeds placenta’s in bulk voor wetenschappelijk onderzoek, of aan cosmeticabedrijven, waar ze worden verwerkt en later op het gezicht van rijke vrouwen geplakt. In het Verenigd Koninkrijk worden baby’s voorzichtig afgedroogd, zodat er wat beschermend vermix aan de huid blijft kleven. In Oost-Europa daarentegen wordt vermix van de huid van de pasgeborene geschrobd met zeep, water en harde borstels. De baby’s worden dan – geschokt, in doeken gewikkeld en pijnlijk roze – in gemeenschappelijke wiegjes gelegd. Deze wrede praktijk kan leiden tot onderkoeling.

En die andere placenta uit Oost-Londen? Ik miste de begrafenis in Victoria Park, maar ging de volgende dag mee om het moment met onze vrienden te herbeleven. We stonden met onze kleine baby’s in een verstilde halve cirkel rond een groot leeg gat in het perk. “Misschien had je het eerst aan de parkwachter moeten vragen?” zei een jonge moeder behulpzaam. Diep van binnen wisten we allemaal wat de meest waarschijnlijke verklaring was. Ik zie ze nu voor me, een stel dolle honden uit de buurt, die elkaar achternazitten langs gepensioneerden op parkbankjes, hun ongelofelijke prijs hoog opgegooid.

Sommige placenta’s zijn geboren om te rennen.