door Thomas H. Lewis, M.D.

Hernia’s komen voor. Ze komen voor bij rokers met overgewicht en een slechte conditie, en ze komen voor bij goed getrainde atleten. Ze komen voor bij mensen die zich teveel inspannen bij het tillen, en ze komen voor bij mensen die alleen maar in een stoel zitten. Hoewel ze vaker bij mannen voorkomen, komen ze ook vaak voor bij zwangere vrouwen.

Een hernia ontstaat wanneer een klein stukje weefsel van binnenuit door een zwakke plek in de buikwand duwt. In ongeveer 75 procent van de gevallen gebeurt dit in het lieskanaal, het gebied waar de buik de dij ontmoet. Mannen hebben 25 keer meer kans dan vrouwen om een liesbreuk te ontwikkelen, en de uitstulping steekt soms uit in het scrotum.

Andere buikhernia’s die zowel bij vrouwen als bij mannen kunnen voorkomen, zijn femorale (ook in de lies, dichter bij de dij), umbilicale (rond de navel) en epigastria (boven de maag).

Vroeger dacht men dat hernia’s werden veroorzaakt door zwaar tillen, overbelasting, hoesten of niezen. Dergelijke activiteiten kunnen een hernia veroorzaken als er al een zwakte in het buikweefsel bestaat, maar de huidige overtuiging is dat de zwakte meestal wordt veroorzaakt door een stoornis in het collageenmetabolisme.
Wanneer de aanleg bestaat, kunnen roken, infectie en zwaarlijvigheid – evenals inspanning – het risico verhogen. Maar zelfs fitte, gespierde mensen ontwikkelen hernia’s.

Als u een hernia hebt, weet u dat misschien pas als een arts het bij een routineonderzoek ontdekt. Wanneer u tijdens een lichamelijk onderzoek wordt gevraagd om uw hoofd te draaien en te hoesten, is het doel om te voelen of er een hernia is.

Een hernia kan worden gezien of gevoeld als een gevoelige uitstulping of ronde knobbel die prominenter wordt wanneer u hoest, zich inspant of rechtop staat. In een vroeg stadium is het mogelijk om het uitstekende weefsel tijdelijk terug op zijn plaats te duwen. In medische termen wordt een uitstulping die kan worden teruggeduwd een “hernia reducible” genoemd. Wanneer de aandoening verergert, kan de knobbel niet meer worden teruggeduwd.

Het lastige aan het omgaan met een hernia is de onzekerheid over wat te doen. Een breuk in de buikwand zal niet vanzelf beter worden en zal waarschijnlijk erger worden. Verschillende spalken, riemen en andere hulpmiddelen om de hernia binnen te houden hebben wisselend succes gehad. En er kan een ernstig probleem ontstaan als vetweefsel of een orgaan in de hernia bekneld raakt (bekend als “insluiting”) en van bloedtoevoer wordt beroofd (“wurging”). Vanwege het risico van koudvuur en weefselsterfte is wurging een levensbedreigende aandoening die een spoedoperatie vereist.

Nu of later opereren?

De meeste mensen met een hernia laten hem vroeg of laat operatief repareren. Hierbij wordt het inwendige weefsel teruggeplaatst en het defect in de buikwand gerepareerd.

Er worden jaarlijks ongeveer een miljoen ingrepen verricht; het is een van de meest voorkomende operaties en een van de veiligste. Complicaties zijn pijn, ongemak en het terugkeren van de hernia.

Omwille van het risico op wurging, ondergaan veel personen meteen een operatie, zelfs als de hernia geen pijn of andere symptomen veroorzaakt. Een studie gepubliceerd in het Journal of the American Medical Association ontdekte echter dat onmiddellijke actie niet altijd nodig is.
Meer dan 700 mannen met hernia’s die slechts minimale symptomen veroorzaakten, werden over een periode van vijf jaar gerekruteerd in vijf academische en gemeenschapsziekenhuizen en willekeurig toegewezen aan ofwel waakzaam afwachten of traditionele chirurgie. Over een follow-up periode van twee tot drie jaar stelden de onderzoekers vast dat het algemene percentage pijn en andere complicaties vergelijkbaar was in de twee groepen en concludeerden dat “waakzaam afwachten een aanvaardbare optie is voor mannen met minimaal symptomatische liesbreuken. Het uitstellen van chirurgische reparatie totdat de symptomen toenemen is veilig omdat acute hernia-incarceraties zelden voorkomen.”

Van de mannen die werden toegewezen aan waakzaam afwachten, stapte 23 procent over naar de operatiegroep – voornamelijk omdat hun pijn erger was geworden en de hernia meer uitpuilde.

Bij baby’s en kinderen is de kans groter dan bij volwassenen dat weefsel in een hernia bekneld raakt; daarom kan hen worden aangeraden liever eerder dan later te worden geopereerd.

Volwassenen die ervoor kiezen de operatie uit te stellen, moeten misschien een spalk, riem of ander apparaat dragen om de dagelijkse activiteiten zonder pijn of ongemak te kunnen uitvoeren. Het is echter belangrijk om te worden geïnstrueerd in het gebruik van een spalk, omdat een verkeerd gedragen apparaat het risico van incarceratie kan verhogen.

Hebnia-operatie is meestal zorgeloos, maar herhaling is een probleem geweest. De traditionele reparatie bestaat uit het aan elkaar hechten van de uiteinden van het defect in de buikwand. Door de daaruit resulterende verhoogde spanning op het buikspierweefsel is de kans op een nieuwe scheur uiteindelijk groot.

Nieuwere chirurgische benaderingen zijn erop gericht de spanning te verminderen door een gaaspleister van synthetisch materiaal in het defect te hechten. Het is aangetoond dat het herhalingspercentage drastisch is verbeterd ten opzichte van de traditionele methode waarbij het weefsel aan elkaar wordt gehecht. Laparoscopische reparatie van sommige hernia’s is bij sommige patiënten ook een optie en moet met uw arts worden besproken.

Voor de patiënt is de beste procedure meestal die waarmee de chirurg de meeste ervaring heeft.

Als u een kleine hernia hebt die geen symptomen veroorzaakt, hoeft u zich er niet druk over te maken. Wanneer hij groot genoeg wordt om u pijn te bezorgen, willen de chirurgen van de praktijk Brattleboro General Surgery graag met u overleggen.

Thomas H. Lewis, MD, is algemeen chirurg in de medische staf van BMH. Hij is in de Brattleboro Algemene Chirurgie praktijk met Gregory Gadowski, MD, en Joseph Rosen, MD.