IN AUGUSTUS 2007 bespraken DEELNEMERS op het Forum van het Instituut voor Algemene Semantiek de vaak geciteerde uitspraak “woorden betekenen niet, mensen betekenen,” en de vraag of woorden al dan niet inherente betekenis hebben in een draad die zijn titel deelt met dit artikel. (1)

Alvorens verder te gaan, acht ik het noodzakelijk mijn opvatting over het onderwerp uiteen te zetten door definities te geven van de belangrijkste woorden in de titel.

woord

een enkele eenheid van taal die betekenis heeft en gesproken of geschreven kan worden Het woord “omgeving” betekent voor verschillende mensen verschillende dingen. Ze sprak zo snel dat 1 geen woord (= alles wat ze zei) kon verstaan.

betekenis

wat iets voorstelt of uitdrukt Ken je de betekenis van dit woord? Het woord heeft meerdere betekenissen.

inherent

bestaande als een natuurlijke of permanente eigenschap van iets of iemand Het medicijn heeft bepaalde inherente bijwerkingen. (Cambridge Dictionary of American English)

Deze definities vertegenwoordigen de collectieve betekenissen waaronder deze termen worden verstaan door een meerderheid van de sprekers van Amerikaans Engels, zoals bevestigd in standaardwoordenboeken. (2)

Naast deze woordenboekdefinities heeft Korzybski ons in Science & Sanity (hierna S&S), zijn “definitie” van “betekenis” voor “woorden” gegeven: “… woorden vertegenwoordigen abstracties van verschillende orde …” (p.21).

Door al deze definities te combineren, kan ik een algemene definitie van het woord ‘woord’ geven die overeenkomt met mijn begrip:

woord: een enkele eenheid van taal die abstracties van verschillende orde weergeeft en gesproken of geschreven kan worden.

Ik zal later ingaan op het gebruik van ‘inherent’ dat aan deze definitie is toegevoegd.

In dit stuk beperk ik het gebruik van de betekenis van een woord tot één specifiek abstractieniveau, namelijk dat wat door een lezer/luisteraar wordt gemaakt bij het telkens tegenkomen van dat woord als onderdeel van een boodschap van grotere, meer specifieke context. (3)

Mijn onmiddellijke antwoord op de gestelde vraag als onderwerp van de discussie was een beslist “neen”.

Deze passage van Milton Dawes in Time-Bindings verwoordt goed een deel van mijn opvattingen over dit onderwerp.

1. Woorden, op zichzelf, hebben geen betekenissen. (De ‘betekenissen’ van woorden die we in een woordenboek lezen, zijn toegewezen door lexicografen. En lexicografen zijn afhankelijk van de betekenissen die andere mensen aan deze woorden hebben gegeven).

2. Als ik zou aanvaarden dat woorden op zichzelf betekenissen hebben, zou ik elementalistisch handelen; ik zou aan het identificeren zijn; en ik zou ‘allistisch’ evalueren zijn.

‘Betekenis’ betreft sprekers/schrijvers, hun bedoelingen; woorden die zij gebruiken om hun bedoelingen weer te geven; mijn interpretatie van die woorden; en mijn reacties (bewust en onbewust, verbaal en non-verbaal) op basis van mijn interpretatie.

Woorden betekenen niet … Mensen geven betekenissen. We zijn ons er meestal niet van bewust dat we dat doen – maar als we heel goed opletten, kunnen we onszelf in dat proces betrappen. (p.6)

Dit vatte enkele van mijn gedachten over het onderwerp samen, maar dekte ze niet allemaal, en dus besloot ik te proberen de grondslagen van waarom ik geloof zoals ik doe, volledig uiteen te zetten.

In de loop van de discussie leek men wel te erkennen dat, zoals in zoveel van onze…