Je hoeft geen virtuoos gitarist te zijn om met je muziek de harten van mensen te raken! Gitaarleraar Samuel B. deelt een paar van zijn favoriete grote-maar-niet-zo grootse beroemde gitaristen…

Aan het eind van Johnny Cash’s autobiografie vind je de volgende alinea:

Met betrekking tot mijn muzikale toekomst, zien mijn vooruitzichten er goed uit. Ik kan net zo onbekwaam gitaar spelen als een jaar geleden, waarschijnlijk zelfs meer. Ik kan net zo goed zingen, of net zo slecht, als ik ooit kon. En ik heb meer liedjes die door me heen willen gaan dan ooit; ik heb er drie geschreven in de laatste drie weken.

Ondanks zijn technische beperkingen, blijft Johnny Cash een iconische muzikant, en zal dat waarschijnlijk nog tientallen jaren blijven. Het is een vergissing, denk ik, om automatisch grote muziek te koppelen aan technische perfectie.

Vaughan, Hendrix, en Clapton daargelaten, de meerderheid van mijn gitaarhelden waren geen uitmuntende muzikanten. Hun invloed is in veel grotere mate gebaseerd op innovatie en expressie dan op vloeiend muzikantschap.

Cash is maar één voorbeeld. Hier zijn negen anderen:

Bob Dylan

Gitaartechnisch zijn de nummers op zijn eerste album voor Columbia het beste wat ik van Dylan heb gehoord: Bob Dylan (1962). Op twee uitzonderingen na zijn de 14 nummers traditionele songs of materiaal van andere artiesten die Dylan heeft aangepast aan een snelle “high and lonesome” stijl met intens tokkelen en (in sommige gevallen) ingewikkelde fingerpicking.

Ondanks deze energieke muzikale hoogtepunten zijn er op geen van zijn andere albums opmerkelijke gitaarmomenten te vinden. Dylan heeft bewezen een uitzonderlijk en zeer invloedrijk tekstschrijver te zijn, maar zijn muzikantschap wordt op zijn best als middelmatig beschouwd.

Tom Petty

Luister maar eens naar de openingsakkoorden van “Free Fallin’.” Ze zijn zo simpel als het maar kan. Het nummer zelf heeft geen refrein of brug.

Zeer weinig figuren in de rock maken anthems die zo memorabel zijn als die van Petty. Ze zijn niet gebaseerd op ingewikkeldheid – alleen op gevoel en toon. Petty’s muziek is rauw en uitbundig. Elke luisteraar kan zich ermee identificeren.

Richie Havens

Een voormalige doo-wop en gospel zanger, Havens onderhield een carrière van het spelen van een alternatieve stemming met zijn duim over de hals. Het geluid van zijn tokkelen en zijn stem was onmiskenbaar – een krachtige en toch warme en kalmerende balsem.

Op sommige momenten beschreef hij zijn gitaar als meer een gereedschap dan een instrument. Havens’ bijdrage aan de muziekgeschiedenis was niet zozeer gebaseerd op muzikale uitmuntendheid als wel op zijn vermogen om zijn artistieke gaven en zijn grootvaderlijke wijsheid te gebruiken om het beste in anderen te inspireren.

BB King

Footage uit de documentaire Rattle and Hum uit 1988 bevat een samenwerking tussen U2 en King. Tijdens de repetitie geeft King twee keer aan hoe slecht hij akkoorden speelt.

King’s visitekaartje was zijn vibrato dat (net als Havens’ duimakkoorden) van hem alleen was. Wie kan zijn kinderlijke gezicht vergeten nadat hij Lucille heeft gezegd tegen hem te praten en zijn ogen heeft gesloten?

Kurt Cobain

Zelfs op Nirvana’s intieme MTV unplugged album zijn geen gitaarhoogstandjes te horen. In de meeste opzichten was Cobain een innovatieve songwriter en bandleider.

Hij moet worden gecrediteerd als een van de hoofdrolspelers die alternatieve muziek naar de mainstream brachten. Weinig bands hadden een geluid dat zo vol en expressief was als dat van Nirvana.

Joni Mitchell

Mitchell’s veelzijdige gebruik van open stemmingen is niet bekend. Ze heeft er meer gebruikt dan welke herkenbare gitarist ook die ik kan bedenken. Het geluid van haar lagere snaren is vergeleken met dat van een snaartrommel. Het geluid van haar hogere snaren met dat van een coole jazz blazerssectie.

Ze heeft zelfs haar elektrische “VG-8” gitaar buiten het podium laten stemmen, omdat elk nummer op haar setlist in een andere stemming staat. Toch is ze geen technisch briljante gitarist.

Dave “The Edge” Evans

Ik zag Evans eens een op televisie uitgezonden rondleiding geven door zijn onstage line-up van pedalen en aanverwante elektronische hulpmiddelen tijdens U2’s Zoo TV tour in de vroege jaren ’90. Onder de gitaristen die een herkenbare plaats hebben veroverd in de alternatieve muziek, is hij een van de belangrijkste vernieuwers.

De beklijvende openingsregels van “With Or Without You” zouden op zichzelf al als een revolutionair stukje muziekgeschiedenis moeten worden beschouwd – een enkele aangehouden noot over meerdere maten van de baslijn (geen gemakkelijke prestatie eigenlijk). Het tokkelen later in het nummer komt dicht in de buurt van het nabootsen van het geluid van een trein.

Zoals bij Cobain, komt eer toe als lof voor het geluid zelf – niet voor hoe snel en flitsend hij het gespeeld heeft.

Amy Ray en Emily Saliers

Als het aankomt op attitude en energie (om nog maar te zwijgen van lyrische genialiteit en genoeg podiumprésence om een hele arena van fervente concertgangers in instant fans te veranderen), kan niemand tippen aan Amy en Emily (The Indigo Girls). Ze hebben geschreven wat ik beschouw als enkele van de meest memorabele nummers van de laatste twee (bijna drie) decennia (dwz “Closer To Fine”, “Joking”, “Bury My Heart At Wounded Knee”, “Least Complicated”).

Zoals waar is met veel van de anderen die genoemd zijn, onvergetelijke gitaar licks zijn er weinig (als ze er al zijn) op hun albums en in hun live shows. Ze hebben ons een prachtig tapijt van poëzie en emotie gegeven dat voor de meesten van ons gemakkelijk te waarderen en te begrijpen is.

Wat vond je van deze lijst? Zijn er nog beroemde gitaristen die je zou willen toevoegen? Laat het ons weten in het commentaar hieronder.

Samuel B. geeft gitaarles aan beginners in Austin, TX. Hij geeft face-to-face gitaarles zonder bladmuziek, een aangepaste Japanse lesmethode (call-and-response). Leer hier meer over Samuel!