NEW YORKNEW YORK (Reuters Health) – Wanneer een echtgenoot of echtgenote overlijdt, loopt de langstlevende echtgenoot of echtgenote ook in de volgende maanden een hoger risico om te overlijden, aldus een nieuw rapport.

Eerdere studies hebben gekeken naar het zogenaamde weduwschapseffect. Maar het was niet helemaal duidelijk hoe lang het effect duurt.

“De weduwschapskwestie is interessant omdat zij alomtegenwoordig is. Op een bepaald moment zal de ene partner sterven en de andere verlaten en dit zal iedereen overkomen, ongeacht klasse, kaste, sociaal-economische status,” vertelde Dr. S. V. Subramanian aan Reuters Health in een e-mail. Hij werkte aan de studie aan de Harvard School of Public Health in Boston.

Onderzoekers weten nog steeds niet wat precies het weduwschapseffect veroorzaakt.

“Het is mogelijk dat het een rouw-gerelateerd mechanisme is, of dat de zorg voor de zieke echtgenoot ziekte veroorzaakt bij de overlevende echtgenoot, of dat, naarmate de echtgenoot zieker wordt, de overlevende echtgenoot stopt met het zorgen voor zijn eigen gezondheid,” zei Subramanian.

Voor de nieuwe analyse keken de onderzoekers naar gegevens van de University of Michigan Health and Retirement Study, die elke twee jaar meer dan 26.000 Amerikanen boven de 50 jaar enquêteert.

Ze richtten zich op 12.316 van de deelnemers die in 1998 getrouwd waren. Subramanian en zijn collega’s volgden deze mensen tot 2008 om te bepalen welke deelnemers weduwe of weduwnaar werden, en registreerden vervolgens wanneer ze overleden.

Er waren 2.912 sterfgevallen tijdens de studieperiode. Daarvan waren er 2.373 onder getrouwde mensen die een weduwe of weduwnaar achterlieten. De overige 539 sterfgevallen waren onder mensen die zelf weduwe of weduwnaar waren geworden.

Vijftig van deze mensen stierven binnen drie maanden na het verlies van hun echtgenoot, 26 stierven tussen drie en zes maanden later en 44 stierven tussen zes en twaalf maanden later.

Weduwen en weduwnaars hadden gemiddeld meer kans om te overlijden dan mensen van wie de echtgenoot nog leefde. Het effect was het sterkst gedurende de eerste drie maanden na de dood van de echtgenoot, toen zij een 66 procent verhoogde kans hadden om te sterven.

Eerder onderzoek toonde aan dat mannen een groter risico liepen om kort na een echtgenoot te overlijden dan vrouwen, maar de auteurs van deze studie vonden geen verschil. Dat zou kunnen zijn omdat ze rekening hielden met het inkomen en de rijkdom van de deelnemers, die eerdere bevindingen kunnen hebben beïnvloed, zeiden ze.

Omdat deze studie alleen keek naar mensen ouder dan 50 jaar, is het niet duidelijk of jongere mensen dezelfde risico’s zouden lopen na de dood van een echtgenoot. Maar Subramanian zei dat er aanwijzingen zijn dat het weduwschapseffect sterker is bij jongere mensen.

Familie en vrienden kunnen een overlevende echtgenoot helpen door hem of haar te steunen en aandacht te schenken, zeiden onderzoekers.

“Wat mensen isoleert van verdriet en stress is een goed gevoel van steun. Wees er voor deze persoon,” vertelde Dr. Ken Doka aan Reuters Health. Hij is gerontoloog aan de Graduate School of The College of New Rochelle in New York en een senior adviseur van de Hospice Foundation of America.

“Rouwen is buitengewoon stressvol en als je ouder en brozer bent, is het moeilijker om met stress om te gaan,” zei Doka, die niet betrokken was bij de nieuwe studie.

Het verlies van een dierbare kan drastische veranderingen in levensstijl met zich meebrengen. Doka raadt vrienden en familie aan om de overlevende echtgenoot in de gaten te houden om te zien hoe de persoon met die veranderingen omgaat.

“Misschien gingen ze vroeger elke avond wandelen, maar doen ze dat nu niet meer. Misschien slapen ze niet goed, of nemen ze hun medicijnen niet,” zei Doka. Het helpt om er voor hen te zijn en hen te steunen.

Spiritualiteit en religie kunnen sommige mensen ook helpen om door een crisis te komen, zei hij.

Doka zei dat overlevende mannelijke echtgenoten zich vooral eenzaam kunnen voelen omdat ze niet weten dat ze proactief moeten zijn in het vinden van gezelschap.

“Een van de problemen die weduwnaars vaak hebben is het gebrek aan steun en een van de redenen is dat heel vaak de vrouw, historisch gezien, de bewaarder van de kinderen is,” zei Doka.

“Zij is degene die de kinderen opbelde en zei dat ze moesten komen eten, dus het is niet ongebruikelijk dat weduwnaars vaak zeggen dat er nooit iemand meer langskomt, omdat ze zich niet realiseerden dat iemand anders hen belde en uitnodigde,” zei hij.