Vindt u het moeilijk om wakker te blijven of direct na de lunch in slaap te vallen – zelfs na een volledige nachtrust? Wetenschappers noemen dit overmatige slaperigheid overdag. Het komt verrassend vaak voor bij mensen die 8 tot 9 uur slapen. Het gaat dus niet alleen om moe zijn.

Sommige mensen voelen zich oncontroleerbaar slaperig op vreemde uren terwijl ze tv kijken, een boek lezen, of op het werk zijn. Soms kunnen overmatige slaperigheid overdag en langdurige vermoeidheid overdag wijzen op iets ernstigers dan alleen overwerkt zijn.

Volgens onderzoek gepubliceerd in het Journal of Thoracic Disease, wordt geschat dat ongeveer 18% van de bevolking wordt getroffen door overmatige slaperigheid. Terwijl vermoeidheid vaak wordt geassocieerd met een laag energieniveau in het lichaam, kan overmatige slaperigheid ervoor zorgen dat u zich zo uitgeput voelt dat het uw werk en relaties begint te beïnvloeden. Dus, neem een kijkje op het onderwerp in deze diepgaande gids.

Waarom val ik overdag in slaap?

Vele potentiële problemen kunnen bijdragen aan overmatige slaperigheid overdag. Daarom is het van cruciaal belang dat u met uw zorgverlener over uw symptomen praat om de juiste behandeling voor de aandoening te krijgen.

In veel gevallen kunnen aandoeningen zoals slaapstoornissen of tekorten aan voedingsstoffen u elke dag chronisch vermoeid laten voelen, waardoor u naar meer slaap snakt.

Echter, sommige aandoeningen veroorzaken eeuwige slaperigheid, zonder bekende oorzaak, waardoor u in uw stoel in slaap valt, ondanks het feit dat u ’s nachts 8 uur slaap krijgt.

Hierna volgen enkele aandoeningen die uw slaperigheid overdag kunnen veroorzaken, en hoe u elk van hen kunt aanpakken.

Idiopathische Hypersomnia

Stelt u zich voor dat u in een constante staat van slaperigheid leeft, zelfs als u het aanbevolen aantal uren slaapt – of meer. U hebt de behoefte om vaak een dutje te doen en u voelt zich nooit uitgerust of opgeladen, hoeveel u ook slaapt. Als dit klinkt zoals u, hebt u mogelijk idiopathische hypersomnie.

Excessieve slaperigheid overdag is een cruciaal symptoom van idiopathische hypersomnie, wat overmatige slaperigheid (hypersomnie) betekent zonder aanwijsbare oorzaak (idiopathisch).

De aandoening wordt gekenmerkt door de constante behoefte aan slaap voor langere perioden, zelfs langer dan 10 uur aan een stuk. Mensen met idiopathische hypersomnie melden dat ze de hele tijd slaperig zijn en geen herstellende slaap ervaren.

Hoewel de echte oorzaak van de aandoening onbekend is, geloven sommige deskundigen dat het iets te maken kan hebben met een aandoening van het zenuwstelsel. Omdat er geen oorzaak bekend is, is er helaas ook geen genezing voor de aandoening.

Als u vermoedt dat u idiopathische hypersomnie hebt, ga dan naar een arts voor een goede diagnose. Hoewel er geen remedie is, kunt u de symptomen beheersen met de juiste slaaphygiëne, zoals het handhaven van een consistent slaapschema en het niet nemen van stimulerende middelen zoals cafeïne als u amfetamine-gebaseerde medicijnen gebruikt.

Narcolepsie

Hoewel sommigen van ons hebben ervaren dosing off in het midden van een film of tijdens een saaie lezing, in slaap vallen tijdens het rijden, eten, of in het midden van een gesprek is vrij ongebruikelijk. Dit komt echter vaak voor bij mensen met narcolepsie.

De aandoening veroorzaakt dat u plotseling in slaap valt, vaak op ongelegen momenten. Enkele veel voorkomende symptomen van narcolepsie zijn:

• Excessieve slaperigheid overdag
• Plotseling in slaap vallen, zonder het te weten, in normale omstandigheden
• levendige dromen
• slaapverlamming
• Cataplexie (verlies van spierspanning) – dit maakt narcolepsie anders dan idiopathische hypersomnie

Hoewel er geen genezing voor narcolepsie bekend is, kan uw arts u medicatie aanraden die u kan helpen met de symptomen om te gaan. U kunt ook baat hebben bij een goede slaaphygiëne en regelmatig sporten.

Obstructieve slaapapneu

Obstructieve slaapapneu zorgt ervoor dat mensen vaak wakker worden uit hun slaap. Vaak weten deze mensen niet dat ze wakker worden, waardoor ze overdag onverwacht moe zijn.

Obstructieve slaapapneu treft meer dan 20 miljoen volwassenen in de VS, waardoor het de meest voorkomende slaapstoornis is. Apneu betekent stopzetting van de ademhaling.

Slaapapapneu veroorzaakt de persoon om periodiek te stoppen met ademen in de nacht, waarbij elke pauze in de ademhaling tussen 10 en 20 seconden duurt. Mensen met slaapapneu kunnen deze ademstops tot 100 keer per nacht ervaren.

Obstructieve slaapapneu treedt op als gevolg van blokkering van de bovenste luchtwegen van de luchtwegen. De aandoening zorgt ervoor dat de spieren in de keel inzakken en dat de tong terugvalt in de luchtwegen van de persoon. Het kan ook optreden als gevolg van vergrote amandelen of adenoïden die de luchtstroom naar de longen belemmeren.

Tijdens een obstructieve slaapapneu episode, maken de hersenen zichzelf wakker om ervoor te zorgen dat het ademhalingssysteem blijft functioneren. In veel gevallen realiseren mensen met slaapapneu zich niet dat ze de aandoening hebben totdat een bedpartner hun onderbroken ademhalingspatronen opmerkt en hen ervan op de hoogte stelt.

De slechte slaapkwaliteit die het gevolg is van meerdere opwekkingen gedurende de nacht om de obstructie van de luchtweg kwijt te raken en goed te ademen, maakt slaperigheid overdag het meest voorkomende symptoom van slaapapneu.

Milde bloedarmoede

Anemie is een aandoening die optreedt als gevolg van een laag hemoglobinegehalte, overmatig bloedverlies, niet genoeg ijzer uit uw voeding binnenkrijgen, of wanneer uw lichaam niet in staat is voldoende ijzer op te nemen.

Hemoglobine is het zuurstofdragende eiwit in uw rode bloedcellen dat zuurstof uit de longen transporteert en aan de rest van het lichaam levert. Bloedarmoede veroorzaakt dat uw weefsels onvoldoende zuurstof krijgen als gevolg van een laag aantal bloedcellen of een aandoening waardoor uw hemoglobinegehalte daalt.

Wanneer uw lichaam niet genoeg hemoglobine heeft om overal zuurstof af te geven, moet uw hart harder werken om ervoor te zorgen dat al uw vitale weefsels voldoende zuurstof krijgen.

Omdat bloedarmoede het hart harder laat werken, voelen mensen zich snel moe – zelfs na een volledige nachtrust. Bloedarmoede door ijzertekort is de meest voorkomende vorm van bloedarmoede, die kan worden verbeterd door meer ijzerrijke voedingsmiddelen te consumeren. Enkele uitstekende bronnen van ijzer zijn:

• Hoogwaardig mager vlees
• Vogelvlees
• Vis
• Eieren
• Zuivel
• Leguminosen
• Noten en zaden
• Pruimen
• Donkere bladgroenten

Zoals, kan uw arts nagaan of u bloedarmoede hebt, de oorzaak ervan vaststellen en een behandelplan ontwikkelen om uw hemoglobinegehalte op peil te brengen.

Hypothyreoïdie

Bent u vaak moe, kunt u zich moeilijk concentreren, komt u aan in gewicht, of hebt u moeite om op te blijven? Zo ja, probeer dan getest te worden op hypothyreoïdie.

De schildklier die zich achter uw luchtpijp bevindt, produceert hormonen die uw metabolisme, temperatuur en andere functies regelen.

Een type schildklieraandoening, hypothyreoïdie genaamd, waarbij het lichaam te weinig schildklierhormoon produceert, kan een van de redenen zijn waarom men zich de hele tijd slaperig of lusteloos voelt.

Hypothyreoïdie kan worden veroorzaakt door een groot aantal factoren, waarvan sommige een jodiumtekort, een auto-immuunziekte of overbehandeling van hyperthyreoïdie omvatten.

Hypothyreoïdie komt vaker voor bij vrouwen dan bij mannen. Andere symptomen zijn koud gevoel, constipatie, onbedoelde gewichtstoename, mentale mist, en moeite met concentreren.

Als u vermoedt dat u mogelijk hypothyreoïdie hebt, moet u naar een arts gaan om de juiste diagnose voor de aandoening en behandeling te krijgen.

Hypothyreoïdie kan moeilijk te beheren zijn, omdat wat u eet uw behandeling kan verstoren. Sommige voedingsstoffen kunnen de werking van uw schildklier beïnvloeden, waardoor het vermogen van uw lichaam om vervangende hormonen te absorberen, die deel zullen uitmaken van uw schildklierbehandeling, wordt aangetast. Sommige voedingsmiddelen die u tijdens de behandeling moet vermijden, zijn:

• Sojaproducten, zoals tofu, miso, en tempeh. Mensen met hypothyreoïdie en een jodiumtekort moeten hun inname in de gaten houden, omdat te veel soja het vermogen van uw lichaam om schildkliermedicijnen op te nemen, kan verstoren.
• Kruisbloemige groenten, zoals kool, broccoli en bloemkool. Deze groenten bevatten voedingsstoffen die uw productie van schildklierhormoon kunnen beïnvloeden. De vertering van deze groenten beïnvloedt ook het vermogen van de schildklier om jodium te gebruiken.
• Gebakken voedsel. Vetten uit boter, gefrituurd voedsel, vette vleesdelen en mayonaise kunnen het vermogen van uw lichaam om schildkliermedicatie te absorberen remmen.
• Hypothyreoïdie vertraagt uw stofwisseling, waardoor u aankomt als u niet voorzichtig bent. Probeer suiker te vermijden, omdat het geen voedingsstoffen biedt en berucht is voor het veroorzaken van snelle gewichtstoename.
• Verwerkt voedsel. Voedsel dat uit pakjes komt, bevat vaak veel natrium. Hypothyreoïdie verhoogt iemands risico op hoge bloeddruk, en te veel natrium kan dit verergeren.
• Cafeïne kan de absorptie van schildklierhormoonvervangers belemmeren. Vermijd het om uw dag te beginnen met koffie, en neem eerst een groot glas water.
• Alcohol beïnvloedt uw schildklierhormoonproductie, evenals de opname van schildklierhormoon tijdens uw behandeling.

Premenstrueel Syndroom

Het ervaren van slapeloosheid tijdens of voor uw maandelijkse periode is gebruikelijk. Tijdens de premenstruele fase kan uw lichaam lagere niveaus van melatonine produceren, een hormoon dat de slaap regelt en reageert op donker en licht.

Uw slaapfasen kunnen ook worden beïnvloed tijdens uw menstruele fase als de periode van diepe slaap, ook wel slow-wave slaap (SWS) genoemd, wordt verhoogd. Dit veroorzaakt vermoeidheid overdag, waardoor u de hele dag kunt gapen.

Als u merkt dat u elke maand voor of tijdens uw menstruatie overdag in slaap valt, probeer dan de volgende tips op te nemen:

• Neem een powernap. Als u thuis bent, of in een veilige omgeving waar u kunt slapen, zet dan de wekker en doe een dutje van 15 minuten. Als u op uw werk bent, kan een dutje van 15 minuten tijdens uw lunchpauze wonderen doen voor uw productiviteitsniveau.
• Rek regelmatig. Ga op uw tenen staan, doe uw handen tegen elkaar en strek u naar boven, zo ver als u comfortabel kunt. Dit kan helpen om slaperigheid te verlichten, waar u ook bent.
• Neem een verfrissend drankje. In plaats van een kop koffie te pakken, kunt u pepermunt- of citroengrassethee drinken. Deze helpen uw stemming op te peppen en u wakkerder te voelen.
• Oefen diepe ademhaling. Wanneer u diep ademhaalt, levert u een golf van zuurstof aan de hersenen. Deze “zuurstof-high” helpt u wakker te worden en u energieker te voelen. U kunt ook diep ademhalen tijdens uw training, vooral tijdens de warming-up.
• Neem wat zon. Als u de hele dag binnen werkt, probeer dan de ramen te openen en naar buiten te gaan wanneer u de kans krijgt.

Fibromyalgie

Fibromyalgie is een gegeneraliseerde pijn in het lichaam, die gepaard gaat met vermoeidheid, emotionele problemen en slaapproblemen. Mensen met fibromyalgie melden meestal dat ze te vroeg wakker worden of moeite hebben om in slaap te vallen of in slaap te blijven.

De aandoening verstoort de natuurlijke fasen van uw slaapcyclus, met name uw diepe slaapfase, die het meest herstellend is. Wanneer uw lichaam niet genoeg diepe slaap krijgt, kan het zich niet goed uitgerust voelen, wat resulteert in vermoeidheid en slaperigheid overdag.

Hoewel fibromyalgie geen genezing heeft, kunnen artsen u helpen pijn, vermoeidheid en andere symptomen te beheersen die u ’s nachts wakker kunnen houden.

Milde tot matige depressie

Depressie kan ertoe leiden dat u zich overdag slaperig voelt, samen met andere symptomen zoals weinig energie, gevoelens van wanhoop en hopeloosheid, slapeloosheid, nachtmerries, vaak wakker worden ’s nachts, moeite met concentreren, enzovoort.

Depressie kan geestelijk en lichamelijk slopend zijn, vermoeidheid en slaperigheid veroorzaken die misschien niet eens worden veroorzaakt door het hebben van slaapproblemen ’s nachts.

Naast de door uw arts aanbevolen behandelingsmaatregelen, kunt u enkele veranderingen in uw levensstijl aanbrengen om slaperigheid overdag te verminderen, zoals:

• Een oefening vinden die u leuk vindt en deze minstens 30 minuten doen, 5 keer per week
• Elke dag wat tijd buiten doorbrengen en korte wandelingen maken
• Praten met een vriend of familielid die u vertrouwt
• Uitoefenen van zelfzorgtechnieken, zoals het verzorgen van uw haar en huid, het nemen van Epsomzoutbaden, en het dagelijks gebruiken van essentiële oliën voor aromatherapie

Premenstrual Dysphoric Disorder (PMDD)

Dit is een ernstige vorm van premenstrueel syndroom dat optreedt tijdens de luteale fase van uw menstruatiecyclus. De luteale fase vindt 10 tot 14 dagen voor uw menstruatie plaats en kan ervoor zorgen dat u zich anders voelt, ook al voelt u zich de rest van de maand normaal.

U kunt ook last hebben van stemmingswisselingen, prikkelbaarheid, uitputting, slaperigheid, een opgeblazen gevoel en gewrichtspijn. Deze symptomen verdwijnen zodra uw menstruatie begint.

Als symptomen van PMDD, zoals overmatige slaperigheid overdag, uw dagelijks leven hinderen, raadpleeg dan zo snel mogelijk uw zorgverlener.

Uw arts kan medicijnen voorschrijven die de symptomen kunnen verlichten en zo de slaperigheid en uitputting verminderen die gepaard gaan met PMDD.

Chronisch vermoeidheidssyndroom

Chronisch vermoeidheidssyndroom veroorzaakt constante vermoeidheid die uw dagelijkse verantwoordelijkheden ernstig kan belemmeren. In de meeste gevallen wordt het chronisch vermoeidheidssyndroom veroorzaakt door virale ziekten, zoals de ziekte van Lyme.

Sommige mensen kunnen het chronisch vermoeidheidssyndroom en fibromyalgie hebben. Hoewel de symptomen voor de twee vergelijkbaar kunnen zijn, zijn het volledig verschillende aandoeningen, die verschillende behandelingsmethoden vereisen.

Als u denkt dat u mogelijk het chronisch vermoeidheidssyndroom hebt, kan uw zorgverlener behandelingsmethoden aanbevelen om de symptomen te helpen verlichten.

Periodic Limb Movement Disorder (PLMD)

De aandoening veroorzaakt dat uw benen, en soms uw armen, onwillekeurig bewegen tijdens uw slaap.

Deze beweging kan substantieel genoeg zijn om u midden in de nacht wakker te maken, waardoor frequente slaapstoornissen worden veroorzaakt die uw slaapkwaliteit zullen beïnvloeden. Uiteindelijk eist de aandoening een zware tol op uw natuurlijke slaapcyclus, waardoor u zich overdag slaperig en moe voelt.

Hoewel de directe oorzaak van PLMD nog niet is vastgesteld, kan het genetisch zijn of geassocieerd met problemen met het centrale zenuwstelsel of bloedarmoede. Samen met de aanbevelingen van uw arts, kunt u verbetering van de symptomen zien door het beoefenen van een goede slaaphygiëne.

Restless Legs Syndrome (RLS)

Restless legs syndrome veroorzaakt een kriebelend of tintelend gevoel in uw benen of een constante drang om ze te bewegen terwijl u slaapt.

De aandoening veroorzaakt frequente slaapstoornissen omdat uw benen, ondanks dat ze stil liggen, een gevoel van aanhoudende activiteit hebben totdat u uit bed komt en rondloopt. De kwellende, pijnlijke en constante drang om te bewegen verbetert alleen wanneer u rondloopt.

Restless leg syndrome kan uw slaappatronen ernstig beïnvloeden, wat resulteert in aanhoudende vermoeidheid die uw dagelijkse functies belemmert.

RLS komt over het algemeen vaak voor tijdens de zwangerschap en kan worden verergerd door bepaalde medicatie. Het meest waarschijnlijk zijn geneesmiddelen tegen allergie of selectieve serotonineheropnameremmers (SSRI’s), die worden gebruikt om depressies te verlichten.

Het gebruik van stimulerende middelen, zoals het roken van tabaksproducten, het drinken van alcohol of het vaak drinken van koffie, kan uw aandoening verergeren.

Probeer een goed slaapschema op te bouwen met gezonde slaaphygiënische gewoonten. Als dit niet helpt, ga dan naar uw zorgverlener voor aanvullende hulp.

Slechte slaaphygiëne

Een goede slaaphygiëne gaat er niet over of u uw tanden poetst of doucht voor het slapengaan. Het verwijst slechts naar de kwaliteit van de gewoonten die u beoefent voordat u zich klaarmaakt om te slapen.

Enkele goede slaaphygiëne praktijken omvatten:

• Het hebben van een vast slaapschema. Dit betekent elke dag op dezelfde tijd naar bed gaan en wakker worden, ook in het weekend.
• Geen alcohol drinken voor het slapen gaan. Alcohol beïnvloedt uw normale slaapcyclus en de kwaliteit van uw slaap.
• Geen koffie of andere cafeïnehoudende dranken drinken te dicht voor het slapengaan. Cafeïne kan 8 uur of langer in uw lichaam actief blijven, waardoor u niet in slaap kunt vallen.
• Geen slaappillen gebruiken. Slaappillen bieden een lagere kwaliteit van slaap in vergelijking met natuurlijk in slaap vallen.
• Geen apparaten met blauw licht gebruiken voor het slapengaan. Dit betekent het beperken van het gebruik van mobiele telefoons, computers en tv ten minste een paar uur voor het slapengaan.
• Geen lange dutjes doen overdag. Hoewel een powernap van 30 minuten u energie kan geven, kan te lang slapen overdag voorkomen dat u ’s nachts op tijd in slaap valt.
• Niet te dicht bij bedtijd sporten. Bewaar uw trainingen voor de vroege ochtend- of middaguren, want sporten kan uw adrenalineniveau en hartslag verhogen; waardoor u zich urenlang alert voelt.
• Niet eten voor het slapengaan. Zorg ervoor dat u ten minste 3 uur voor het slapengaan eet om brandend maagzuur, een opgeblazen gevoel of andere problemen te voorkomen die u wakker kunnen houden.
• Het gebruik van schoon en comfortabel beddengoed en kussenslopen

Slaapdeprivatie

Dit verwijst naar het niet krijgen van voldoende slaap. U kunt een slaaptekort hebben omdat u onlangs de hele nacht bent doorgegaan of omdat u routinematig niet goed hebt geslapen. Volgens de American Sleep Association moet u streven naar 7 tot 9 uur slaap elke nacht.

Niet in staat zijn om zelfs het absolute minimum van 7 uur te krijgen, kan overmatige slaperigheid overdag veroorzaken, waardoor uw prestaties op het werk of op school worden beïnvloed.

De oplossing voor slaaptekort is om een vast schema te hebben, zodat u meer slaap kunt inpassen. Het helpt ook om slaaphygiëne gewoonten te oefenen om ervoor te zorgen dat u de hele nacht door kwaliteitsslaap krijgt.

Insomnia Disorder

Zowat 40 miljoen mensen in Amerika melden dat ze elk jaar aan slapeloosheid lijden. Slapeloosheid is niet slechts één aandoening; er zijn verschillende klassen en soorten van.

Als u merkt dat u moe bent en niet in staat om in slaap te vallen, kan dit beginnende slapeloosheid zijn. Als u echter wel in slaap valt, maar uw slaap niet kunt volhouden, is er sprake van onderhoudsinsomnia.

Of uw slapeloosheid nu tot een bepaalde categorie behoort, zeker is dat u er last van heeft en dat u zich er de hele dag slaperig door kunt voelen. Enkele veel voorkomende oorzaken van slapeloosheid zijn:

• Angst, depressie en andere stressgerelateerde problemen
• Zure reflux, chronische pijn, of andere medische problemen
• Onregelmatige werkdiensten
• Gebruik van stimulerende middelen, zoals nicotine, alcohol of cafeïne
• Alcoholgebruik voor het slapengaan

Slaapeloosheid tijdens stressvolle gebeurtenissen of tijdens het reizen is niet ongewoon. In de meeste gevallen gaat dit type slapeloosheid vanzelf over en is medische hulp vaak niet nodig.

Als u vermoedt dat u chronische slapeloosheid hebt, bijvoorbeeld als u vele nachten per week moeite hebt om in slaap te vallen, hebt u mogelijk de hulp van uw arts nodig, samen met aanpassingen van uw levensstijl.

Als u onverwachts in slaap valt, is er een kans dat u meer bent dan alleen moe. Tenzij je een hele nacht hebt getrokken, controleer dan of je een onderliggend probleem hebt waardoor je in slaap valt terwijl je tv kijkt of zit.

Terwijl slaperigheid veroorzaakt door slechte slaaphygiëne en slaaptekort geen medische aandacht vereist, doen meer ernstige aandoeningen zoals narcolepsie, idiopathische hypersomnie, slaapapneu, depressie en voedingstekorten dat wel.

Hoewel sommige van deze aandoeningen nog geen genezing hebben, kan uw arts u medicijnen voorschrijven en u helpen een plan op te stellen dat uw kwaliteit van leven zal verbeteren, zodat u ’s nachts beter kunt slapen.