Abstract

Plato’s Apologie van Socrates bevat een levendig verslag van Socrates’ relatie met de stad Athene en haar burgers. Terwijl Socrates terechtstaat wegens het corrumperen van de jeugd, verdedigt hij verrassend genoeg niet de inhoud en de methodes van zijn onderwijs. In plaats daarvan ontkent hij simpelweg dat hij een leraar is. Veel geleerden hebben betoogd dat Plato, door Socrates te laten ontkennen dat hij een leraar is, vooral geïnteresseerd is in het onderscheiden van hem van de sofisten. In dit artikel betoog ik dat, gezien de historische onderwijstransformatie in Socrates’ en Plato’s tijd, Socrates’ ontkenning veel complexer en ingrijpender is dan het onderscheid Socrates-versus-de-sophisten aangeeft. Socrates suggereert dat de Atheners niet hebben ingezien dat er onder de nieuwe opvoeders van het Athene van de vijfde eeuw verschillende types waren: redenaars, sofisten, natuurfilosofen en, misschien, een filosoof als Socrates. Bovendien was het traditionele onderwijs, waarvan de Atheners geloofden dat het bedreigd werd door de nieuwe opvoeders, zelf ook gebroken. Uiteindelijk, in plaats van een duidelijk onderscheid te maken tussen filosoferen en onderwijzen, Socrates en de sofisten, behandelt Plato de kwestie van het onderwijzen aporectisch in de Apologie; dat wil zeggen, nadat hij verschillende alternatieven heeft aangedragen om de aard van het onderwijzen te begrijpen, besluit Plato het werk zonder een duidelijke oplossing voor die vraag te bieden.