Toen Omundsdatter haar laatste persing gaf, kwam er in plaats van de witte, met vernix en bloed bedekte baby, een ei tevoorschijn, glinsterend toen het in de hand van de begeleidende vriendin viel. Bondeson schrijft dat Omundsdatter het ei wilde houden, maar een vriend brak het open: het bevatte een wit en een dooier, net als alle andere.

De volgende dag, volgens Bondeson (en ook C.J.S. Thompson in The Mystery and Lore of Monsters) ging Omundsdatter opnieuw bevallen, en produceerde opnieuw een ei. Dit ei was, in tegenstelling tot het eerste, bewaard gebleven. Omundsdatter zorgde ervoor door de mensen om haar heen te vertellen dat als het ei zou worden vernietigd iedereen de toorn van God zou ondergaan.

De geestelijken die de geboorte bijwoonden, getuigden van het wonder en stuurden het ei naar ene Dr. Tranius, die het ei op zijn beurt naar Olaus Wormius stuurde (wiens naam eigenlijk Ole Worm was en die ooit een worm uit zijn neus had verdreven). Wormius concludeerde dat de duivel zelf het kind in de schoot van de vrouw had gestolen en het had geruild tegen een ei. Jaren later zou de Nederlandse arts Antonius de Heyde Omundsdatter beschuldigen van seks met een haan.

Het verhaal van Omundsdatter’s geboorte werd bevestigd door drie ooggetuige geestelijken, en ook door hun vrouwen; het werd opgeschreven en verzegeld. Maar Bondeson, die arts is naast een historicus van het vreemde, concludeert dat Omundsdatter een bedriegster was – dat zij het ei in haar vagina verborg en de geboorte veinsde. Ze zou natuurlijk niet de eerste zijn. Er zijn honderden verhalen over andere vrouwen die hetzelfde hebben gedaan, zoals de beruchte Mary Toft, die stukjes konijn in haar vagina verborg en ze er met dramatische geboortes weer uit gooide, wat de mannen om haar heen versteld deed staan.

Verslagen van deze geboorten zijn te vinden op onwaarschijnlijke plaatsen, zoals in de geschriften van de zestiende-eeuwse arts en cartograaf Cornelius Gemma, die de uitsparingen van het vrouwelijke voortplantingssysteem als een gevaarlijke en duistere plaats beschouwde – misschien nog wel mysterieuzer, wonderlijker en verschrikkelijker dan de hemel die hij ’s nachts in kaart bracht. Wormius, in zijn beschrijving van Omundsdatter’s ei in zijn boek Museum Wormium, haalt Gemma’s fascinatie aan voor vrouwen die “naalden, messen, scheermessen, insecten en andere voorwerpen” baren, evenals de bewering van de cartograaf dat dit een bewijs was van Satan die in het lichaam was ingebed.

Mannen beschouwden deze voorwerpen over het algemeen als duivels. Zij veronderstelden dat de vrouw, nog in het zweet, liggend op het bed waar zij zojuist een naald, ei, mes of slang had gebaard, misschien een onnatuurlijke relatie had gehad met de Prins der Duisternis en dat zij nu zijn nageslacht voortbracht. De mannen fluisterden voor haar deur, zich afvragend of zij een gewillige deelneemster was geweest. Was dit een heks? Duivelsbezetenheid? Dan tuurden deze mannen in de vulva van de vrouw, als jagers buiten een grot – te bang voor de duisternis om naar binnen te gaan. Mannen zijn altijd geobsedeerd door wat er in de vagina van een vrouw gaat en altijd verbaasd en preuts over wat er uit komt.

Verhalen over vrouwen die wonderbaarlijke eitjes baren en andere wonderen beginnen al veel eerder dan Omundsdatter of Gemma. In de Griekse mythologie werd Leda, de koningin van Sparta, verkracht door Zeus, die de gedaante van een zwaan had aangenomen – of misschien werd ze verleid, die mythische tussenruimte. Leda baarde toen een ei, dat volgens sommige versies van de mythe Helen en Clytemnestra bevatte – de vrouwen in het centrum van enkele van de meest duurzame mythen uit de westerse geschiedenis.

In zijn gedicht “Leda and the Swan,” vertelt William Butler Yeats over de gebeurtenis als een verkrachting. “Hoe kunnen die angstige, vage vingers de gevederde glorie van haar losser wordende dijen duwen? / En hoe kan het lichaam, gelegd in dat witte gewoel, het vreemde hart voelen kloppen waar het ligt?”

Maar voor Yeats was deze verkrachting – hoewel gewelddadig – een begin, niet een einde. De twee polen zijn zo verstrengeld in dit gedicht dat het moeilijk is ze uit elkaar te halen: vernietiging, generatie, leven, dood. Schrijvend over “Leda en de Zwaan” in Break, Blow, Burn merkt Camille Paglia op: “Yeats portretteerde de westerse cultuur als vanaf het begin geïnsemineerd met verraad en geweld.” Ze vergelijkt het met een andere gevleugelde inseminatie, de annunciatie van Maria, die ook iets vreemds uit haar baarmoeder liet komen – een verlosser, hoewel natuurlijk niet in een ei.

Vrouwen die eieren in hun lichaam verbergen: die gefrustreerde, zichzelf schendende poging tot controle. Deze frauduleuze en mythische geboortes zijn plaatsen van zo veel complicaties. Ik heb een vriendin die jarenlang als verpleegster op de eerste hulp heeft gewerkt, die me vertelt dat er nog steeds vrouwen binnenkomen met objecten verborgen in hun genitaliën. Ze is er blasé over, op de manier waarop alleen een professional in de gezondheidszorg dat kan zijn over zoiets bizars. Haarborstels in de kont. Nagellak in de baarmoederhals. En wat dan nog? Mijn vriend denkt dat in het geval van de eerdere verhalen, het schuiven van eieren in de baarmoederhals misschien een schreeuw om aandacht was.

Maar schreeuwen om aandacht is nooit alleen dat. Het is mogelijk dat Omundsdatter gewoon een misvormde foetus had. Deze verhalen werden immers doorgegeven door mannen – eeuwen voordat onze hedendaagse wetgevers zouden vragen of vrouwen camera’s mogen inslikken voor gynaecologisch onderzoek.

Wat het ook is, vrouwen verbergen vandaag de dag nog steeds dingen in hun vagina, voor andere doeleinden dan het overduidelijke praktische (waarmee ik drugssmokkel bedoel). Recente gevallen zijn Pop Rocks, heroïne, een poster van Donny Osmond, een Rolex, een pistool. De lijst is griezelig gelijkaardig aan die van Gemma, die messen en naalden bevatte. Een poster van Donny Osmond is waarschijnlijk ook een wapen.

Wat is dan de drijfveer om iets in je te verankeren? Is het een drang naar bescherming? Is het een geheime locus of control? Eeuwenlang ontbrak het vrouwen aan de fysieke of sociale vrijheid om zich naar buiten toe te bewegen en te uiten, zoals mannen dat konden. Is dit de letterlijke en zelfs logische conclusie daarvan? Wanneer we niet naar buiten mogen, graven we diep in onszelf – we gaan verder naar binnen tot de plek die we bereiken even groot en mysterieus is als de wereld.

Vrouwenverhalen staan bol van privé-compartimenten, verborgen ruimtes, een verlangen naar een eigen plek. The Yellow Wallpaper. The Secret Garden. A Room of Her Own. Jane Eyre en de gekke vrouw op zolder. Ik denk aan Scarlett O’Hara die schreeuwt om haar Tara. Het verhaal van vrouwen is het verhaal van het zoeken naar controle in een wereld waar je geen controle hebt. Het verhaal van vrouwen is altijd een verhaal geweest van verovering en opstand. Vernietiging en opwekking.

En het vrouwelijk geslachtsorgaan is een plek die zo veroverd is en zo ingeprent dat vechten voor de rechten van ons voortplantingssysteem, voor toegang tot geboortebeperking, tot betere gezondheidszorg, voor het recht om te beslissen wat er in onze baarmoeder komt en wat daar blijft, vaak lijkt op een gevecht tegen het manifeste lot van een imperialistische horde. Wij zijn de opstandige inboorlingen die ons eigen bestuur opeisen en telkens weer te horen krijgen dat we dat nog niet verdiend hebben.

Joseph Campbell schrijft in The Hero with a Thousand Faces dat elke held door een metaforische buik van een walvis moet gaan. Campbell merkt op: “Dit populaire motief legt de nadruk op de les dat het passeren van de drempel een vorm van zelfvernietiging is.” De held gaat naar binnen, wordt vernietigd en opnieuw geboren. Ik vraag me af, voor Anna Omundsdatter, of het baren van een ei een vorm van herbevestiging was. Anna Omundsdatter, uitgeput van een leven op haar rug, het dragen van het nimmer eindigende nageslacht van haar man, vechtend voor controle over haar meest intieme zelf, dat was veroverd en steeds opnieuw veroverd. Misschien zou hij haar nu met rust laten. Misschien was dit een vorm van geboortebeperking – duw er een eitje uit en hij zal er nooit meer zijn lul in stoppen. En misschien, deze keer, met het ei, dacht ze – verwrongen, verveeld, wanhopig, verward – dat het binnenste van deze wereld van haar zou zijn.

Lyz Lenz heeft geschreven voor The Hairpin, The Toast, The New York Time Motherlode, en andere diverse en diverse internetentiteiten. Je vindt haar op twitter @lyzl.

Illustratie door Jim Cooke.