Een ogenblik na het nieuws van Coretta Scott King’s dood, kwam de eerste vragende e-mail binnen: Hoe lang zou het duren voordat de vrouw die door sommige King-geleerden al jaren als “de andere vrouw” wordt beschouwd, naar voren zou treden of door een of andere gewetenloze nieuwszender zou worden geïdentificeerd?

Haar verhaal is niet echt geheim; het is er een dat al voor de tragische moord op Martin Luther King Jr. op 4 april 1968 bij tientallen, zo niet honderden mensen bekend was. Een aantal biografen en historici (waaronder ikzelf) hebben haar ontmoet en geïnterviewd, en verscheidene hebben naar haar verwezen. Maar hoewel zij zijn belangrijkste emotionele metgezel was gedurende de laatste vijf jaar van zijn leven, is haar identiteit nog langer verborgen gebleven dan die van Watergate’s “Deep Throat.”

Niemand van King’s overlevende intimi of het handjevol historici dat delen van deze prachtige vrouw’s intens persoonlijke saga kent, zal willens en wetens een massamedia-inbreuk op haar privacy helpen of aanmoedigen. Als zij ervoor kiest haar verhaal voor haar dood te vertellen, prima, maar tot nu toe heeft iedere serieuze student van King’s leven in alle rust en onafhankelijkheid geconcludeerd dat dat haar beslissing is en die van haar alleen, en niet een beslissing die haar opgedrongen moet worden.

Het huwelijk met King was geen rozengeur en maneschijn voor Coretta. Minder dan drie jaar na hun huwelijk in juni 1953 werd hij door de opmerkelijke Montgomery, Ala, busboycot, die King moest leiden, in de nationale schijnwerpers gezet. Al vroeg in hun relatie deelden Coretta en Martin zowel hun dagelijkse leven als een meer links georiënteerd politiek wereldbeeld dan King openlijk toegaf. Maar King werd al snel in een wervelend bestaan gestort dat hem honderden en honderden dagen van huis weghaalde.

Het vele reizen en het heldenbestaan brachten King in contact met talloze gretige bewonderaars van beide geslachten. Coretta wilde ook graag meedoen aan burgerrechtenwerk, maar haar traditionele, seksistische echtgenoot vond dat een vrouw in de eerste plaats thuis moest blijven om de kinderen op te voeden. Hun eerste dochter werd vlak voor de Montgomery boycot geboren en hun eerste zoon twee jaar later. Een tweede zoon, en vervolgens een tweede dochter, volgden in 1961 en 1963.

Naast de bijna alleenstaande zorg voor vier jonge kinderen, ervoer Coretta ook de intense ongemakkelijkheid van haar man over het verwerven van materiële gemakken voor zijn gezin. King was er vast van overtuigd dat de beweging alle fondsen nodig had die hij kon werven, en zijn gezin leefde van zijn bescheiden pastorale salarissen. Pas in 1965 kochten de Kings eindelijk hun eigen huis, voor 10.000 dollar, in een nederige wijk aan de westkant van Atlanta.

“Martin wilde niet dat ik deze gordijnen voor het raam kocht,” vertelde Coretta me tijdens een gesprek in 1983 in de woonkamer van dat huis, waar ze bleef wonen. King’s overtuiging dat hij veel van de eerbetonen die op zijn pad kwamen onwaardig was, voedde een ascetisch verlangen waarop zijn enige uitzonderingen rijk voedsel, goede pakken, menthol sigaretten, sterke drank (uiteindelijk), en buitenechtelijke seks waren.

Niemand kan het volledige documentaire verslag van King’s leven beheersen zonder te erkennen dat hij verschillende speciale vrouwelijke vrienden had in steden als New York, Los Angeles en Louisville. De details van die vriendschappen fascineerden J. Edgar Hoover en zijn volgelingen van het Federal Bureau of Investigation, maar ze spelen geen grote rol in het volledige overzicht van King’s leven. Wat Coretta van hen wist, besprak ze nooit openlijk met haar man. En voor zover historici weten, besprak ze ze ook met niemand anders.

Maar één van Kings relaties was anders. Deze bloeide op in 1963, en in de vijf jaar daarna werd zij, in plaats van zijn huwelijk, King’s meest ondersteunende en voedende emotionele band. De vrouw was warm, positief, sensueel en geruststellend — en hij zag haar bijna dagelijks. Hun relatie bleef het middelpunt van zijn leven tot aan zijn dood, ondanks een boze woordenwisseling enkele uren voor zijn dood, die de diepe uitputting en het pessimisme weerspiegelde waarmee hij de laatste maanden van zijn leven te kampen had.

Pas na de moord op haar man kreeg Coretta de onafhankelijkheid en de publieke rol die hij haar tijdens zijn leven had ontzegd. Inderdaad, in de dood overtrof de zichtbare band van de weduwe met haar man die welke tussen hen had bestaan gedurende de laatste vijf jaar van zijn leven. Met haar inspanningen om het Martin Luther King Jr. Center for Nonviolent Social Change op te richten en met haar campagne voor een federale feestdag ter ere van de geboortedag van haar man, heeft Coretta een grotere bijdrage geleverd aan de bestendiging van zijn nalatenschap dan wie dan ook.

We hoeven ons niet in te laten met beleefde ficties over het huwelijk van de Kings om Coretta’s leven te vieren en mee te voelen met wat zij als vrouw van King heeft moeten doorstaan. Maar begrafenisonderscheidingen mogen het historisch verslag niet onnodig vertekenen, ook al moet dat verslag terecht onvolledig blijven tenzij en totdat de dame in kwestie anders verkiest.