Diagnostisch

Diagnostische indicaties voor pols arthrocentesis zijn onder andere de volgende:

• Verdenking van septische artritis (verplicht)
• Verdenking van kristalartritis of hemarthrose (sterk geadviseerd)
• Differentiatie van inflammatoire en niet-inflammatoire artritis
• Beeldvormend onderzoek (arthroscopie, artrografie)
• Synoviale biopsie

Afzuiging en analyse van synoviale vloeistof zijn nuttig voor de diagnose wanneer septische artritis, kristal synovitis, of bloeding de vermoedelijke oorzaak is van een gewrichtsaandoening, slijmbeursaandoening of peesschedeaandoening. Bovendien, bij patiënten die slecht gedefinieerde vormen van artritis hebben, vult de kennis van de aard van de synoviale vloeistof, in het bijzonder het gehalte aan ontstekingscellen, de bevindingen van de geschiedenis en het lichamelijk onderzoek aan en helpt het het basiskader voor diagnose en behandeling te verschaffen (zie Tabel 1 hieronder).

Tabel 1. Beoordelingsparameters voor synoviaal vocht (Open tabel in een nieuw venster)

Wrist arthrocentesis kan worden uitgevoerd voor de diagnose van acute artritis. De meeste gevallen van acute polsartritis zijn te wijten aan calciumpyrofosfaatdihydraat pseudogout, jicht, en septische artritis.

Therapeutisch

Therapeutische indicaties omvatten het volgende:

• Verwijdering van gespannen effusies om de pijn te verlichten en de functie te verbeteren
• Verwijdering van bloed of pus uit een gewricht
• Injectie van corticosteroïden en andere intra-articulaire therapieën
• Lavage van het gewricht

Bij patiënten met gespannen gewrichts effusies, aspiratie van synoviale vloeistof de pijn snel verlichten en de patiënt in staat stellen het aangedane gewricht te bewegen of te belasten. Bij hemartrose of septische artritis kan het bloed of de pus in een synoviale holte schadelijk zijn voor het gewrichtskraakbeen en het synoviale membraan. Evacuatie van de ontstekingsvloeistof kan de schade aan het gewricht helpen verminderen. Grote articulaire effusies moeten zo volledig mogelijk worden gedraineerd om de druk te verminderen, de synoviale circulatie te verbeteren, en spieratrofie te voorkomen.

Andere indicaties kunnen zijn voor injectie bij reumatoïde artritis (RA), andere steriele synovitis, en osteoartritis (OA). OA kan secundair zijn aan calciumpyrofosfaatdepositieziekte (CPPD) of hemochromatose.

Anderen

Dorsale polspeespathologie

Inflammatie en zwelling van de extensorpeesscheden over de dorsale pols kunnen het gevolg zijn van een aantal ontstekingsprocessen (meestal RA, maar soms kristalgeïnduceerde artritis of infectieuze processen). De zwellingsgebieden zijn vaak goed afgebakend en dicht bij het oppervlak, en zij kunnen gemakkelijk worden binnengebracht met directe aspiratie, gewoonlijk onder een hoek van 30-45º, met de naald gericht langs het verloop van de gezwollen pees.

Vocht wordt vaak gemakkelijk verkregen. Bij sommige patiënten (in het bijzonder die met RA), beperkt proliferatief synoviaal weefsel de hoeveelheid vloeistof die kan worden opgezogen. Na aspiratie kan het gebied worden geïnjecteerd met 0,5 ml corticosteroïd gemengd met 0,5-1 ml lidocaïne, indien geïndiceerd.

De Quervain tenosynovitis

De Quervain tenosynovitis, een veel voorkomend overbelastingssyndroom waarbij de pezen aan het radiale aspect van de anatomische snuifdoos betrokken zijn, wordt vaak verholpen door lokale injectie van de peesschede.

Na onderzoek moet het gebied met de meeste gevoeligheid langs de pees worden gemarkeerd, en de naald moet proximaal of distaal worden ingebracht, bijna evenwijdig aan de huid gericht. Bij het naar voren brengen van de naald kan 0,5 ml steroïd met 0,5-2 ml lidocaïne langs de peesschede worden ingespoten, waarbij meestal een palpabele uitstulping langs de pees wordt gevoeld.

Carpaaltunnelsyndroom

Inflammatie met zwelling in de vele buigpezen in het carpale tunnelgebied kan leiden tot compressie van de nervus medianus (zie Carpaaltunnelsyndroom). Een injectie in dit gebied kan de symptomen verlichten door deze ontsteking te verminderen. Dit gebied moet worden bepaald door een markering te maken op het volaire aspect van de pols langs de buigpezen, aan de ulnaire zijde van de lange palmaire pees, ongeveer 2,5 cm proximaal van de distale polsplooi.

Een 22- tot 25-gauge naald kan loodrecht op de huid of onder een hoek van 30-45º worden ingebracht, proximaal of distaal langs het verloop van de pees gericht. De naald moet ongeveer 1,25-2,5 cm worden ingebracht, en het gebied moet worden geïnjecteerd met 0,5 ml steroïd met 0,5-1 ml lidocaïne. Als de naald op een obstructie stuit, of als de patiënt paresthesieën ervaart, moet de naald worden teruggetrokken en opnieuw worden gericht om injectie in het lichaam van een pees of in de nervus medianus zelf te voorkomen.

Ganglia

Kleine, vaak harde, knobbelige structuren, bekend als ganglia, zijn vaak aanwezig rond de handen en polsen, en ze kunnen voorkomen in veel andere gebieden in de buurt van gewrichten of pezen. Deze structuren bevatten meestal een dikke gelatineachtige substantie die moeilijk is af te zuigen. Hoewel chirurgische excisie over het algemeen de voorkeur verdient voor de behandeling van polsganglia, kunnen polsartrocentese en intra-articulaire steroïdeninjectie voor sommige patiënten zinvolle opties zijn.

In gevallen waar pijn, pees disfunctie, of zenuw beknelling symptomen hinderlijk zijn voor de patiënt, kan aspiratie worden geprobeerd, meestal met een 18- tot 20-gauge naald. Zelfs als er geen vloeistof wordt verkregen, zorgt het proces van aanprikken er soms voor dat de structuur zijn inhoud verliest, en de symptomen worden verlicht. Een kleine hoeveelheid (0,2-0,5 ml) steroïd met lidocaïne kan worden ingespoten in een poging om herophoping van vocht te voorkomen.