Q.De achterbenen van mijn 3-jarige merrie zwellen op rond de pees en het vetlokgebied ’s nachts na inspanning. Ze is niet kreupel of pijnlijk, maar ik heb dimethylsulfoxide (DMSO)/furacine (nitrofurazone) er omheen gewikkeld als het zwelt. Dit werkte de eerste keer maar nu helpt het maar een beetje. Komt deze zwelling vaak voor, wat zou het kunnen zijn, en zijn er preventieve maatregelen die ik kan nemen?

Madison Rostykus, via e-mail

A.Met vloeistof gevulde zwellingen aan de achterkant van de pees/het vetlok gebied, genaamd “windpuffs,” of synoviale effusie van de peesschede, zijn een veel voorkomende aandoening bij paarden. Ze zijn het gevolg van ontsteking van de digitale buigpeesschede, de structuur die de diepe en oppervlakkige digitale pezen omhult die van de achterkant van de knie tot aan het vetlok lopen.

Er zijn twee soorten windpuffs: idiopathische (van onbekende oorzaak, maar ze veroorzaken geen problemen) en pathologische (veroorzaakt door ziekte).

Paarden ontwikkelen het vaakst idiopathische windpuffs, vooral wanneer de zwelling duidelijk is aan beide zijden van de pees en bilateraal symmetrisch in beide achterpoten. Idiopathische windpuffs hebben de neiging chronisch te zijn en kunnen erger zijn bij paarden met anatomische predisposities, zoals klompvoet, en na inspanning, als gevolg van de stress die op de pezen wordt uitgeoefend. Kreupelheid is geen onderdeel van idiopathische windpuffs, en deze aandoening is niet geassocieerd met -ziekte.

Zwellen van de peesschede zelf kan een indicatie zijn van ernstiger letsel of tenosynovitis (ontsteking van het membraan dat de peesschede omgeeft). Deze pathologische aandoening manifesteert zich acuut en resulteert in kreupelheid, zwelling, en pijn bij palpatie van het getroffen gebied. Dierenartsen kunnen tenosynovitis onderscheiden van windhozen aan de hand van lichamelijk onderzoek, een peesschedeblokkade (met verdoving), echografie, magnetische resonantiebeeldvorming, of tenoscopie (endoscopie of visueel onderzoek van de binnenkant van de peesschede met een fiberoptische camera). De behandeling bestaat uit het toedienen van ontstekingsremmers, rust voor het paard, en eventueel een dierenarts de laesie laten injecteren.

Een laatste complicatie van windpuffs is proximal annular ligament (PAL) desmitis (ontsteking). Het PAL is een ligament dat de buigpezen tegen het oppervlak van het been houdt. In dit geval leidt een zwelling van de peesschede in combinatie met een verdikking van de PAL tot een vernauwing van de pees, waardoor een uitstulping boven en onder het ligament ontstaat. Dierenartsen kunnen de diagnose stellen door te kijken naar het karakteristieke uiterlijk, kreupelheid, pijn bij buigen van het vetlokgewricht, en plaatselijke warmte, en door gebruik te maken van plaatselijke blokkade en echografie. De behandeling omvat het operatief doorsnijden van de PAL (desmotomie) en eventueel het verwijderen van massa’s of verklevingen in de digitale schede.

Omdat uw merrie niet kreupel is en de zwelling de neiging heeft op te treden na inspanning, lijkt haar toestand het meest overeen te komen met idiopathische windpuffs. Deze kunnen het gevolg zijn van de slijtage van de pees tijdens inspanning, waarbij haar bouw een mogelijke factor is.

Idiopathische windpuffs kunnen moeilijk te voorkomen zijn, vooral wanneer ze chronisch worden. Eigenaren kunnen windpuffs onder controle houden met ondersteunende therapie zoals zwachtelen, zwachtelen zoals die u heeft gebruikt, en koude therapie met ijs. In ernstige gevallen kunnen hyaluronzuurinjecties in de peesschede helpen.

Over het algemeen gaan windpuffs niet gepaard met kreupelheidsproblemen, zijn ze meestal chronisch, en kunnen ze worden behandeld met ondersteunende zorg. Als u asymmetrie of het ontstaan van kreupelheid opmerkt, maak dan een afspraak met een dierenarts.