In 1924 bezocht Harry Houdini een architectonische rariteit in het hart van Silicon Valley in Californië. Hoewel hij van beroep goochelaar was, legde Houdini zich op dat moment van zijn leven toe op het ontmaskeren van wat hij beschouwde als een plaag van nepspiritualisten en mediums. Het enorme landgoed, gedeeltelijk verwoest door de grote aardbeving van 1906 in San Francisco, had de reputatie behekst te zijn – en zelfs Houdini zelf kon zich niet aan de indruk onttrekken dat er binnen die muren iets niet klopte. Naar het voorbeeld van de populaire bijnamen van die tijd noemde Houdini het gebouw “Winchester Mystery House”, naar Sarah Winchester, de geheimzinnige vrouw die het gebouw had gebouwd en erin had gewoond. Een merk in de Bay Area was geboren.

Er zijn meer dan 12 miljoen bezoekers aan het huis geweest sinds de mysterieuze architect in 1922 overleed. Het Winchester Mystery House, deels historisch monument, deels spookachtig themapark, is nu de inspiratiebron voor een nieuwe griezelfilm, Winchester, met Helen Mirren in de hoofdrol als de titulaire, teruggetrokken erfgenaam van een enorm geweerfortuin. Geloof het of niet, maar deze film vol geesten zou wel eens het dichtst in de buurt kunnen komen van het inzicht van het grote publiek dat Winchester allesbehalve gewoon een “gekke” dame was die een gek huis bouwde.

Je kunt van mening verschillen als het erom gaat te geloven dat er inderdaad geesten op de loer liggen in de gangen van het Winchester Mystery House. Maar er zijn zeker genoeg verontrustende dingen te zien – een trap die nergens heen leidt, een repeterend motief van het getal 13 dat in de versieringen is verwerkt, een deur op de tweede verdieping die naar niets leidt – om Houdini, de vriendelijke rondleiders van Winchester en vele bewoners van de Bay Area die het huis als kind bezochten (waaronder deze schrijver) ervan te overtuigen dat er hier iets niet klopt. Maar wat blijkt: het meest curieuze object in het huis was eigenlijk Sarah Winchester zelf. “Mirren vertelde me, zittend in de salon van de onbegrepen vrouw die ze speelt, dat er rond haar een legende was ontstaan dat ze gek was. “Maar ik denk dat ze in feite iemand was met een groot inlevingsvermogen.”

Na eerst haar baby en daarna haar man te hebben verloren, liet de weduwe Winchester erfgename alles wat ze wist van de East Coast samenleving achter zich om op eigen benen te staan in San Jose, Californië, toen een zeer landelijk gebied. Onder invloed van wat velen als waanzin beschouwden en de meesten nu zouden begrijpen als een alles verterend verdriet, bouwde Sarah Winchester voor zichzelf een teruggetrokken leven op dat bijna geheel draaide om haar grote project: het bouwen van een Queen Anne revival-huis waar, gedurende de 38 jaar dat ze er woonde, de bouw en renovatie nooit ophielden. Voor zijn dood hadden Sarah en haar man samen gewerkt aan de bouw van hun grote huis in New Haven. Dag in dag uit bouwde en bouwde ze op een groot stuk grond in San Jose.

Sommigen zeggen dat Winchester’s persoonlijke verdriet werd verergerd door haar schuldgevoel over de levens die werden genomen door de geweren die het fortuin van haar familie hebben opgebouwd – dat ze geloofde dat ze vervloekt was. Maar historicus Janan Boehme van het Winchester-huis wijst deze theorie van de hand: “De mensen in die tijd hadden geen enorm schuldcomplex over geweren. Ze waren een nuttig instrument, iets dat mensen nodig hadden om te overleven.” Als de echte Sarah Winchester een probleem had met waar haar geld vandaan kwam, zou ze zeker een probleem hebben met de parmantige schiettent die toeristen kunnen gebruiken als ze het huis bezoeken.

De echte Sarah Winchester was zich ervan bewust hoe haar bouwproject overkwam op buitenstaanders. In een brief uit 1906 die ze schreef nadat de aardbeving een derde van haar werk had verwoest, bekende ze dat het huis eruitzag alsof een gek het had gebouwd. Het is onduidelijk of Winchester haar bouwaanwijzingen daadwerkelijk van “geesten” kreeg, zoals de legende wil. Wat wel waar is, is dat ze af en toe nachtelijke seances hield in een griezelig torentje van het huis dat nu bekend staat als “de Heksenmuts” en dat ze ’s morgens nieuwe bouwplannen aan haar voorman gaf. “Waar deze plannen ook vandaan kwamen,” vertelde Nicole Calande me met een opgewonden glinstering in haar ogen, “ze kwamen ’s nachts.”

Het waren niet alleen de architectonische eigenaardigheden die Sarah Winchester haar excentrieke reputatie bezorgden. Na de dood van haar man kleedde de erfgename zich in verstikkende zwarte jurken, zelfs onder de snikhete zon van San Jose. “Ze ging in de rouw en bleef de rest van haar leven in de rouw,” legde Mirren uit. “Een beetje zoals Koningin Victoria deed toen ze haar man verloor. Het was een soort Victoriaans ding om te doen, nietwaar?” Mirren ziet ook Winchester’s fascinatie voor spiritualisme als een bijproduct van dat verdriet: “Als je iemand verliest, kan het verlies zo ondraaglijk zijn, zo moeilijk. Dat de enige manier waarop je met je verdriet kunt omgaan is door het gevoel te hebben dat ze op de een of andere manier nog bij je zijn.”