William Murdock, (geboren 21 aug. 1754, Old Cumnock, Ayr, Schotland.-gestorven 15 nov. 1839, Birmingham, Warwickshire, Engeland), Schotse uitvinder, de eerste die op grote schaal gebruik maakte van kolengas voor verlichting en een pionier in de ontwikkeling van stoomkracht.

In 1777 trad Murdock in dienst bij het ingenieursbureau van Matthew Boulton en James Watt in hun Soho-fabriek in Birmingham en ongeveer twee jaar later werd hij naar Cornwall gestuurd om toezicht te houden op de installatie van Watt’s stoommachines. In zijn huis in Redruth, Cornwall, experimenteerde hij met het distilleren van steenkool en in 1792 verlichtte hij zijn huis en kantoren met steenkoolgas. Nadat hij rond 1799 naar Birmingham was teruggekeerd, perfectioneerde hij verdere praktische methoden voor het maken, opslaan en zuiveren van gas.

Murdock bracht ook belangrijke verbeteringen aan in de stoommachine. Hij was de eerste die een oscillerende machine ontwierp, waarvan hij omstreeks 1784 een model maakte; in 1786 was hij bezig met een stoomrijtuig of weglocomotief die geen succes was; en in 1799 vond hij de lange D-schuifklep uit. Over het algemeen wordt hem de uitvinding van de zogenaamde zon-en-planet-beweging toegeschreven, een middel om een stoommachine een continu draaiende beweging te laten geven aan een as voorzien van een vliegwiel. Watt patenteerde deze beweging echter in 1781. Murdock experimenteerde ook met samengeperste lucht en construeerde in 1803 een stoomkanon. Hij trok zich in 1830 terug uit het bedrijfsleven.