William III, Nederlands voluit Willem Alexander Paul Frederik Lodewijk, (geboren 19 februari 1817, Brussel -gestorven 23 november 1890, Apeldoorn, Nederland), conservatieve koning der Nederlanden en groothertog van Luxemburg (1849-90) die tot 1868 invloedrijk was bij de vorming van de Nederlandse ministeries, maar de liberale controle op de regering niet kon verhinderen.

De oudste zoon van koning Willem II, Willem, trouwde in 1839 met zijn nicht Sophia, dochter van koning Willem I van Württemberg, en kwam in 1849 op de troon. Hij was gekant tegen de grondwet van 1848, die een parlementaire regeringsvorm invoerde, maar zag zich toch genoodzaakt Johan Thorbecke, groot voorstander van de grondwet, aan het hoofd van de nieuwe regering te laten plaatsnemen. Thorbecke trad in 1853 af toen Willem, tegen de wens van de regering in, een anti-katholieke houding aannam in het geschil over de voorgestelde herinvoering van een rooms-katholieke bisschoppelijke hiërarchie met een aartsbisschop te Utrecht. Willems betrekkingen met zijn regeringen bleven echter gespannen.

In 1867 probeerde Willem zijn soevereiniteit over Luxemburg aan Frankrijk te verkopen, maar hij zwichtte voor de eis van Pruisen dat het gebied onafhankelijk zou worden. Tegelijkertijd lijfde hij een deel van Limburg in bij Nederland. Na de Luxemburgse crisis nam zijn invloed in het parlement sterk af. Na de dood van zijn eerste vrouw in 1877 trouwde hij met Emma van Waldeck-Pyrmont (1879), die in 1890 tijdens de ziekte van de koning als regentes fungeerde. Wilhelmina, zijn dochter bij Emma, volgde na zijn dood de Nederlandse troon op.