Ik denk veel na over superhelden, dat steeds groter wordende pantheon dat voor zovelen van ons zoveel betekent. Een vraag waar ik de laatste tijd over nadenk is: wat maakt een bepaalde held tot jouw nummer één, en hoe is dat zo gekomen?

Op de universiteit volgde ik een ongelooflijke strip/literatuur-les, Superhelden genaamd, waarin we de geschiedenis van superkrachtige mensen in de vroege literatuur volgden tot aan hun explosieve populariteit op de pagina’s van stripboeken. De cursus was op zijn zachtst gezegd vormend voor mijn leven (ik heb de beschrijving nog steeds bewaard):

Superhelden zoals wij ze kennen (bijvoorbeeld die kerel van Krypton) ontstonden aan het eind van de jaren 1930, in het zeer populaire, vaak verguisde medium dat strips heet – een van de eerste culturele producten die rechtstreeks op de jeugd werden gericht. Wat hebben superhelden – en het Amerika waar ze vandaan komen – te maken met strips als kunstvorm? Hoe heeft die kunstvorm zich ontwikkeld? Wat kunnen superhelden (als concepten en als strips) ons vertellen over conventies en soorten in andere kunstgebieden? Hebben oude literaire werken over helden met uitzonderlijke krachten (zoals John Milton’s Samson Agonistes) kenmerken gemeen met boeken over mensen in maillots? En hoe heeft een groot boek over superhelden en hun scheppers – Michael Chabon’s kaskraker Amazing Adventures of Kavalier & Clay – de Pulitzerprijs van 2001 gewonnen? We zullen deze en andere vragen onderzoeken in een cursus die literatuurgeschiedenis en -theorie, romans, gedichten en oude en nieuwe strips omvat: teksten zullen Chabons roman omvatten, het dramatische gedicht van Milton, Alan Moore en David Gibbons’ Watchmen, en werk van andere makers, waaronder William Butler Yeats, Virginia Woolf en Scott McCloud.

Dus je zou kunnen zeggen dat ik mijn deel aan kritische afsplitsingen en diep nadenken over de kunst en de handeling van het superheldendom al heb gedaan. Maar wat ik fascinerend vind, is de unieke reactie van mensen op superhelden op een persoonlijk niveau. Degenen onder ons die houden van strips en stripmedia hebben de neiging om partijdige favorieten te hebben voor een verscheidenheid van redenen.

Soms is het zo simpel als het aanbidden van een acteur die een rol speelt, of een schrijver die hielp een personage te vormen. Soms worden we aangetrokken door een bepaalde kracht die appelleert aan iets waarvan we wanhopig wensen dat we het konden, zoals onzichtbaar worden of van gedaante verwisselen of magie bedrijven.

Maar ik denk dat het vaak nog dieper gaat: helden, vooral tegenwoordig, worden steeds meer getekend met een bredere representatie in gedachten. We zien onszelf meer en meer weerspiegeld in het beeld van mensen die doen wat wij niet kunnen. Ik weet dat wat mij aantrekt in een superheld de belichaming is van een idee of ethos dat voor mij belangrijk is. Voor mij draait het allemaal om houding.

Ik hou van Captain America omdat hij mijn eigen gecompliceerde relatie met mijn land belichaamt en, voor mij, een echte Amerikaanse held is. Cap is verre van de jingoïstische figuur die hij van een afstand lijkt te zijn, en hij vertegenwoordigt het beste van de Amerikaanse ideologie terwijl hij ook niet bang is om ons brede scala aan hypocrisieën en tekortkomingen aan de kaak te stellen. (Ik negeer de Nick Spencer-reeks, omdat ik dat kan.)

Wanneer Amerika daden en wreedheden begaat die alle perken te buiten gaan, is Cap niet bang om de met sterren bezaaide mantel volledig af te zweren en Nomad te worden, de man zonder land. Hij is niet bang om het oneens te zijn met de autoriteiten – of zijn naaste bondgenoten – om te blijven bij wat hij juist acht.

Steve Rogers wijst er herhaaldelijk op dat “de Amerikaanse realiteit verschilt van de Amerikaanse droom,” een opmerkelijke prestatie voor een personage dat visueel is gehuld in Amerikaanse symbolen.

Ik hou ook van andere dingen aan Steve Rogers: zijn verleden als kind van arme immigranten in New York City. Zijn achtergrond als kunstenaar. Zijn genegenheid voor mijn geadopteerde stadsdeel, Brooklyn. Zijn ervaring als chronisch zieke jongere die veranderde door het onmogelijke. Zijn onverzettelijke loyaliteit aan zijn vrienden en geliefden. Die keer dat hij Hitler in het gezicht sloeg.

Captain America is mijn favoriete superheld om al deze redenen. Wie is de jouwe, en hoe hebben ze je gevonden? Wat is het aan dat personage of personages dat hen zo speciaal maakt? Vertel ons er alles over in de comments.

(beelden: Marvel Comics)

Wil je meer verhalen als deze? Word abonnee en steun de site!