Achtergrond: Historisch gezien is bestralingstherapie van de gehele hersenen (WBRT) de belangrijkste behandeling voor hersenmetastasen geweest. Stereotactische radiochirurgie (SRS) levert een hoge dosis gerichte straling en wordt in toenemende mate gebruikt voor de behandeling van hersenmetastasen. Het voordeel van toevoeging van SRS aan WBRT is onduidelijk. Dit is een bijgewerkte versie van de oorspronkelijke Cochrane Review gepubliceerd in Issue 9, 2012.

Doelstellingen: Het beoordelen van de werkzaamheid van WBRT plus SRS versus WBRT alleen bij de behandeling van volwassenen met hersenmetastasen.

Zoekmethoden: Voor de oorspronkelijke review zochten we in 2009 in de volgende elektronische databases: CENTRAL, MEDLINE, Embase, en CancerLit om trials te identificeren voor opname in deze review. Voor de eerste update werden de zoekopdrachten bijgewerkt in mei 2012.Voor deze update hebben we in mei 2017 CENTRAL, MEDLINE en Embase doorzocht om trials te identificeren voor inclusie in de review.

Selectiecriteria: We beperkten de review tot gerandomiseerde gecontroleerde trials (RCT’s) die het gebruik van WBRT plus SRS versus WBRT alleen vergeleken voor upfront behandeling van volwassenen met nieuw gediagnosticeerde metastasen (enkelvoudig of meervoudig) in de hersenen als gevolg van elke primaire, extracraniële kanker.

Gegevensverzameling en analyse: We gebruikten de generieke inverse variantie methode, random-effects model in Review Manager 5 voor de meta-analyse.

Belangrijkste resultaten: Wij identificeerden drie studies en één abstract voor inclusie, maar konden slechts twee studies, met in totaal 358 deelnemers, in een meta-analyse opnemen. Deze vond geen verschil in overall survival (OS) tussen de WBRT plus SRS en WBRT alleen groepen (hazard ratio (HR) 0,82, 95% betrouwbaarheidsinterval (CI) 0,65 tot 1,02; 2 studies, 358 deelnemers; matig-kwaliteit bewijs). Voor deelnemers met één hersenmetastase was de mediane overleving significant langer in de WBRT plus SRS-groep (6,5 maanden) versus WBRT-groep (4,9 maanden; P = 0,04). Deelnemers in de WBRT plus SRS-groep hadden minder lokale uitval vergeleken met deelnemers die alleen WBRT kregen (HR 0,27, 95% CI 0,14 tot 0,52; 2 studies, 129 deelnemers; matig-kwaliteit bewijs). Verder zagen we een verbetering in performance status scores en afname in steroïdengebruik in de WBRT plus SRS groep (risk ratio (RR) 0,64 CI 0,42 tot 0,97; 1 studie, 118 deelnemers; bewijs van lage kwaliteit). Ongewijzigde of verbeterde Karnofsky Performance Scale (KPS) na zes maanden werd gezien in 43% van de deelnemers in de gecombineerde therapiegroep versus slechts 28% in de WBRT-alleengroep (RR 0,78 CI 0,61 tot 1,00; P-waarde = 0,05; 1 studie, 118 deelnemers; bewijs van lage kwaliteit). Over het geheel genomen was het risico op bias in de geïncludeerde studies onduidelijk.

Conclusies van de auteurs: Sinds de laatste versie van deze review hebben we één nieuwe studie geïdentificeerd die voldeed aan de inclusiecriteria. Door een gebrek aan gegevens van deze studie konden we deze echter niet opnemen in een meta-analyse. Gezien het onduidelijke risico op vertekening in de geïncludeerde studies, moeten de resultaten van deze analyse met de nodige voorzichtigheid worden geïnterpreteerd. In onze analyse van alle geïncludeerde deelnemers liet SRS plus WBRT geen overlevingsvoordeel zien ten opzichte van WBRT alleen. De prestatiestatus en de lokale controle waren echter significant beter in de SRS plus WBRT-groep. Bovendien werd een significant langere OS gerapporteerd in de gecombineerde behandelingsgroep voor recursieve partitioneringsanalyse (RPA) klasse I patiënten evenals voor patiënten met enkelvoudige metastasen. De meeste van onze uitkomsten werden beoordeeld als bewijs van matige kwaliteit volgens de GRADE-criteria en het risico op bias in de meeste geïncludeerde studies was meestal onduidelijk.