Het publieke bewustzijn van ras in de Amerikaanse samenleving is de afgelopen jaren sterk toegenomen door de onthulling van zwarte sterfgevallen tijdens politieacties, de opkomst van de Black Lives Matter-beweging, en door verschillende uitspraken, evenals het beleid tegen Mexicanen en andere immigrantengroepen door de huidige Amerikaanse president. Het belang van ras wordt al lang opgemerkt door sociaal-epidemiologen die grote ongelijkheden in gezondheid tussen rassengroepen in de VS bestuderen (US CDC, 2013). Een belangrijk onderdeel van deze ongelijkheden, en waarschijnlijk op het causale pad tussen ras en gezondheid, zijn de grote en groeiende verschillen in inkomen, rijkdom en opleidingsniveau tussen raciale groepen, wat leidt tot ongelijke kansen op hoogwaardige werkgelegenheid (Burgard en Lin, 2013). Tegelijkertijd bestaat er brede consensus onder biologen en genetici dat ras weinig of geen biologisch belang heeft (Lee et al., 2008). De mate van interindividuele variabiliteit in genotypen is bijvoorbeeld veel groter dan de variabiliteit tussen groepen mensen (Race Ethnicity and Genetics Working Group, 2005). Bijgevolg wordt het concept ras nu beschouwd als een “sociale constructie”, d.w.z. een geheel van normen en veronderstellingen waarover een bevolking het in grote mate eens is. De sociale constructie van ras wordt bevestigd door het feit dat de definitie van ras in de loop van de tijd verandert en verschilt per land. Zo definieert de VS ras (blank, zwart, Aziatisch, Amerikaans-Indiaans, Hawaiiaans of Pacific Islander) en etniciteit (Hispanic, non-Hispanic) afzonderlijk (NIH, 2001), Zuid-Afrika definieert ras aan de hand van historische erfenissen (Afrikaans, Aziatisch, Gekleurd, Blank), en Frankrijk heeft lang “kleurenblind” of rasneutraal beleid en praktijken geëist.

Gezien de sociaal-economische verschillen en de verschillen in gezondheid tussen de rassengroepen, en gezien het ontbreken van wezenlijke biologische verschillen tussen deze groepen, welke rol speelt ras in de gezondheid en hygiëne op het werk? In een beroemde reeks artikelen van Lloyd en medewerkers in de jaren zeventig (Redmond, 1983) werd aangetoond dat, hoewel ras sterk geassocieerd was met het risico op longkanker bij staalarbeiders, het niet de biologie van het ras was, maar de sociale segregatie van zwarte arbeiders naar de meest blootgestelde banen op de bovenkanten van de cokesoven die het sterk verhoogde risico bepaalde. Deze studies benadrukken niet alleen de onrechtvaardigheid die samenhangt met raciaal bepaalde arbeidstaken, maar tonen ook aan dat kwantitatieve blootstellingsanalyses een centrale rol moeten spelen bij het begrijpen van beroepsrisico’s. Deze analyses helpen ook aantonen waarom het gebruik van ras, zelfs onbedoeld, als surrogaat voor verschillen in blootstelling kan leiden tot zeer misleidende conclusies over gevoeligheid onder groepen werknemers. Verder kan verkeerd gebruik van ras of andere sociale constructen in ons onderzoek onbedoeld bijdragen aan structurele ongelijkheden in werkgelegenheid en gezondheid.

In dit nummer laten Maganyi et al. (2017) uit Zuid-Afrika een zorgvuldige ontwarring zien van sociaal bepaalde rasclassificatie met biologische verschillen die aanleiding kunnen geven tot differentiële blootstellingen en risico’s. Terwijl ze de determinanten van respirator fit onder een diverse groep van mannelijke en vrouwelijke gezondheidswerkers en laboratoriummedewerkers beschouwen, presenteren ze resultaten volgens officieel gedefinieerde Zuid-Afrikaanse rassencategorieën, maar doen dit in combinatie met ras- en genderneutrale metingen van relevante gezichtsdimensies. Hoewel de demografische classificaties kunnen helpen bij het verklaren van een deel van de verschillende taken en de beschikbaarheid van beschermende maatregelen die leiden tot verschillen in blootstelling en dus risico, zijn het de gezichtsafmetingen en niet het ras die uiteindelijk in verband worden gebracht met de mate van geschiktheid voor ademhalingstoestellen. Wanneer zowel demografische als gelaatsdimensies in een meervoudig regressiemodel worden gebruikt, blijven alleen de gemeten waarden significante voorspellers van respirator fit.

De Annals of Work Exposures and Health publiceert studies die ons helpen de determinanten van werkgerelateerde risico’s voor de gezondheid te begrijpen, of die risico’s nu sociaal gedefinieerd zijn, of biologisch gemedieerd. Wanneer deze determinanten sociaal gedefinieerde klassen omvatten, zoals ras, geslacht, leeftijd, of andere indicatoren van kwetsbare bevolkingsgroepen, onderschrijven wij het gebruik van dergelijke variabelen voor analyse. Indien sociale demografische gegevens echter worden gebruikt als een slecht gedefinieerd surrogaat voor blootstelling, of voor sommige niet nader gespecificeerde biologische verschillen, moet het gebruik ervan worden vermeden. In alle gevallen moedigen wij de auteurs aan duidelijk na te denken over hoe en waarom zij mensen in demografische groepen indelen, en wat de bedoeling is van die indelingen. De reden voor het gebruik van demografische variabelen moet duidelijk worden afgebakend in elke paper die ervoor kiest om dergelijke onderscheidingen te maken.

Verklaring

De auteur verklaart geen belangenconflict voor dit redactioneel.