Ter voortzetting van mijn onderzoek naar welk(e) genre(s) ik mijn volgende uitgave wil bestempelen, heb ik besloten om dark fantasy te gaan gebruiken.

Ik hou van de klank van dark fantasy. Het roept het beeld op van donkere bossen met onheilspellende kastelen in somber maanlicht terwijl een tragische plotlijn zich ontvouwt. Dat is wat ik me erbij voorstel, maar nu ik een paar boeken heb gelezen die als ‘dark fantasy’ worden beschreven en Vrienden van mijn Vijand als hetzelfde beschrijf, kan ik niet zeggen dat een van hen aan dat idee voldoet.

Dus wat is Dark Fantasy?

Het blijkt dat dit een van die genres is die een beetje wazig zijn. Aangezien ik het over dark fantasy heb, moet ik waarschijnlijk zeggen: wazig met kwaadaardig gegrom en tanden.

Diegenen die graag definities van genres schrijven, beschrijven dark fantasy als een subgenre dat op horror is gebaseerd, maar bestaat uit een verhaal dat niet is geschreven met het algehele doel om te laten schrikken. Verder is het bepalende kenmerk een sombere sfeer. Goh… dat is helemaal niet breed! Het lijkt er echter op dat degenen die hun werk graag als dark fantasy bestempelen dit advies niet echt opvolgen, gelukkig maar.

Joanna Penn schreef in 2009 een geweldig artikel waarin ze haar visie op dark fantasy beschrijft en waarom ze haar werk in dat genre labelt. Ik hou van haar post en praktische houding ten opzichte van waarom dark fantasy geen horror is. Ze vat haar opvatting samen als “een werk is dark fantasy als het gaat over elementen van fantasie en/of het paranormale op een manier die de duistere en angstaanjagende kant van onze natuur, psychologie en het vreemde, sublieme en unheimliche bestudeert.”

Dit is een definitie die ik begrijp en is de reden waarom ik Friends of my Enemy dark fantasy heb genoemd.

Er moet een onderscheid zijn tussen een verhaal dat ‘high fantasy’ of ‘epische fantasy’ is in de klassieke zin, waarin weinig helden sterven, het goede wint, en beslissingen niet in duistere krochten van onbedoelde gevolgen en spijt vallen. Voor mij is dat ‘dark fantasy’.

Het goede wint niet altijd. Sterker nog, de helden zijn niet altijd goed. In ‘volwassen’ fantasy gaan de onrust van beslissingen en de compromissen van het leven samen met liefde en seks, verraad en vriendschap, zwaarbevochten overwinningen die een beetje wrang smaken en nederlagen die een opluchting betekenen. Zeker, je zou de ‘happy ever after’ als young adult kunnen bestempelen, maar wat als het taalgebruik niet op de jeugd is afgestemd (en dan bedoel ik niet alleen vloekwoorden!) of scènes die meer volwassen zijn dan niet? Fantasy, zelfs epische fantasy, kan deze thema’s behandelen. Een young adult label past daar misschien niet bij.

T.S. Bazelli heeft een zeer eenvoudige en makkelijke definitie voor dark fantasy:

1. Fantasy die elementen van horror leent en vaak duistere/kwaadaardige bovennatuurlijke wezens bevat. Echter, in tegenstelling tot horror, is de focus van het verhaal niet om de lezer bang te maken.
2. Fantasy die somber, pessimistisch, brutaal, gruizig, en grafisch is. De donkere kant van de menselijke natuur is niet verboden, en protagonisten zijn niet per se sympathiek.

Dat werkt voor mij en, gelukkig, doet nog steeds Friends of my Enemy dekken! Het is een pessimistische verhaallijn met oorlog, dood, verraad, maar ook liefde, vertrouwen en hoop. Geen personage is onaangetast door verlies of onaangetast door twijfels. Het is een verhaal dat ik als tiener niet zou hebben begrepen (om niet te zeggen dat sommigen het niet zouden begrijpen), maar dat ik als volwassene wel kan waarderen. Het leven is niet eerlijk en heeft niet altijd een happy end. Soms is het beste waar je op kunt hopen het redden van iets waar je van houdt.

Wat is jouw definitie van dark fantasy?