De afgelopen maanden heb ik nagedacht over wat veiligheid voor mij betekent. In februari ging mijn kantoor dicht vanwege het coronavirus. De school van mijn dochter ging dicht. We trokken ons terug in ons huis – een dankbaar voorrecht dat mijn familie en ik hebben. En ik voelde me veilig om thuis te blijven bij mijn dochter. Via Zoom deelden mijn collega’s uit verschillende delen van de wereld en ik onze ervaringen met de pandemie uit de eerste hand. En ondanks de verschillende omstandigheden maakten we ons dezelfde zorgen: zullen de gezondheidsstelsels waar we wonen het houden? Hoe houden we onszelf en onze gezinnen veilig?

Het woordenboek definieert het woord veiligheid als “vrij zijn van schade of risico”. Als ik aan veiligheid denk, denk ik meestal aan de politie of het leger. Maar nu, van de wereldwijde pandemie en de wereldwijde Black Lives Matter-beweging, tot de onderdrukking van de mensenrechten in veel landen en de voortdurende milieucrisis – verwoestende overstromingen in Azië en Afrika, woedende branden in het Amazonegebied, 2020 op weg om het warmste jaar ooit te worden, en de olieramp op Mauritius om er een paar te noemen – geloven we nog steeds dat we veilig kunnen blijven in de traditionele zin van het woord?

Waardoor voelt u zich veilig?

De huidige problemen die zich overal ter wereld voordoen – COVID19, politiegeweld en extreme weersomstandigheden – vormen allemaal een bedreiging voor de openbare veiligheid, ook in eigen land, en zijn niet vatbaar voor militaire oplossingen. En als zodanig hebben zij ook een gelegenheid geschapen om gesprekken op gang te brengen over wat het werkelijk betekent om veilig te zijn voor verschillende mensen die onder verschillende omstandigheden leven in verschillende delen van de wereld.

Omdat mijn werk voor Greenpeace zich concentreert op vrede en veiligheid, zijn vragen over het thema veiligheid iets waar ik steeds over nadenk. Een paar jaar geleden steunde Greenpeace India een project in Dharnai, India om straatlantaarns op zonne-energie te leveren in een klein dorp dat niet op het elektriciteitsnet was aangesloten. De straatlantaarns hebben het leven in het dorp veranderd. Een jonge vrouw uit het dorp zei: “Ik kan nu mijn huis uit als het donker is. Ik voel me veilig.” Haar antwoord is me bijgebleven.

De betekenis van veiligheid

Ik realiseerde me dat veiligheid voor verschillende mensen verschillende dingen kan betekenen. Om beter te begrijpen hoe het idee van veiligheid verandert afhankelijk van waar iemand woont, vroeg ik mijn Greenpeace-collega’s van over de hele wereld in een kleine enquête: Wat betekent veiligheid voor u? Dit waren enkele van de antwoorden:

“Met al dit onheil en somberheid, genoeg spaargeld hebben om mij en mijn gezin door te helpen” was een gevoel uit het kantoor op de Filippijnen.

“Een dak boven mijn hoofd hebben en mijn dochter kunnen onderhouden, totdat zij in staat is zichzelf te onderhouden en te beschermen” was een antwoord van een collega waar ik me sterk mee kon identificeren.

“Niet bang zijn voor een massale schietpartij als ik naar een festival ga of een ander evenement waar veel mensen bij elkaar komen”, schreef een collega uit het Amerikaanse kantoor.

“Mijn mening kunnen geven zonder me zorgen te maken of zelfs bang te zijn voor de gevolgen”

“Toegang tot schoon water, schone lucht en gezond voedsel is gewaarborgd en beschermd”

“Veiligheid betekent ook erop vertrouwen dat de regering de mensen dient en dat ik toegang heb tot eerlijke juridische processen en gezondheidszorg”

“Wonen in een stad waarvan de gekozen ambtenaren daadwerkelijk iets doen aan de ongelijkheid, Een regering die daadwerkelijk iets doet aan de klimaatcrisis.”

De antwoorden waren allemaal verschillend, maar kwamen samen om de visie weer te geven van een leven in een gezonde, rechtvaardige samenleving en de wens om in onze basisbehoeften te worden voorzien. En ik geloof dat de visie die door mijn collega’s werd gedeeld, er een is die door velen over de hele wereld wordt gedeeld.

Het is belangrijk over deze antwoorden na te denken, omdat ze bepalen welke maatregelen we moeten nemen om onze veiligheid te garanderen, en wat we onze leiders vragen als prioriteit te stellen bij de toewijzing van overheidsmiddelen.

We moeten ons traditionele idee van veiligheid ter discussie stellen en veranderen

Wanneer je alles bekijkt wat er op dit moment in onze wereld gebeurt, voel je je dan veilig als je weet dat er een topziekenhuis in de buurt van je huis is? Of voelt u zich veiliger als u weet dat er een topklasse onderzeeër ligt aangemeerd in de dichtstbijzijnde militaire marinebasis? En hier volgt een leuk weetje: de kosten van één nucleair aangedreven onderzeeër van de Virginia-klasse – die 3,4 miljard dollar kosten – kunnen de bouw van meer dan 30 middelgrote ziekenhuizen in de VS bekostigen. Dat is één onderzeeër of 30 ziekenhuizen.

In veel landen in de wereld zijn de militaire uitgaven hoger dan de meeste andere vormen van overheidsuitgaven. Volgens de 5%-campagne, bijvoorbeeld, geven geïndustrialiseerde landen gemiddeld 3 keer meer uit aan defensie dan aan onderwijs. Nog een stap verder: volgens deze gegevens geven de VS 6 keer meer uit aan defensie dan aan onderwijs.

En toch is er meestal heel weinig publiek debat over de militaire uitgaven van de overheid, en blijven deze enorme uitgaven grotendeels onbetwist. Maar de discussie komt langzaam op gang. In juli werd een historische motie ingediend bij het Congres in de VS, om de begroting van het Pentagon voor 2021 met 10% te verminderen en die 74 miljard dollar te herbestemmen voor steun aan gemeenschappen die getroffen zijn door Covid-19. Hoewel de motie niet door een meerderheid werd goedgekeurd, was het niettemin een ongekende uitdaging voor het idee dat militaire uitgaven ononderbroken kunnen blijven groeien, terwijl zo veel gemeenschappen worstelen met een gebrek aan basisvoorzieningen.

De waarheid is dat de huidige sociale, economische, politieke en milieuproblemen in de wereld niet kunnen worden opgelost door meer belastinggeld in het leger en de absurd dure oorlogswapens te pompen. Meer betalen aan wapens garandeert geen vrede en veiligheid – integendeel! Volgens de Global Peace Index is het vredesniveau in de wereld sinds 2008 gedaald. Dit ondanks een stijging van de wereldwijde militaire uitgaven die vorig jaar een record van 1,9 biljoen dollar bereikten. Wapens lossen de onderliggende oorzaken van instabiliteit niet op, maar bestendigen eerder instabiliteit en geweld.

In plaats daarvan zouden meer militaire budgetten moeten worden toegewezen aan het ondersteunen van getroffen gemeenschappen en nationale programma’s zoals groen herstel die tastbare voordelen opleveren voor mensen en de planeet. Zo zou investeren in een universeel gezondheidszorgsysteem, schone energie-overgang, en betere werkzekerheid veel meer doen. Het zal ook economisch zinvol zijn en veel minder kosten dan het bestendigen van onrechtvaardigheid en geweld.

We moeten ons verzetten tegen het achterhaalde idee dat meer tanks, straaljagers of bommen ons veilig zullen maken. Want dat doen ze niet.

“Wanneer voel jij je veilig?” vroeg ik mijn 6 jarige dochter. “Als je me knuffelt,” antwoordde ze.

Jen Maman is Senior Peace Advisor bij Greenpeace International.