Gladiatoren zijn een ware mythe uit het oude Rome, zeer gedetailleerde verslagen van hun leven zijn aangekomen, in de afgelopen jaren, in het bijzonder, de wereld van film en televisie hebben ons enthousiast gemaakt over deze mannen met grote fysieke kracht die ze betrokken voor sociale verlossing.

Er waren twee soorten gladiatoren, krijgsgevangenen, slaven en veroordeelde mannen die een straf kregen opgelegd om in de arena te vechten, meestal zwaardvechten zonder specifieke vooropleiding, wat een zekere gewelddadige dood betekende.

Dan waren er de beroeps gladiatoren, die een adequate opleiding kregen, oefenden, eerst met marionetten vochten, dan met nepwapens en na een adequate opleiding met echte wapens, die door gevechten hun bekwaamheid konden aantonen om sociaal te reïntegreren.

We weten niet of de laatsten gladiatoren waren door hun keuze, maar meestal waren het mannen die niets te verliezen hadden.

Er zijn verschillende historische publicaties over het fenomeen van de Romeinse gladiatoren, terwijl het terugvinden van menselijke resten van gladiatoren uiterst zeldzaam is. Veronderstelde strijders zijn slechts in enkele opgravingen gevonden: Pompeii in Italië, Eboracum (York, UK) Augusta Treverorum (Trier, Duitsland) en Patrensis (Patras, Griekenland).

In 1993 tijdens een opgraving in Turkije in Ephesus stuitte een groep onderzoekers op een echte gladiatorenbegraafplaats uit de 2e – 3e eeuw v. Chr. De meeste mensen van deze site hadden trauma’s opgelopen, het model van de trauma’s was verenigbaar met de regeling van gladiatorengevechten, dus wilden we nagaan of het ook mogelijk was gezien de perfecte houdbaarheid van hun beenderen.

Historische bronnen melden dat de Romeinse bevolking sterk gelaagd was en dat elke bevolkingsgroep een ander dieet had. Historische teksten vertellen ons over een specifiek dieet, gladiatoriale Saginaw genoemd, voor gladiatoren dat gerst en bonen bevatte, in feite werden gladiatoren genoemd met de naam hordearii (gersteters).

De studie heeft tot doel na te gaan of het dieet van de gladiatoren verschilde van het dieet van de andere inwoners van Efeze. Met behulp van spectroscopie werden stabiele isotopenverhoudingen (koolstof, stikstof en zwavel) onderzocht in botcollageen, samen met het aandeel calcium-strontium in de botten.

De analyse toonde aan dat alle individuen planten aten zoals tarwe, gerst, gierst, en peulvruchten.

Gerst is altijd het meest gebruikte graan geweest door de Grieken en Romeinen, het groeide op alle breedtegraden, het was gemakkelijk op te slaan en te vervoeren, tarwe kwam later in zwang, omdat het rijker was aan gluten was het meer geschikt voor een bakkerij.

Het gebruik van gierst in plaats daarvan was wijdverspreid voor voedsel in alle landen van de Middellandse Zee kust van Noord-Afrika tot de Turkse kust, in de vroege Middeleeuwen gierst werd gebruikt als een substituut voor vlees tijdens de periode van religieuze voedselbeperkingen, zoals magere dagen, het zal dan vervangen door meer winstgevende granen in de late Middeleeuwen, waardoor gierst voor dierlijk gebruik, ook al is de traditie van het eten van gierst niet volledig verdwenen.

Wat een beetje verbaasde in de botten van de gladiatoren waren de lage stikstof waarden, die volgens de onderzoekers wijst op weinig dierlijke eiwitten zoals vlees en zuivelproducten, uit de analyses blijkt dat de gladiatoren volgde een voornamelijk vegetarisch dieet vergelijkbaar met die van de rest van de bevolking van Efeze was makkelijker om sporen van eiwitten afgeleid van vis te vinden, gemakkelijk om te zeggen Efeze was op de zee.

Dit cijfer hoeft niet te verbazen want de consumptie van vlees en zuivelproducten in grote hoeveelheden is moderne geschiedenis, dieren werden gefokt voor veldwerk, alleen wie zich toelegde op schapenteelt of jacht had gemakkelijker de gelegenheid om vlees te eten Bovendien was het noodzakelijk om snel te eten want er was geen mogelijkheid om voedsel op te slaan.

Volgens sommige bronnen leden de Romeinen aan jicht als gevolg van de consumptie van te veel vlees, in werkelijkheid hebben we het niet over alle Romeinen maar over de adellijke Romeinse families, wier eetgewoonten anders waren dan die van het gewone volk.

Tussen de gladiatoren en de inwoners van Efese kon een verschil worden vastgesteld wat de inname van minerale zouten betreft, tweede onderzoekers zijn te vinden in een drank waarvan verschillende historische citaten bestaan zoals in Plinius de Oudere een drank op basis van as die als middel tegen pijn werd gebruikt. Naar verluidt waren het assen van planten die werden gebruikt om het lichaam na de inspanning te versterken en een betere genezing van de botten te bevorderen.

Het schijnt volgens de onderzoekers dat deze in water opgeloste assen ook andere mineralen zoals calcium en magnesium brachten, met name het zink waarvan het dieet van de gladiatoren arm was verondersteld te zijn.

Correct om andere bronnen te vermelden meer dan iets anders literair over voeding, houden we in gedachten dat de studie werd gemaakt in Efeze en niet in Rome dat volgens welke gladiatoren geen vlees kregen als van een lagere sociale status, evenals gerst en peulvruchten, gerst broodjes rijk aan olie en honing werden gegeven om onmiddellijke energie te geven in het nabije moment van het gevecht of infusies van fenegriek om minder pijn te voelen.

De conclusie van de studie gepubliceerd op PlosOne geeft de concrete mogelijkheid aan dat het dieet van de gladiatoren een vegetarisch dieet was, de lagere veronderstelde inname van vlees en zuivelprodukten zijn verenigbaar met de voeding van het mei deel van de bevolking van Efese, interessant is dat de bijdrage van zouten mineralen erop wijst dat de fysieke activiteit van het gevecht werd geëvalueerd als een verkwistende activiteit die meer minerale zouten nodig had, een beetje zoals de atleten van vandaag.