WANNEER WORDT EEN Jongen EEN MAN?

Door: Matthew Bruner

Als kind van de jaren ’70 en nu zelf drie jonge zonen heb, stel ik me de vraag: “Wanneer wordt een jongen een man? Ik denk vaak aan mijn eigen zonen en de mannen die ze ooit zullen worden. Ik denk na over mijn invloed op hen als vader, en vergelijk dan hun leven met mijn eigen jeugd. Ik kijk terug in mijn geschiedenis en denk aan de mannen die in mijn leven coaches, mentoren en vaders waren die me hielpen die lijn naar mannelijkheid over te steken.
Jongens hebben mannen nodig in hun leven. Vrouwen spelen natuurlijk een onvervangbare rol in de adolescente ervaring van een jongen. Maar er is iets dat alleen kan worden overgedragen door een andere man….iets dat, ondanks alle zwakheden en gebreken van mannen, alleen kan komen door een mannelijke figuur. Het is om die reden dat ik naar onze cultuur kijk en de parameters van verantwoordelijke volwassenheid en de definitie die we hebben gegeven voor volwassenheid en mannelijkheid in twijfel trek. Ik stel dat we onze definitie van mannelijkheid zijn kwijtgeraakt en daarmee ook de weg naar mannelijkheid. Jonge mannen hebben oudere mannen in hun leven nodig om verschillende “overgangsrituelen” in te stellen die de bepalende momenten van het man-zijn markeren.
In Amerika hebben we de neiging om leeftijd voor het grootste deel te zien als de indicator voor “volwassenheid”. Met 13 jaar is de jongen nu tenminste een soort “kleine man”, die uit de kinderjaren komt en de tienerjaren ingaat, wat in onze cultuur onafhankelijkheid betekent (d.w.z. je ouders de komende meer dan 4 jaar op hun donder geven). Tieners lijken deze periode van 13-18 te zien als een kleine periode in de tienerfase, met 18 als de overgang naar echte volwassenheid. Dat komt omdat onze cultuur een hele reeks wetten heeft voor 18-jarigen en het overschrijden van deze grens betekent een aantal belangrijke dingen: stemmen, (legaal) sigaretten kopen en in het leger gaan, om er maar een paar te noemen. Dan is er nog de magische 21 jaar. Ja, dit is de leeftijd waarop je niet alleen volwassen genoeg bent om te stemmen, te roken en voor je land te vechten, maar waarop je ook alcohol mag drinken in een overvloed aan gelegenheden waar je vroeger stiekem naar binnen moest. In de meeste staten is 21 jaar het magische tijdstip waarop de jongeman in staat moet zijn om verantwoord te drinken. Oh, ik vergeet het bijna, een ander “man-oprichtend” moment in cultureel opzicht…het verlies van maagdelijkheid (op een steeds lagere leeftijd zou ik kunnen toevoegen!).
Na het 21e levensjaar zijn er geen andere grote stappen van rijping die met leeftijd te maken hebben, met uitzondering van het 65e levensjaar. Dit is de leeftijd waarop wij als cultuur hebben gezegd: “Je verdient het om met pensioen te gaan; je bent oud.” (Ik ben een beetje bevooroordeeld tegen deze leeftijdsgrens, omdat ik persoonlijk omringd ben door “oude” familieleden die niet in pensioen geloven).
Omgaan met leeftijd gebeurt. We kunnen het niet tegenhouden en elk jaar worden we een jaar ouder – ongeacht hoe volwassen of onvolwassen we ook zijn. We kennen allemaal 14-jarigen die volwassener zijn dan 16-jarigen en 16-jarigen die niet achter het stuur van een voertuig zouden mogen zitten. Ik besef dat ik de Amerikaanse cultuur met betrekking tot leeftijd in grote lijnen heb overgenomen en dat er in feite zeer volwassen tieners rondlopen…ergens. Er zijn ook zeer volwassen 21-jarigen die deze leeftijdsbepalende momenten met succes hebben doorstaan.
Wat als we het helemaal verkeerd zien? Wat als we onze definitie van mannelijkheid en volwassenheid uitbreiden met begrippen als dapperheid, verantwoordelijkheid, zelfbeheersing, zachtmoedigheid (kracht onder controle), discipline, empathie voor anderen, zelfopoffering, enzovoort? Wat als we vervolgens specifieke mogelijkheden zouden creëren die jongens zouden uitdagen en testen en hen zouden kwalificeren voor het man-zijn? Auteur Robert Bly herinnert ons eraan: “De oude samenlevingen geloofden dat een jongen alleen een man werd door middel van rituelen en inspanning – alleen door de ‘actieve tussenkomst’ van de oudere mannen.” Hij vertelt over zo’n ritueel in Afrika waar de jongen een soort pelgrimstocht moet maken voordat hij een man genoemd mag worden. Hij moet eerst op zoek gaan naar een wilde bijenkorf, de honing verzamelen en die terugbrengen naar de ouderen. Hij doorstaat de steken en de pijn van deze gebeurtenis, maar dat is nog maar het begin. Terwijl moeder de honing die hij verzamelde gebruikt om honingbier te maken, trekt hij er op uit voor een paar nachten alleen in de wildernis (een zoektocht zo je wilt). Daarna keert hij terug naar de ouderlingen waar hij wordt besneden. Als hij huilt of schreeuwt, is hij niet geslaagd voor zijn test. Als hij doorzet, viert hij feest als man met de oudsten, krijgt zijn honingdrank, en wordt later die dag aan zijn moeder voorgesteld, alsof het de eerste keer is dat hij haar ontmoet.
Ik besef dat dit een radicaal voorbeeld is, maar het is zwart-wit. Na het lezen van deze korte uitleg weten we nu wat er voor nodig is om een man te zijn in deze oude cultuur. Het is definieerbaar en kan worden gemeten. Het is een “pas / geen pas” test! (Robert Bly, “Iron John”)
Over de auteur:
Matthew Bruner is de directeur van Men of Valor Ranch in Northport, WA. Voordat hij Men of Valor Ranch oprichtte, werkte Matthew voor Straight Arrow. Neem voor meer informatie contact met hem op via 509-732-8936 of [email protected], of bezoek zijn website, www.menofvalorranch.com.