• Leesa Barrell werd op een ochtend wakker en kon niet meer uit haar rechteroor horen
• Zij ging er aanvankelijk van uit dat het om een ophoping van oorsmeer ging die dat snel zou verdwijnen
• Toen ze een week later nog steeds niet kon horen, kreeg ze steroïde tabletten
• Ze heeft 50 procent van haar gehoor teruggekregen, maar moest een hoortoestel laten aanmeten

Werd op een ochtend wakker, Leesa Barrell schrok toen ze merkte dat alles heel anders leek.

‘Het voelde alsof iemand een stenen muur tegen mijn rechterzij had opgetrokken,’ zegt ze. Ik riep mijn man Lee en toen hij antwoordde, kon ik zijn stem alleen in mijn linkeroor horen.’

Op het eerste gezicht dacht Leesa, 45, die in Norwich woont met Lee, 49, een conciërge op een school, en hun zoon Ashlee, 12, dat het probleem waarschijnlijk werd veroorzaakt door een verstopping van oorsmeer en dat het zich binnen een paar dagen zou herstellen.

Maar toen dat niet het geval was, ging ze een week na haar eerste symptomen naar haar huisarts en werd ze doorverwezen naar een keel-, neus- en oorarts. De specialist liet een bom ontploffen – ze was het gehoor in haar rechteroor kwijt, mogelijk voorgoed.

‘Op dat moment werd ik erg huilerig. Ik was zo bezorgd dat mijn gehoor nooit meer terug zou komen,” zegt ze. Leesa, een financieel assistent, was nog meer overweldigd toen artsen niet konden verklaren waarom het was gebeurd.

Leesa is een van de naar schatting tot 6.000 volwassenen per jaar die idiopathisch plotseling sensorineuraal gehoorverlies ontwikkelen, of onverklaard gehoorverlies, dat zich meestal plotseling ontwikkelt, of binnen drie dagen, meestal in één oor.

Vaak kan plotseling gehoorverlies worden toegeschreven aan infecties, bepaalde medicijnen, hoofdletsel en meningitis, omdat deze allemaal het binnenoor kunnen aantasten. Maar in sommige gevallen, zoals Leesa’s, is er geen duidelijke verklaring.

Het gehoororgaan, het slakkenhuis, wordt diep in het binnenoor gevonden. Het is gevuld met vloeistof – wanneer er geluidsgolven binnenkomen, beweegt de vloeistof en kleine haarcellen veroorzaken dan signalen naar de gehoorzenuw, die de signalen doorgeeft aan de hersenen.

Deze worden herkend als geluiden, waardoor we kunnen horen.

Sensorineuraal gehoorverlies is te wijten aan problemen in het binnenoor of met de gehoorzenuw.

Het andere type – conductief gehoorverlies – treedt op wanneer iets de geluidsoverdracht fysiek heeft geblokkeerd, zoals oorsmeer. Vijfentachtig procent van de tijd weet niemand waarom plotseling sensorineuraal gehoorverlies optreedt, omdat we niet bij het binnenoor kunnen komen om het te onderzoeken zonder het risico te lopen het te beschadigen, of de hersenen te beschadigen,’ zegt John Phillips, de consultant oor-, neus- en keelchirurg van Norfolk and Norwich University Hospital Foundation Trust die Leesa behandelde.

De meest populaire theorie is dat het wordt veroorzaakt door een virus dat de zenuw in het binnenoor beschadigt.

Een andere theorie is dat een bloedstolsel een bloedvat blokkeert dat naar het binnenoor leidt.

Een goedaardige tumor op een binnenoorzenuw kan ook plotseling gehoorverlies veroorzaken – maar dit is zeldzaam. Wat de oorzaak ook is, plotseling je gehoor verliezen kan ‘zeer traumatisch’ zijn, aldus de heer Phillips.

‘Gehoorverlies treedt meestal op in één oor, dus mensen zijn bang dat het ook in het andere oor zal gebeuren. Ze krijgen vaak evenwichtsproblemen omdat het binnenoor ook het evenwichtsorgaan, het labyrint, bevat.

‘Het verliezen van de evenwichtsfunctie aan één kant kan iemand gedesoriënteerd doen voelen voordat de hersenen zich uiteindelijk aanpassen.’

En de schade is vaak blijvend. Een jaar na plotseling gehoorverlies krijgt een derde van de patiënten geen gehoor terug, een derde herstelt volledig en de rest heeft enig gehoorverlies.

Op een ochtend wakker worden met plotseling gehoorverlies wordt beschouwd als een medisch noodgeval en als dit gebeurt, moet u die dag nog naar een arts gaan, adviseert de heer Phillips.

Het kan moeilijk zijn voor patiënten om een echt noodgeval te onderscheiden van het gedempte gehoor dat komt met een verkoudheid, dus ga naar de huisarts als je twijfelt. Steroïden zijn momenteel de enige behandelingsoptie om patiënten te helpen hun gehoor terug te krijgen – ze kunnen het resultaat in sommige gevallen verbeteren als ze binnen twee weken worden ingenomen en ze worden verondersteld te helpen door ontstekingen te kalmeren.

Ze werden vroeger oraal toegediend, maar de nieuwste denkwijze is om steroïden rechtstreeks in het trommelvlies te injecteren.

TWEE MILJOEN

Het aantal mensen in Groot-Brittannië met gehoorapparaten.

‘Als iemand al zijn gehoor verliest, kunnen cochleaire implantaten tot 40.000 pond kosten, dus preventie van permanente doofheid is de sleutel,’ zegt de heer Phillips.

Een studie in de New England Journal of Medicine wees uit dat er ‘minder herstel van het gehoor is wanneer de behandeling wordt uitgesteld’.

Het is ook minder waarschijnlijk dat het terugkeert bij jongeren onder de 15 en bij 65-plussers, hoewel niet bekend is waarom, evenals bij mensen die lijden aan duizeligheid of die van tevoren een slecht gehoor hadden.

Gelukkig is Leesa’s gehoor gedeeltelijk teruggekeerd – wat waarschijnlijk te danken is aan het feit dat ze snel medische hulp zocht.

Toen ze de heer Phillips zag, een week nadat haar symptomen verschenen, schreef hij een drie weken durende kuur van steroïden tabletten voor. Op de vijfde dag van de kuur begon ik een gedempt, piepend geluid in mijn rechteroor te horen,’ zegt ze.

‘Ik had een paar bijwerkingen – rillerigheid en vermoeidheid – van de medicijnen, maar het was het waard. Zonder de medicijnen had ik mijn hele leven doof kunnen zijn aan dat oor.’

Een paar weken na het afronden van de cursus kreeg ze 50 procent van haar gehoor in haar rechteroor terug, maar moest ze toch een hoortoestel laten aanmeten.

Dit heeft ‘erg geholpen’, zegt ze, hoewel ze toegeeft: ‘Ik voel me er nog veel te jong voor’. Een vervelend gevolg van haar gehoorverlies is ernstige oorsuizingen (waarbij een spookachtig rinkelen of zoemen te horen is) in haar rechteroor. Het is het ergste van alles, alsof er constant een waterval in mijn oor valt. Mensen met gehoorverlies krijgen vaak tinnitus, legt de heer Phillips uit. Omdat de hersenen geen geluid uit het oor ontvangen, proberen ze zich in te spannen om meer te horen en pikken zo geluiden op die geen echte bron hebben.’

Hoortoestellen zijn meestal de eerste optie. Mensen met ernstig of zeer ernstig gehoorverlies, vooral in beide oren, kunnen merken dat hoortoestellen niet helpen.

Een optie is een cochleair implantaat – een elektronisch apparaat dat operatief wordt geïmplanteerd dat het werk doet van het beschadigde deel van het oor.

Helena Martins kreeg er een aangemeten in oktober 2013. De 41-jarige marketingmanager, uit Zuidwest-Londen, verloor plotseling het gehoor in één oor in 2009 en het andere in 2010, beide ’s nachts.

Dit gebeurde nadat bij haar de ziekte van Menière was vastgesteld, die wordt veroorzaakt door druk in het binnenoor en duizeligheid, oorsuizen en gehoorverlies veroorzaakt.

‘Ik was in complete paniek toen ik op een dag in 2010 wakker werd en alles akelig stil was. Ik zag de lippen van mijn partner bewegen, maar ik kon geen woorden horen. Ik wist dat mijn gehoor helemaal weg was.’

Mensen met de ziekte van Menière ontwikkelen vaak een totaal gehoorverlies. Helena probeerde hoortoestellen, maar die werkten na een paar maanden niet meer en dus werd een cochleair implantaat haar enige optie.

‘Nadat het was aangezet, kon ik de stemmen van mensen weer horen – ik was zo blij,’ zegt ze.

En Leesa heeft geleerd om met haar gehoorverlies te leven. Zonder de steun van mijn man en zoon zou dit veel erger zijn geweest,’ zegt ze.

Voor meer informatie en ondersteuning, ga naar actiononhearingloss.org.uk