Articles

Waarom wordt de mens zo oud?

David van Bodegom onderzocht het selectievoordeel van een lange post-reproductieve levensduur in een polygame samenleving in Ghana. Als onderdeel van het onderzoek onderzocht hij het effect op het aantal nakomelingen en de overleving van die nakomelingen wanneer mannen en vrouwen boven de vijftig jaar in het huishouden aanwezig waren.

Een vrouw boven de vijftig jaar zorgde voor 2,3% meer nakomelingen, maar dit had geen effect op de overleving. Evenzo hadden mannen boven de vijftig jaar geen invloed op de overlevingskans. Binnen hun polygame samenleving konden de mannen echter tot op hoge leeftijd kinderen verwekken. Niet minder dan 18,4% van de kinderen werd verwekt door mannen ouder dan vijftig jaar. Hieruit bleek een duidelijk selectievoordeel.

“De selectiedruk van oudere mannen kan alleen een rol hebben gespeeld in de evolutie van onze levensduur als mensen tijdens hun recente evolutionaire verleden in polygame populaties leefden. Een eerste aanwijzing hiervoor komt uit antropologisch onderzoek, waaruit blijkt dat het merendeel van de ons bekende populaties inderdaad polygaam was”, aldus David van Bodegom. Bewijs uit DNA-onderzoek onderschrijft deze bevinding eveneens.

Dit roept echter onmiddellijk een andere vraag op: als mannen verantwoordelijk zijn voor de lange post-reproductieve levensduur, waarom leven vrouwen in onze samenleving dan langer?

“In het verleden waren de verschillen in levensduur tussen mannen en vrouwen anders dan nu, omdat veel meer vrouwen in het kraambed stierven dan nu het geval is. Aan de huidige verschillen in levensduur kunnen zeer verschillende mechanismen ten grondslag liggen; biologische, die te maken hebben met zwangerschap en bevalling, en meer recente culturele en sociale verschillen.”

Lees de volledige scriptie https://openaccess.leidenuniv.nl/bitstream/handle/1887/18014/Bodegom_proefschrift_totaal.pdf?sequence=1