Laten we eerlijk zijn, als je geen zeldzaam fotogenieke schoonheid bent of als je geen goede fotografen als vrienden hebt, zie je er hoogstwaarschijnlijk vreselijk uit op foto’s. Dus, betekent dat dat je lelijk bent? Als dat zo is, waarom zie je er dan zoveel beter uit als je jezelf in de spiegel bekijkt? Laten we deze vragen eens onderzoeken en proberen uit te vinden hoe we er op foto’s het mooist uit kunnen zien.

Een venster op een vlakke wereld

Je ogen vangen de visuele essentie van de buitenwereld op. Je ogen sluiten en je voorstellen hoe het zou zijn om blind te zijn, is op zich al beangstigend. Maar heb je er ooit over nagedacht hoe het zou zijn om met maar één oog te leven? Wanneer we ons zicht proberen te richten op iets heel kleins of iets heel ver weg, sluiten we een van onze ogen. Er ontbreekt echter iets wanneer we deze techniek gebruiken: het stereo-zicht!

Menselijke ogen zijn er in tweeën, maar in tegenstelling tot paarden, die er aan elke kant een hebben, hebben wij ze allebei recht voor ons hoofd. Omdat ze dicht bij elkaar staan, bekijkt elk oog hetzelfde gebied vanuit een iets andere hoek. De twee oogpunten hebben veel gemeen, maar vullen elkaar ook aan – elk oog pikt visuele informatie op die het andere niet oppikt. U kunt gemakkelijk zien waar ik het over heb door beide ogen een seconde te sluiten en dan de beelden te vergelijken. Elk oog neemt dus een afzonderlijk beeld op, maar uiteindelijk worden beide beelden gecombineerd nadat ze in de hersenen zijn verwerkt. De kleine verschillen tussen de twee beelden tellen op tot een groot verschil in het uiteindelijke beeld! Het gecombineerde beeld is meer dan de som van de delen: het is een driedimensionaal stereobeeld. Het brein negeert ook de neus – die zou vervelend zijn geweest om de rest van je leven altijd te zien. Dank je, hersenen!

Ik raad je aan het verhaal van Susan Barry te volgen, een vrouw die 48 jaar van haar leven vastzat in een platte, 2-D wereld.

Het belangrijkste punt hier is dus dat we in 3-D zien. Een camera heeft maar één oog, dus fotografie vervlakt beelden op een manier zoals spiegels dat niet doen. Bovendien kan de lens, afhankelijk van de brandpuntsafstand en de afstand tot het onderwerp, onflatteuze geometrische vervormingen creëren. Als een foto bijvoorbeeld wordt genomen met een korte brandpuntsafstand (uitgezoomd) en het onderwerp is tegelijkertijd ook dicht bij de camera, dan krijg je een fisheye-objectiefeffect dat het portret scheef trekt, waardoor de neus en het voorhoofd groter lijken. Een goede fotograaf weet dat hij zich verder weg moet opstellen en dan inzoomen als dat nodig is. Dit versterkt inderdaad het trillingseffect, maar door de camera stil te houden met behulp van een statief lukt het wel.

Dan is er nog een factor – tenzij je gezicht perfect symmetrisch is, zien mensen het anders dan jij in een spiegel. Dit komt omdat spiegelbeelden worden omgekeerd, in tegenstelling tot wat foto’s vastleggen en wat anderen direct zien. Bekijk deze twee foto’s van Abe Lincoln hieronder om een idee te krijgen van wat dit betekent:

Ook heb je, wanneer je jezelf in de spiegel bekijkt, het voordeel dat je de hoek altijd in real-time kunt corrigeren. Onbewust zul je altijd vanuit een goede hoek naar jezelf kijken. Foto’s daarentegen lijken je altijd vanuit een slechte hoek te pakken. Iedereen, hoe lelijk ook, heeft een goede (of in elk geval een betere) kant.

Flits verpest alles

Wanneer u naar een object in het echt kijkt, hebt u het voordeel dat u automatisch de belichting compenseert omdat uw ogen zich aanpassen om beter te zien, terwijl uw hersenen het beeld ook verwerken voor het beste contrast. Wanneer mentale kalibratie ontbreekt, zal een foto er vaak uitzien met tinten en lichten die er niet alleen onnatuurlijk uitzien, maar ook niet flatteus zijn. Het wordt nog veel erger in het donker als je de flitser aan moet zetten. De flitser laat de huid er glanzend en vettig uitzien en verscherpt de randen van je gezicht, waardoor je op een veelhoekige trol gaat lijken. Voor je beste pose, probeer je foto’s buiten te nemen onder natuurlijk licht. Volgens OK Cupid zorgt de flits van een camera voor een extra zeven jaar.

De nepglimlach

“Say cheese!” Oh, boy, dat verpest het altijd. Echt, als ik moet ‘poseren’ voor een foto, zie ik er altijd uit alsof ik op het punt sta mijn rijbewijs te halen. Als iemand zegt dat je moet lachen voor een foto, doe het dan niet, tenzij je het echt wilt. Blijf gewoon zo ontspannen mogelijk, zodat je gezichtsspieren niet in een onnatuurlijke en onflatteuze houding gaan staan. Het is maar een foto – je hoeft je er niet te veel van aan te trekken. Het is ook het beste om je ogen open te houden en je kin omhoog. Zo kom je af van dubbele kin, opgetrokken neus, asymmetrie veroorzaakt door spiertrekkingen in het gezicht en schouders die tot aan je oren zijn opgetrokken en, het belangrijkste, je concentreert je op iets anders dan je afschuwelijke fotografische verleden.

De momentopname

Proeven met luchtmachtpiloten hebben aangetoond dat zij het vliegtuig konden identificeren op een foto die slechts 1/220ste van een seconde werd getoond. Hoewel de meesten van ons geen straaljagerpiloten zijn, zijn we wel in staat om minieme verschillen in elkaar opvolgende frames te onderscheiden. Wat mensen betreft, besteden de hersenen echter geen aandacht aan elke individuele gezichtsuitdrukking die zich van moment tot moment voordoet. In plaats daarvan middelen de hersenen deze uit en worden kortstondige afwijkingen genegeerd, zodat je, wanneer je met een andere persoon praat, in feite kijkt naar een gecorrigeerde, vloeiende weergave van het gezicht van die persoon. Stel je voor dat je elke zenuwtrek van een oog of gezichtsspier bewust voelt, met honderden per seconde. Dank je, hersenen!

Een camera is echter heel anders. Het bevriest een sub-seconde moment in de tijd, compleet met alle misvormingen die je niet zou merken in de gemiddelde modus. Druk meerdere keren op de sluiter, en kies je beste foto’s. Goede fotografen maken soms wel honderden foto’s voordat ze de perfecte hebben.

Verrassen foto’s de werkelijkheid?

Een andere manier waarom foto’s je lelijk doen lijken is door vergelijking. Zoals we hierboven al aangaven, zijn we gewend om in het echte leven gezichten te zien die vloeiend bewegen. Raad eens waar je de meeste foto’s ziet op een dagelijkse basis: billboards. Yup, die perfect gefotoshopte gezichten. Als je naar een foto kijkt, vergelijk je die in je hoofd automatisch met andere foto’s die je hebt gezien, en de meeste daarvan zijn van beroemdheden – foto’s van extreem grafisch veranderde beroemdheden. Het is moeilijk, maar stop alsjeblieft met vergelijken.

De conclusie is dat je er waarschijnlijk niet zo slecht uitziet op je foto’s, en dat je jezelf te streng beoordeelt. Zolang je je onthoudt van het maken van domme poses tijdens het nemen van foto’s, ben je halverwege naar het perfecte portret.