De perceptie dat het op de middelbare school moeilijker is dan vroeger is natuurlijk subjectief, aangezien het cursuswerk duidelijk niet zo rigoureus is als in het verleden. Men hoeft alleen maar te kijken naar het leesniveau van de geschiedenisteksten op de middelbare school in vergelijking met dat van vijftien of twintig jaar geleden. De meetkundeboeken van vandaag zijn ook niet meer zo op stellingen gericht als vroeger, en zijn vereenvoudigd. Veel scholen eisen niet van de leerlingen dat zij formules, stellingen, enz. uit het hoofd leren.

Wetenschap is echter zeker ingewikkelder dan vroeger, en er zijn nu cursussen die niet bestonden toen de ouders op de middelbare school zaten, zoals cursussen die betrekking hebben op technologie, zoals keyboarding, computer science classes, enz. Er zijn meer vakken beschikbaar, en er zijn ook andere vakken vereist dan vroeger. Bovendien zijn de leerlingen betrokken bij tal van andere activiteiten: sport, gemeenschapsdienst, clubs, enzovoort. Hoewel de studie dus niet zo moeilijk is, is zij wel omvangrijker, en zoals gezegd is het stressniveau voor de hedendaagse student veel hoger dan voor de student van vroeger.

Met benaderingen van leren die gericht zijn op het voldoen aan de eisen van gestandaardiseerde testscores, is het begrijpen van concepten op de achtergrond geraakt ten gunste van gefragmenteerd onderwijs van vaardigheden, zodat leerlingen het goed zullen doen op staatsexamens. Het gevolg van deze aanpak is dat leerlingen niet leren voor de lange termijn. Wanneer de leerlingen dan de middelbare school bereiken, hebben ze niet echt de leerstof die ze nodig hebben om te slagen. Wanneer zij rekenmachines hebben mogen gebruiken en de tafels van vermenigvuldiging niet uit het hoofd hebben geleerd, wanneer zij formules en stellingen niet uit het hoofd hebben geleerd, begrijpen de leerlingen niet hoe getallen werken, zodat zij zich niet kunnen voorstellen hoe meer geavanceerde problemen moeten worden opgelost.

Wanneer zij in hun vorige lessen Engels weinig hebben gelezen en nog minder hebben geschreven en zelden over literatuur hebben gediscussieerd omdat zoveel tijd is besteed aan het oefenen en klaarstomen voor de gestandaardiseerde taaltesten, zijn de leerlingen slecht toegerust voor de geavanceerde vaardigheden die op de middelbare school nodig zijn. Dit gebrek aan voorbereiding op de middelbare school – en het feit dat de leerlingen niet hebben geleerd hoe ze moeten leren door zelf te worstelen – is misschien wel de factor die er het meest toe bijdraagt dat de leerlingen de middelbare school tegenwoordig als “moeilijker” ervaren.

Zelfs voor goede leerlingen zijn er echter nieuwe uitdagingen, omdat veel scholen vastzitten in oude, traditionele methoden die bij oudere generaties goed werkten. De leerlingen van het digitale tijdperk denken anders dan hun ouders; bijgevolg moet de aanpak van het onderwijs worden gewijzigd. Leerlingen worden tegenwoordig heterogener gegroepeerd dan vroeger, zodat “geen enkel kind achterblijft”, en een dergelijke groepering brengt ook nieuwe uitdagingen met zich mee. Kortom, er zijn zoveel uiteenlopende factoren die een rol spelen dat de middelbare school moeilijker kan lijken voor de leerlingen van vandaag.