Röntgenmicroscoop, instrument dat gebruik maakt van röntgenstraling om vergrote beelden van kleine objecten te produceren. Het basisapparaat maakt gebruik van de emissie van röntgenstralen uit een puntbron om een vergroot beeld op een fosforscherm te werpen. Een succesvolle röntgenmicroscoop werd in 1951 gemaakt door de Britse natuurkundigen Ellis Coslett en William Nixon. Het was het eerste instrument waarvan de resolutie vergelijkbaar was met die van een optische microscoop en het werd geprezen als een middel om verborgen structuren te onderzoeken in rotsen, metalen, botten, tanden, ertsen en hout. Na tientallen jaren te zijn opgeschort, is er opnieuw belangstelling voor de mogelijkheden van de röntgenmicroscoop. Er is bijzondere belangstelling voor zachte röntgenstralen met een energie van 100-1.000 elektronvolt, hetgeen overeenkomt met een golflengte tot 1 nanometer (één miljardste meter), tegenover ongeveer 500 nanometer voor groen licht. Biologische specimens, polymeren, grond en geologische monsters zijn bestudeerd met moderne röntgentechnieken. Het feit dat röntgenmicroscopie tot een hogere resolutie kan leiden dan de beste optische microscoop, geeft een extra impuls aan dit onderzoeksgebied.