Wat maakt een plant populair voor winterlandschappen in de besneeuwde gebieden van de wereld? Zijn coniferen de enige kanshebbers? Welke landschappelijke planten worden automatisch gediskwalificeerd? Welke struiken zijn het meest geschikt om vogels aan te trekken? Het antwoord op deze vragen moet ons helpen ideeën op te doen voor tuinarchitectuur in het kader van de Scrooge van de seizoenen: de winter. Ons doel is om een saaie tuin om te toveren in een winters tafereel dat de moeite van het schilderen waard is – wat ook de moeite waard is om naar te kijken als je aan het sneeuwschuiven bent.

Hoewel groenblijvende heesters (inclusief heesters met goudkleurig blad) en naaldbomen ontegenzeggelijk visuele aantrekkingskracht aan winterlandschappen geven, doen veel andere planten dat ook, zoals rode ossier kornoelje. De enige planten die meteen al worden gediskwalificeerd, zijn die welke geen noemenswaardige hoogte hebben: hoe mooi een plant ook mag zijn, hij zal geen visuele waarde aan het winterlandschap toevoegen als hij de hele winter onder een sneeuwdeken begraven ligt. Laten we op basis van dit uitgangspunt eens kijken naar ideeën om het winterlandschap te verfraaien. En laten we niet vergeten dat veel liefhebbers van landschapsarchitectuur ook vogelspotters zijn; dus het vermogen van een plant om wilde vogels aan te trekken zal een overweging zijn.

Kenmerken om naar te kijken

Een winnende plant voor winterlandschappen zal een of meer van de volgende kenmerken hebben:

• Bevat kleurrijke bessen die vogels aantrekken om naar te kijken
• Vangt gemakkelijk sneeuw in zijn takken
• Blijkt een delicate structuur
• Is bekleed met een schors die kleurrijk is of die een ongewone textuur
• Draagt groenblijvend blad
• Heeft een interessant vertakkingspatroon

Populaire planten voor visueel belang in de winter

Laten we eens kijken naar enkele populaire planten die deze kenmerken vertonen. Coniferen komen op de achtergrond; hun waarde voor winterlandschappen spreekt voor zich, dus beperken we hun vertegenwoordiging hier tot twee items. Hieronder volgt een lijst van populaire planten die in de winter voor extra visuele aantrekkingskracht zorgen.

Kersthulststruiken

Groene hulst is populair vanwege het opvallende blad dat het hele jaar door groeit en de heldere bessen die veel vogelsoorten aantrekken. Stengels van gesneden hulst worden al lang gebruikt in de winter vakantie decoraties. Veel groenblijvende hulst is niet winterhard genoeg voor verre noordelijke klimaten, maar twee van de hardere variëteiten zijn:

• Chinese hulst (Ilex meserveae): Dit is een afgeronde hulst, 8′ hoog bij 8′ breed, en hij is ook droogtetolerant.
• Compacte inktbes hulst (Ilex glabra ‘Compacta’): Deze plant heeft donkergroen loof dat lijkt op dat van buxusstruiken. De bes is zwart, niet het gebruikelijke rood dat we met hulst associëren. Hij bereikt een hoogte van 4′ tot 8′; de breedte is iets minder dan dat. U kunt ook de soortgelijke Ilex glabra ‘Densa’ kweken.

Red Osier Dogwood

Red osier dogwood (Cornus sericea ‘Allemans’) is een andere zeer winterharde plant (zones 3 tot 8). De mei bloei van rode ossier kornoelje geeft witte bloemen die worden gevolgd door witte vruchten. Maar de rode ossier kornoelje maakt deel uit van deze lijst vanwege zijn bast, die in kleur varieert van rood tot bordeauxrood. Hij bereikt een hoogte van 6′ tot 10′, de breedte van rode ossier kornoelje is 5′ tot 10′. Een patch van vurige rode osier kornoelje tegen een achtergrond van ongerepte sneeuw zorgt voor een onvergetelijk winter tafereel.

Pluimgras

Bij het plannen van het winterlandschap, vergeet dan niet om ten minste een hoge overblijvende gras op te nemen. Een siergras met een statige, dunne stengel en een donzige haardos vertoont zo’n delicate structuur dat het ongetwijfeld een vleugje charme zal geven aan elk winterlandschap, hoe kaal het anders ook is. Pluimgras (Erianthus ravennae), dat wel 2 meter hoog kan worden (bij ongeveer 2 meter breed), is winterhard tot zone 4 (voor degenen onder u in warmere klimaten, het is opgenomen voor zo hoog als zone 9).

Bayberry

Bayberry (Myrica pensylvanica) is een struik met een spreidende groeiwijze (4′ tot 6′ X 4′ tot 6′), gekweekt in zones 2 tot 8. Het glanzende, aromatische blad past goed bij de wasachtige, grijze vruchten. Deze ongewone bessen worden veel gebruikt om kaarsen te parfumeren – als je de bessen tenminste te pakken kunt krijgen voordat de vogels dat doen. Het is ook een droogtetolerante struik. De vogels houden misschien van laurierbes, maar de herten niet, want het is een van de hertenresistente planten.

Cranberrybush Viburnum

Compact American cranberrybush viburnum (Viburnum trilobum ‘Compactum’) geeft massa’s rode bessen die dienen als voedselbron voor vogels in het winterlandschap. Deze ronde struik draagt in mei en juni witte bloemen die worden gevolgd door rode vruchten. Als bonus biedt de struik in de herfst loof dat varieert van rood tot paars. De Amerikaanse veenbesviburnum is winterhard tot zone 2. Hij wordt 4′ tot 5′ hoog, met een breedte van 3′ tot 4′.

Winterbes hulst

Winterbes hulst (Ilex verticillata) is een bladverliezende hulststruik die inheems is in wetlands in de oostelijke helft van Canada en de V.S. Zoals hierboven vermeld, is het nut voor het aantrekken van wilde vogels in de winter een van de criteria voor deze lijst, en de vruchten van winterbes zullen zeker vogels aantrekken naar uw eigendom. Zijn bladverliezende karakter is geen nadeel, maar juist een voordeel voor het winterlandschap. Waarom zou je bladeren in de weg willen hebben als je zulke prachtige bessen hebt om te aanschouwen?

Een tweehuizige struik (net als laurierbes en wintergroene hulst), om zeker te zijn van de vruchtproductie kun je het beste meerdere struiken bij elkaar planten, zodat je meer kans hebt om een mannelijke plant te vinden die de vrouwtjes vergezelt.

Berken

Drie berkenvariëteiten zijn zeer interessant voor het winterlandschap, twee daarvan (de tweede en derde hieronder) vanwege hun schors.

• Young’s treurberk (Betula pendula ‘Youngii’)
• Papierberk (Betula papyrifera)
• Gele berk (Betula alleghaniensis)

Taxusstruiken

De taxus staat bekend als een plant in onze kersttradities. Deze coniferen dragen wintergroene naalden en felrode bessen. Maar houd kinderen uit de buurt van zowel het gebladerte als de bessen van deze giftige planten; de zaden en naalden zijn behoorlijk giftig.

Canadese Hemlocks

Ben je verbaasd dat oostelijke hemlock bomen (Tsuga canadenesis) zijn opgenomen in een lijst van landschapsarchitectuur planten? U denkt misschien in de eerste plaats aan hemlocks als hoge bomen (60′ of meer) die u in het bos tegenkomt. Maar plantenontwikkelaars hebben cultivars gekweekt die meer op struiken lijken, en die zeer geschikt zijn voor gebruik in hagen, enz. Scheer ze om ze op de gewenste hoogte te houden. Deze groenblijvende coniferen, of ze nu als haag of als solitair worden gebruikt, geven uw winterlandschap de nodige visuele belangstelling.

Viking Black Chokeberry

Zoals winterbeshulst verdraagt Viking black chokeberry (Aronia melanocarpa ‘Viking’) slecht gedraineerde grond. Net als de Amerikaanse veenbesviburnum en de barbes heeft deze struik loof dat in de herfst varieert van rood tot paars, waardoor het een blikvanger voor twee seizoenen is. Viking zwarte appelbes is winterhard tot zone 3. Net als alle bessen die in dit artikel worden genoemd, dienen de bessen van de appelbes als noodvoedsel voor wilde vogels. Ze zijn niet de eerste keuze van de vogels – ze zijn samentrekkend of anderszins onsmakelijk, daarom blijven ze zo lang hangen – maar als de vogels wanhopig worden, zijn deze planten hun redding. De witte bloemen in mei gaan over in paarszwarte trossen bessen. Hij wordt 3′ tot 5′ hoog, met een breedte van 3′ tot 5′.

Planten om te vermijden

De laatste twee struiken hebben de top 10 hierboven niet gehaald. We noemen ze alleen maar omdat ze vroeger populair waren voor wintertaferelen in de tuin: Japanse barbessenstruiken en gevleugelde Euonymusstruiken. Beide zijn echter invasieve planten, dus zoek waar mogelijk naar alternatieve componenten voor uw wintertaferelen.

Japanse barberry

Japanse barberry (Berberis thunbergii) is een afgeronde struik met doornen, winterhard tot zone 3. Hij varieert tussen 4′ en 6′ zowel in hoogte als in spreiding. In de herfst verkleuren de bladeren naar oranje en vervolgens naar roodpaars. Kleine gele bloemen in het voorjaar worden opgevolgd door ovale, rode bessen. Deze vruchten blijven tot ver in de winter goed, en dienen dus niet alleen als bestanddeel voor wintertaferelen, maar ook als voedselbron voor wilde vogels. Als alternatief kunt u cotoneasterplanten proberen.

Gevleugelde Euonymusstruiken

Gevleugelde Euonymus (Euonymus alatus), ook wel “brandende struik” genoemd (hoogte 10′ tot 15′, spreiding 10′ tot 15′), wordt gekweekt in zones 4 tot 8. Voor winterse taferelen is de algemene naam “gevleugelde Euonymus” wel toepasselijk. Het Latijnse alatus betekent inderdaad “gevleugeld”. Maar het is de “vleugel” of de kurkachtige flap schors die langs de randen van de stengels loopt, die verantwoordelijk is voor de populariteit van deze plant voor wintertaferelen. Door dit kurkachtige uitsteeksel vangt en houdt gevleugelde Euonymus gemakkelijker sneeuw dan de meeste planten, wat sprankelende wintertaferelen oplevert.

Andere soorten Euonymus lenen zich om een andere reden voor wintertaferelen: namelijk omdat ze groenblijvend blad dragen. Emerald Gaiety’ Euonymus bijvoorbeeld kan aan een paal worden opgehangen, waar de bonte, wintergroene bladeren de hele winter zichtbaar blijven. Tijdens de winterperiode van de oude man krijgen ze roze accenten die ze nog mooier maken.

De benaming “brandende struik” voor deze invasieve heester is meer van toepassing in de herfst, wanneer het oogverblindende rode blad van de struik het landschap bijna “in vuur en vlam” zet. Virginia sweetspire is een geweldig herfstkleurig alternatief om te proberen.