“Nee, waar kom je oorspronkelijk vandaan?”
Voor degenen die mij goed kennen en met mij omgaan, weten dat een veel gestelde vraag onder Europeanen is: “Waar kom je oorspronkelijk vandaan?”. Ik krijg deze vraag meestal zo’n 4+ keer op elke avond dat ik uit ben. Met elke nieuwe Pool die ik ontmoet, schat ik de kans op 25% dat een van mijn gesprekken precies zo zal verlopen:
Zij: “Waar kom je vandaan?”
Ik: “Ik ben Amerikaan. Ik kom uit de Verenigde Staten.”
Ze: “O, ik snap het. Maar ik bedoel, oorspronkelijk? Waar kom je oorspronkelijk vandaan?”
Ik: “Ik ben geboren in de Verenigde Staten.”
Zij: “Ik bedoel, waar komen je ouders vandaan?”
En soms, afhankelijk van hoeveel geduld ik die avond heb, kan ik gewoon liegen en hen vertellen dat mijn ouders ook in de Verenigde Staten zijn geboren, gewoon om te zien hoe hard ze zullen blijven aandringen.
Ik: “Mijn ouders zijn ook in de Verenigde Staten geboren.”
Zij: “Ik snap het. Wat ik bedoelde is, waar komen je voorouders vandaan? Je weet wel, omdat je Aziatisch bent! Misschien kom je uit China of Japan? Korea?”
Het trieste hieraan is dat ik niet alleen door dwepers word ondervraagd, maar ook zonder onderscheid door universiteitsstudenten, professionals en mensen waarvan ik anders zou zeggen dat ze ruimdenkend en intellectueel zijn.
Ik weet zelfs zeker dat sommigen van jullie dit nu misschien aan het lezen zijn en hier misschien niet echt een probleem mee zien. Maar in werkelijkheid denk ik dat het behoorlijk racistisch is en dat het in een van zijn ergste vormen voorkomt: terloops racisme.
Om een punt duidelijk te maken, laten we ons een soortgelijke situatie voorstellen, maar dan net iets anders. Stel je voor dat ik zwart ben en dat iemand precies dit gesprek met me voert.
Zij: “Waar kom je vandaan?”
Ik: “Ik ben Amerikaan. Ik kom uit de Verenigde Staten.”
Ze: “Oh, ik snap het. Maar ik bedoel, oorspronkelijk? Waar kom je oorspronkelijk vandaan?”
Ik: “Ik ben geboren in de Verenigde Staten.”
Zij: “Ik bedoel, waar komen je ouders vandaan?”
Ik: “Die zijn ook in de Verenigde Staten geboren.”
Zij: “Wat ik bedoelde is, waar komen je voorouders vandaan? Je weet wel, omdat je zwart bent! Misschien kom je uit Kenia of Ghana? Zimbabwe?”
In deze situatie zie je hoe belachelijk het is om iemand op zijn huidskleur te wijzen en erop te staan dat hij ergens anders vandaan moet komen. Misschien als gevolg van de slavernij en een geschiedenis van gewelddadige onderdrukking van zwarten, heb ik het gevoel dat we een sterkere intuïtie van racisme hebben als het om zwarten gaat. Maar bij Aziaten denken meer mensen er niet over na en zijn ze eerder geneigd terloops racistisch te zijn.
Laten we eerlijk zijn. Als iemand mij voor de 2e of 3e keer vraagt waar ik vandaan kom, is de enige reden dat ze dat vragen mijn huidskleur. Als ik een blanke Ier was die in de VS was opgegroeid en had gezegd: “Ik kom uit de Verenigde Staten”, is het onwaarschijnlijk dat iemand me zou vragen: “Nee, waar komen je ouders oorspronkelijk vandaan?”
Door deze vraag te stellen en voortdurend aan te dringen, impliceer je in feite dat Aziaten mindere Amerikanen zijn dan blanke Amerikanen. Dat op de een of andere manier, alleen maar omdat ik niet voldoe aan jouw verkeerd begrepen interpretatie van wat het betekent om “Amerikaan” te zijn, het ook betekent dat ik me niet kan identificeren met de Amerikaanse nationaliteit en cultuur en dat ik “oorspronkelijk ergens anders vandaan” moet komen.
Dus wat moet je in deze situatie doen? Ik denk dat het heel cool is om iemand te vragen waar hij vandaan komt. Als ze zich met een andere cultuur identificeren, zullen ze het je vertellen. Als ze het niet zeggen, wees dan geen lul en probeer ze hun ras, nationaliteit of identiteit uit te leggen.