Een vriendin van mij Barbara Kuppers, was een week geleden een Byron Katie groep aan het faciliteren. Ik loop door de gang tijdens de theepauze en zie die prachtige spreuk van John Lennon op de muur, die zegt: “Het leven is wat er gebeurt terwijl je andere plannen maakt.”

Ik weet zeker dat je het hebt gehoord en ervan hebt genoten, misschien net zo veel als ik heb gedaan. Wat in me opkwam op het moment dat ik het las was,

“Het leven is wat er gebeurt terwijl je wenst dat de dingen anders waren.”

Lijden

Voor mij vangt deze herformulering de essentie van het lijden in de wereld. We hebben een immense en overweldigende afkeer van pijn en een even intense aantrekkingskracht tot genot. We denken dat het niet anders kan.

Grote delen van ons leven besteden we aan het najagen van en wegrennen voor deze twee tegenpolen.

We zien en horen en hebben een ervaring die tegengesteld is aan onze zeer specifieke set van ‘likes’ en ‘waarden’ en ons hele energiesysteem raakt in beroering.

Met energiesysteem bedoel ik onze gedachten, onze gewaarwordingen, onze gevoelens.

We zijn hier zo aan gewend dat we het nauwelijks opmerken. De honderden, ja honderden keren per dag dat we dingen tegenkomen die ons beledigen en van streek maken, worden het constante lawaai van ons leven en we merken ze nauwelijks op, behalve om te zeggen: “Ik ben zo gestrest, ik heb zo’n slechte dag gehad, hij is zo’n idioot, ik wou dat dit niet gebeurde … eindeloos.”

Wat even fascinerend is, is de mate waarin ik zie dat de meeste mensen zich niet bewust zijn van de mate waarin ze dit doen.

Graspen

Er is een prachtige regel uit een Joni Mitchell lied:

Alles komt en gaat,

plezier gaat te vroeg verder

en problemen vertrekken te traag.

Wat ze zo mooi, zo poëtisch belicht, is hoe we grijpend naar het leven leven.

Dit woord grijpen vangt perfect de contractie, de beklemming die gepaard gaat met deze behoefte aan plezier.

Als je mijn werk over eigenwaarde hebt gelezen, weet je hoe expansie een weerspiegeling is van grote eigenwaarde en hoe het tegenovergestelde, samentrekking, wijst op het verlies ervan.

Voel je de samengetrokken pijn in je vastgrijpen van moment tot moment? Proberen gebeurtenissen, mensen en het leven te manipuleren en te beheersen?

Het leven is verandering

De zin “Plezier gaat te vroeg voorbij” zegt dat zelfs in plezier pijn schuilt, omdat we niet willen dat het ophoudt. Maar aan alles wat een begin heeft, komt een eind.

Een deel van het probleem is dat genot heerlijk aanvoelt, dus blijven we het nastreven, maar hoe meer we het nastreven, hoe meer we de angst om het te verliezen verankeren.

Het menselijk organisme is, om te overleven, ontworpen om pijn te weerstaan en naar genot toe te gaan.

Definitief een prachtig iets.

Het is ook ontworpen om hypervigilant te zijn voor pijn, zodat het problemen kan oplossen voordat ze het organisme in gevaar brengen.

Ik zag onlangs een mooie video over Donald Trump – ik bedoel hebben we op dit moment geen lawine aan informatie over deze man in het nieuws en op de sociale media?

In de video wordt ons het idee voorgehouden dat ziekte een zegen is, omdat het voorkomt dat we plotseling en zonder waarschuwing sterven. Vervolgens wordt gesuggereerd dat Donald Trump ook een zegen is, omdat hij een ziekte in de Amerikaanse samenleving weerspiegelt, iets dat moet worden opgelost.

Pijn is een zegen.

Terzijde gelaten voor dit moment, laat me gewoon zeggen dat de pijn van ziekte iets is dat we afwijzen en weerstaan, maar het is een van de grootste mechanismen ontworpen om ons te helpen om voor onszelf te zorgen.

Wat dit hele verhaal zo lastig maakt is dat het gepast is om geluk te willen in je carrière, om de juiste persoon te trouwen zodat je de maximale hoeveelheid geluk kunt hebben, om zo gezond mogelijk te zijn enzovoort, maar het probleem is dat je plezier en pijn nooit zult kunnen scheiden, het zijn Siamese tweelingen die samen opgesloten zitten in een oneindige dans op deze planeet van materie en vorm en…

We zijn verslaafd aan genot

en we hebben de fantasie dat we het kunnen blijven najagen en minder pijn voelen.

Maar hoe meer je het nastreeft,

des te meer pijn je zult ervaren.

Ik weet dat dit moeilijk te geloven is, het lijkt contra-intuïtief, maar test het. Begin maar eens op te merken hoe vaak je je verheugt op een of andere gebeurtenis en je erdoor teleurgesteld wordt.

Merk maar eens op hoe vaak je je verzet tegen en afkeer hebt van iets pijnlijks en de opluchting ervan van voorbijgaande aard is en dan ben je weer terug bij het volgende pijnlijke ding.

Laat me je een paar voorbeelden geven.

Iedereen heeft wel eens saaie vergaderingen meegemaakt. Verveling is pijnlijk. Niet veel mensen beseffen dat het pijnlijk is.

Dus zit je in de vergadering de pijn van de verveling te weerstaan

1 of 2 of 3 uur pijn.

Dissociatie

Veel mensen verlaten gewoon de kamer in hun hoofd, ze dissociëren in een andere realiteit, een andere wereld buiten de kamer, sms’en, ‘Facebooken’…het is tijdelijke verlichting.

Je verlaat de bijeenkomst en de opluchting is intens, maar tegelijkertijd ben je in je hoofd aan het zeuren en jammeren over de bijeenkomst en de mensen erin en dat is diep lijden.

Dan vertel je het die avond aan je partner, met de fantasie dat ze je zullen steunen – je grijpt naar het plezier dat je hoopt te krijgen als ze je steunen. Maar ze zijn je verhalen beu en je krijgt geen sympathie.

In feite proberen ze je te overtroeven door je hun lijdensverhaal van die dag te vertellen.

Dan ga je scheiden omdat geen van jullie beiden voldoende geïnteresseerd was in het lijden van de ander.

Grijpen heeft de relatie verwoest.

Een andere belangrijke arena voor het verlangen naar plezier is ‘Gelijk willen hebben!

Merk eens op hoe vaak iemand iets zegt en je bent het er sterk mee oneens, en nu word je echt vasthoudend en gepassioneerd en opdringerig in het bevestigen van je mening, overtuiging, feiten…

Wanneer je dit doet, wil je het plezier hebben gelijk te hebben, of goedgekeurd te worden omdat je gelijk hebt en omdat je wint!

Zie ook hoe er een gevoel van wanhoop rond al dit ‘willen’ hangt, dat het verlangen naar plezier bevat en tegelijkertijd de pijn van de angst dat je niet alles zult krijgen wat je wilt.

Het Plezier – Pijn Model

Ik ontmoette Dr. John Demartini enkele maanden geleden voor een kopje thee, toen ik hem vroeg het voorwoord voor mijn boek te schrijven. We spraken over hoe hij me hielp om los te komen van zoveel dat niet bruikbaar is in de traditionele modellen van psychologie die ik op de universiteit had geleerd.

En hij zuchtte en glimlachte en zei: “Ja inderdaad, het grootste deel van de psychologie is het genot-pijn-model niet ontstegen.”

Dus de grote vraag is wat betekent het om dit genot-pijn-model te ontstijgen? Hoe stoppen we met ons te verzetten tegen het eigenlijke weefsel van het egoïstische leven, dat is: “Wensen dat wat er in het nu gebeurt anders was,” wat in feite betekent: “Ik moet wegrennen van pijn en meer en meer plezier hebben.”

Een methode…een praktijk.

In mijn ervaring is er geen alternatief dan een vorm van spirituele of religieuze praktijk en ik heb het niet over het bijwonen van de kerk of de synagoge of de moskee, ik heb het over het hebben van de ervaring van iets dat buiten het willen meer plezier en het vermijden van pijn.

Bidden en meditatie zijn misschien de twee belangrijkste manieren om dit te doen, maar mijn ervaring is dat als deze twee praktijken alleen beperkt blijven tot je plaats van aanbidding of wanneer je ogen gesloten zijn, hun invloed op je leven en je manier van zijn in de wereld ernstig beperkt zal zijn.

We hebben allemaal mensen ontmoet die naar een plaats van aanbidding gaan of die elke dag bidden en toch is de genot – pijn polariteit nog steeds de drijvende kracht achter hun leven.

Ik gebruik Adyashanti’s Ware Meditatie techniek.

Ik zit hier, deze blog te typen.

Waar ben ik me van bewust?

Er is dit vage gevoel van het najagen van het plezier van het voltooien van een blog dat bevredigend is en niet willen dat het ontbreekt aan kwaliteit, maar veel dieper is er een Stilte, een energieke Aanwezigheid, een bijna ondefinieerbare Wezenheid die mijn lichaam, mijn Wezen doordringt.

Het heeft een rijkdom, een vibratie, een energetische signatuur die voorbij prestatie en beloning of kritiek en mislukking gaat.

Ben ik goed genoeg?

Er is vooral geen gevoel van de vraag “Ben ik goed genoeg.”

Er is geen gevoel van ‘ik’ of dit moment dat anders moet zijn.

In feite is het gevoel van een ‘ik’, het ego, marginaal, het is er wel maar staat niet vooraan, het drijft me niet.

Iedereen, ja iedereen heeft dit wel eens in zijn leven ervaren. Wanneer we onszelf vergeten, wanneer we deze identiteit vergeten die we zo vaak beschermen en proberen te versterken, wanneer we verloren zijn in gelach of in onze passie, diep vervuld, dat is wanneer Stilte en Aanwezigheid en Zuiver Bewustzijn ontstaat.

Mijn tweedaagse workshop De Poort naar Vrede omvat en richt zich op deze twee elementen.

Hoe de Stilte te ontdekken, deze Aanwezigheid die voorbij de plezier-pijn verslaving van de geest is. Dat is wat we op de eerste dag behandelen. Op de tweede dag gaan we in op hoe te ontdekken dat je goed genoeg bent, hier en nu, vóór het plezier, de pijn, de prestatie of mislukking en vooral, voorbij het grijpen.

Door te ontdekken dat je nu goed genoeg bent, kan het grijpen verzachten, want per slot van rekening zegt het grijpen: “Ik heb iets meer nodig om me beter te voelen.”Ik heb iets meer nodig om me beter te voelen.”

De meditatie maakt een dieper vermogen mogelijk om zelfliefde en innerlijke kracht te ervaren.

Om meer open te staan voor de werkelijkheid en die niet eindeloos te hoeven manipuleren, is het ontdekken van een lichtheid van zijn die voorbij het verstand ligt, voorbij woorden, voorbij dat wat openstaat voor evaluatie en oordeel. Wat niet betekent dat je zult ophouden plezier te willen hebben en de behoefte om pijn te vermijden, om aan het huidige moment te ontsnappen, maar je zult ontdekken dat je ware aard voorbij en buiten gedachten en gevoelens ligt en je kunt beginnen daar meer tijd door te brengen.

Wat een opluchting…wat een zegen!

In liefde &kracht,
Mark.