Articles

Krokodilachtigen – Yacare kaaiman (Caiman yacare)

STATUS VAN DE INFORMATIE:
Deze informatie is voor het laatst bijgewerkt in januari 2009 en wordt als up-to-date beschouwd. Gelieve mij rechtstreeks te contacteren voor updates of correcties.
GEBRUIKELIJKE NAMEN:
Yacare kaaiman, Paraguayaanse kaaiman, Rode kaaiman, Piranha kaaiman, Coscarudo, Yacare de Hocico, Angosto, Yacare negro, Zuidelijke brilkaaiman, Angosto, Caimán del Paraguay, caimán yacaré, Jacaré, Jacarétinga, Jacará de lunetos, lagarto, tinga, yacare, yacaré

NAME ETYMOLOGIE:
> Caiman is een Spaanse term voor “alligator” of een krokodil
> yacare verwijst naar Jacaré (of Yacaré) wat een regionale term is voor “alligator”

SUBSPECIES STATUS:
Tot voor kort beschouwd als een ondersoort van Caiman crocodilus – C. c. yacare. Deze soort heeft nu de status van volwaardige soort gekregen.

DISTRIBUTIE:
Distribution mapArgentinië (noorden), Brazilië (zuiden), Bolivia (zuiden), Paraguay

HABITAT:
Gelezen in een verscheidenheid van habitattypen, vergelijkbaar met Caiman crocodilus – wetlands, rivieren en meren. Vaak geassocieerd met drijvende matten van vegetatie. Heeft de meest zuidelijke verspreiding van alle kaaimannen.

STATUS:
CITES: Bijlage II
IUCN Rode Lijst: LRlc (LAAG RISICO, LAATSTE CONCERN)
Geschatte wilde populatie: 100.000 tot 200.000
Samenvatting: Uitgeput ten opzichte van historische populaties, maar nog steeds wijd verspreid en vaak voorkomend in zeer hoge dichtheden tijdens het droge seizoen

APPEARANTIE:
Gelijk in algemene vorm aan Caiman crocodilus, met een lengte van 2,5 tot 3 m. Net als de gewone kaaiman hebben zijn schubben goed ontwikkelde osteodermen. De minder verbeende flanken worden gebruikt in de huidenhandel. Een van zijn algemene namen is “Piranha Caiman”, afgeleid van zijn smaak voor Zuidamerikaanse Piranha-vis, hoewel sommigen dit toeschrijven aan het meer krokodilachtige gebit, waarbij de tanden in de onderkaak door het oppervlak van de bovenkaak kunnen steken. Dit laatste kenmerk is echter niet ongebruikelijk bij andere krokodilachtigen, vooral bij oudere exemplaren.

Dentition codeDENTITIE:
5 pre-maxillair; 14-15 maxillair; 17-21 mandibulair
Totaal aantal tanden = 72-82 (gemiddeld = 74)

BEELDEN:

Click Hoofd van volwassen kaaiman Click Opzicht van kaaiman Click Opzicht van kop van kaaiman

DIET:
Aquatische ongewervelden (vooral slakken) en gewervelde dieren zoals vissen, met af en toe een slang.

BROEDING:
Bouwt een nest in de vorm van een heuvel waarin gewoonlijk 21 tot 38 eieren worden gelegd. De piek van het leggen van eieren vindt plaats in het midden van het regenseizoen. De vrouwtjes bewaken het nest tijdens het broeden, maar het is aangetoond dat dit wordt beïnvloed door de gevolgen van de jachtdruk – de vrouwtjes in gebieden met een verhoogde jachtdruk zijn meer op hun hoede en hebben de neiging het nest te verlaten zodra de eieren zijn gelegd. Het uitkomen van de eieren vindt plaats in maart.

CONSERVATIE:
Ecologische studies zijn uitgevoerd in de Panatal in Brazilië. Over het gehele verspreidingsgebied van de soort zijn uitgebreide gegevens over populatieonderzoek beschikbaar, waaruit blijkt dat de aantallen over het algemeen uitgeput zijn. Hoewel hij beschermd is, worden deze maatregelen zelden effectief gehandhaafd. Afschaffing van de Endangered Species Act in de VS zou ernstige gevolgen hebben voor deze soort. De illegale jacht in de jaren ’70 en ’80 is de voornaamste reden voor deze lage aantallen, en de georganiseerde stroperij (b.v. in Brazilië) blijft, naast de vernietiging van habitats, een van de belangrijkste bedreigingen voor de soort. Net als Caiman krokodilus is C. yacare in staat zich relatief snel voort te planten in vergelijking met andere krokodilachtigen. Dit heeft ertoe bijgedragen de gevolgen van de jachtdruk te verminderen.

In drie landen zijn programma’s voor duurzame opbrengst in uitvoering; het vierde land (Paraguay) is bezig met het opzetten van een dergelijk programma. In Bolivia worden wilde populaties geteeld en zowel in Brazilië als in Argentinië worden ranching- en farming-programma’s uitgevoerd. Beide programma’s moeten verder worden ontwikkeld in samenhang met een beter beheer van de habitats, educatie en studies over de dynamiek van de wilde populaties. Herbevolking van wilde populaties is ook een mogelijkheid.