Je oren zijn het paradijs voor kakkerlakken en daarom kruipen ze er steeds weer in
Het nieuws lijkt om de paar maanden te komen en blijft in je hoofd hangen als een nachtmerrie die je drijfnat van het zweet achterlaat: weer iemand heeft een kakkerlak in zijn oor gevonden. Het overkwam vorige maand een vrouw uit Florida: een kakkerlak kroop in haar oor terwijl ze sliep, en ze leefde negen dagen met het insect dat daar vastzat voordat het werd verwijderd. Vorige week onderging een andere inwoner van Florida dezelfde beproeving. Deze keer legde de kakkerlak naar verluidt zijn eieren voor hij stierf. Dus, waarom blijft dit gebeuren? Waarom wurmen kakkerlakken zich in de oren van mensen, waar ze vrijwel zeker hun dood tegemoet gaan?
Ten eerste, kakkerlakken houden ervan om ’s nachts rond te lopen, wat toevallig is wanneer mensen slapen. Dus door daar gewoon bewegingsloos te liggen, worden we waarschijnlijke slachtoffers. Kakkerlakken houden ook van kleine, warme, vochtige plaatsen. En oren komen in aanmerking voor al het bovenstaande. “Door in het oor te gaan, is dat een veilige plek om te eten of te rusten,” zegt Coby Schal, een entomoloog aan de North Carolina State University. Dat klopt: “een veilige plek om te eten.” Kakkerlakken zouden in onze oren kunnen ronddwalen op zoek naar een lekker hapje.
Zie, kakkerlakken worden aangetrokken door bepaalde soorten chemicaliën genaamd vluchtige vetzuren, die worden vrijgegeven door gefermenteerd voedsel zoals brood en bier, zegt Schal. En net als kaas, straalt ons oorsmeer ook deze kakkerlak-welriekende chemicaliën uit. “De geur die van het oor uitgaat, is aantrekkelijk voor de kakkerlak,” vertelt Schal aan The Verge.
Het probleem is dat als de kakkerlak eenmaal in het oor kruipt, hij waarschijnlijk vast komt te zitten. Dat komt omdat als het insect eenmaal binnen is en zijn poten kronkelt, mensen instinctief aan hun oor krabben, waardoor de kakkerlak dieper in de gehoorgang wordt geduwd. Soms overleeft de kakkerlak en volgens Schal kan de gewone huiskakkerlak, de Duitse kakkerlak, ongeveer een week leven zonder voedsel en water. Maar vaak wordt de kakkerlak door het krabben doodgedrukt. “Nu heb je een gescheurde kakkerlak die vol zit met bacteriën in het oor,” zegt Schal.
Dat leidt tot oorontstekingen. De buitenkant van kakkerlakken is eigenlijk verrassend schoon, zegt Schal, tenzij de kakkerlak over je toiletpot heeft gekropen vlak voordat hij naar je bed kwam. De beestjes besteden veel tijd aan het schoonmaken van zichzelf. Maar binnenin, is er een concentratie van bacteriën. Kakkerlakken hebben ook stekelige poten, dus als je de kever te diep naar beneden drukt met een pincet of een Q-tip, loop je het risico je trommelvlies kapot te scheuren. Dat is niet alleen pijnlijk, het kan ook leiden tot infecties en gehoorverlies. Dus, het eerste wat je moet doen als je een kakkerlakkenplaag hebt en denkt dat een insect zijn weg naar binnen heeft gevonden, is naar een dokter gaan, zegt entomoloog Joe Ballenger. “Het oor is een delicaat orgaan,” vertelt hij The Verge.
Voordat ze de kakkerlak eruit halen, zullen artsen hem over het algemeen doden als hij nog leeft, door ofwel minerale oliën te gebruiken of een verdovend medicijn genaamd lidocaïne. Dat kan echter problemen veroorzaken, zegt Schal. Sommige chemicaliën die kakkerlakken doden zorgen ervoor dat ze poepen en kotsen voordat ze hun laatste adem uitblazen. “Het heeft de neiging om te poepen en uit te braken, wat allebei niet goed is om te gebeuren in iemands oor,” zegt hij. “Het geeft allerlei bacteriën, schimmels en nare dingen af.” Maar een arts zal het oor schoonmaken nadat hij de indringer heeft verwijderd, dus kots en uitwerpselen van de kakkerlak hoeven geen probleem te zijn.
Kakkerlakken zijn natuurlijk niet de enige insecten die hun weg vinden in onze oren – maar ze zijn de meest voorkomende overtreders. Dat komt omdat kakkerlakken rond mensen leven, en zich voeden met ons afval. Een studie gepubliceerd in 2006 rapporteerde 24 gevallen van patiënten met “oor-besmettelijke” insecten over een periode van twee jaar in Zuid-Afrika. Kakkerlakken waren goed voor 42% van de insecten, gevolgd door vliegen en kevers. (Er waren ook motten en teken.) Een andere studie, gepubliceerd in 1993, somde de voorwerpen op die in de loop van een jaar uit de oren van 98 patiënten in een ziekenhuis in Los Angeles werden gehaald: kakkerlakken waren nummer één, met 43 gevallen, gevolgd door brood, katoen, en andere voorwerpen zoals “een gedeelte van een injectiespuit”, een teentje knoflook, en een popcornkorrel.
Voor de goede orde, de binnendringende kakkerlakken zijn meestal Duitse kakkerlakken, die tot 0,6 inch (1,5 centimeter) lang kunnen worden. De grotere Amerikaanse kakkerlakken, die in riolen leven, zijn veel te groot om in een oor te passen, maar hun jongen misschien wel, zegt Schal. (Beiden worden overal in de VS gevonden.)
De angst dat een kakkerlak in je oor kruipt, moet je ’s nachts niet wakker houden, zegt Ballenger. “Het is een van die dingen die een beetje een bizar ongeluk zijn,” zegt hij. “Het komt niet vaak genoeg voor dat mensen zich er zorgen over maken.” Maar het is wel een bizar ongeluk waar je van huivert. En dat is waarom we steeds in het nieuws horen over (meestal Florida) mensen die kakkerlakken in hun lichaamsopeningen krijgen. “Het is die yuck-factor,” zegt Schal. “Het klinkt alsof het de hele tijd gebeurt, maar dat is echt niet zo.”
Toch zijn zelfs entomologen – die voor hun werk met insecten omgaan – geschokt door het idee. Ballenger zegt dat hij soms “black lighting” doet, wat inhoudt dat hij ’s nachts een licht tegen een wit laken in het midden van een veld schijnt om zoveel mogelijk insecten aan te trekken. (“Sommige mensen houden van achtbanen. Wij houden van dat soort dingen,” zegt hij als verklaring). In de razernij van insecten die op het licht afstormen, gebeurt het dat er een tegen zijn gezicht stoot, zegt hij. In die context, als een beestje in zijn oor zou komen, zou Ballenger zeggen dat hij in orde is. Maar als er een kakkerlak in je oor kruipt terwijl je in je bed slaapt? Dat is een ander verhaal. Het is als een inbreuk op de privacy, en zeker verboden terrein.
“Ik snap waarom mensen er van schrikken,” zegt Ballenger. “Volkomen begrijpelijk.”