Deugdzaamheid wordt tegenwoordig niet vaak meer geassocieerd met mannelijkheid. Sterker nog, het tegenovergestelde is waar – velen geloven dat je geen echte man bent tenzij je een “bad boy” of een rebel bent. Maar dat is niet altijd zo geweest. In feite komt de deugd van het Latijnse woord vir, dat man betekent. Deugdzaamheid betekent letterlijk mannelijkheid. In de oudheid moedigden filosofen als Aristoteles mannen aan de deugd te cultiveren om hun volledige potentieel te bereiken.

Wat is deugd?

Het is moeilijk een deugdzaam leven te leiden als we niet eerst weten wat deugd is. De Catechismus van de Katholieke Kerk definieert deugd op de volgende manier:

Een deugd is een gewoonte en een vaste instelling om het goede te doen. Zij stelt de mens niet alleen in staat goede daden te verrichten, maar ook het beste van zichzelf te geven. De deugdzame mens neigt met al zijn zintuiglijke en geestelijke vermogens naar het goede; hij streeft het goede na en kiest het in concrete daden.

Met andere woorden, deugd is de gewoonte te kiezen voor wat goed en juist is, ondanks onze eigen neigingen.

Om nog specifieker te worden, leert de Katholieke Kerk dat wij zeven verschillende deugden moeten cultiveren – vier kardinale (of natuurlijke) deugden en drie theologische (of bovennatuurlijke) deugden. De kardinale deugden zijn voorzichtigheid, matigheid, standvastigheid en rechtvaardigheid, en de theologische deugden zijn geloof, hoop en liefde. Ik zal de definitie van deze deugden voor een andere post bewaren.

Waarom is deugd belangrijk?

Voor de katholieke mens is deugd geen optie. Wij moeten deugd cultiveren, zowel natuurlijke als bovennatuurlijke, als wij een heilig leven willen leiden en in de hemel willen komen. Maar waarom?

Deugdzaamheid is essentieel omdat wij allen vervuld zijn van ongeordende hartstochten. Woede, gulzigheid, wellust, luiheid, afgunst, trots en hebzucht – deze zonden woelen voortdurend rond in onze ziel als gevolg van onze gevallen natuur. Als we ze niet temmen, zullen ze ons geestelijk doden. Daarom noemt de Kerk ze de zeven hoofdzonden. Deugd helpt ons deze hartstochten te temmen en te overwinnen, en legt zo de basis voor een heilig leven.

St. Paulus spreekt juist over dit feit in zijn brief aan de Romeinen. Hij zegt:

Als u een leven leidt naar de natuur, bent u voorbestemd om te sterven; als u de wegen van de natuur verstijft door de kracht van de Geest, zult u leven hebben.

Met andere woorden, als u een bovennatuurlijk deugdzaam leven leidt, gesterkt door genade, bent u op de weg naar de hemel. Als dat niet zo is, en uw leven wordt gekenmerkt door de zeven hoofdzonden, dan bent u waarschijnlijk op weg naar de hel.

Dit klinkt misschien hard, maar het is waar. Deugdzaamheid is zo belangrijk.

Kies het Deugdzame Leven

Vele mensen gaan door het leven zonder na te denken over waar ze heengaan. Ze maken zich niet echt druk om zaken als matigheid, voorzichtigheid of standvastigheid, laat staan geloof, hoop of naastenliefde. Maar niemand komt in de hemel op de cruise control. Als je doelloos hebt geleefd, besluit dan vandaag om deugd na te streven met heel je hart. Vraag de Heilige Geest om de genaden die je nodig hebt om een deugdzaam mens te zijn.