Herkennen van mijtenbeten bij mensen – zijn houtmijten gevaarlijk?
De inhoud van het artikel:
- Wat zijn mijten?
- habitat
- Houtmijten – hardnekkig ongedierte
- Herkennen van mijtenbeten bij mensen
- Eerste hulp bij beten
- Preventieve maatregelen
- Houtmijten in huis
Erge jeukende beten op de huid kunnen wijzen op mijten. Verschillende mijtenstammen leven parasitair, waarbij wij mensen als voedselbron dienen. Terwijl de klassieke huisstofmijt ons in bed opwacht, ligt de houtmijt op de loer in het hoge gras van de tuin. De beten van spinachtigen zijn vergelijkbaar met muggenbeten, maar veroorzaken andere symptomen en ziekten. Om de juiste maatregelen tegen mijten te nemen, is het belangrijk om de oorzaak van de jeukende en ontstoken huid te achterhalen.
Wat zijn mijten?
Zoals mijten zijn veel mijten parasitaire spinachtigen die allergieën en ziekten kunnen veroorzaken en overbrengen. Met het blote oog zijn de diertjes, die slechts 0,5 mm groot zijn, moeilijk waar te nemen en vast te stellen. De beten van het ongedierte zijn opvallend en pijnlijk. Zowel mens als dier worden erdoor getroffen. Mijten behoren tot de soortenrijkste familie van spinachtigen. Wereldwijd zijn ongeveer 50.000 verschillende soorten kleine geleedpotigen bekend, waarvan slechts een klein deel gevaarlijk kan zijn voor mens en dier.
Sommige soorten mijten hebben zich gespecialiseerd in viervoeters. De parasieten voeden zich met de lichaamsafscheidingen van de gastheerdieren, wat voor hen onaangename gevolgen kan hebben. Sommige mijtensoorten vermenigvuldigen zich op het aangetaste dier. Schurftmijten, bijvoorbeeld, leggen hun eieren onder de huid van honden en katten. De larven komen na een paar dagen uit en de cyclus van parasitaire spinachtigen begint opnieuw. Schurft en huisstofmijt kunnen bij de mens aanzienlijke complicaties veroorzaken. De door mijten overgebrachte ziekten zijn bijvoorbeeld:
- schurft
- tyfuskoorts
- tularemie
- ziekte van Lyme
- Rickettsipocken
habitat
Zo verschillend als de levenswijze van de afzonderlijke mijtensoorten is, zo divers is ook hun natuurlijke habitat. Toch koloniseert iets meer dan de helft van alle voorkomende mijtensoorten de bodem en draagt zo productief bij tot de vorming van humus. Parasitaire spinachtigen daarentegen zijn vaak op hun gastheer te vinden. Terwijl sommige soorten daar hun hele leven doorbrengen en alleen door lichaamscontact worden overgebracht, laten andere mijten zich in het hoge gras en de dichte struiken vallen en loeren naar nieuwe slachtoffers. Teken, bijvoorbeeld, staan bekend om deze manier van leven. Deze bloedzuigende ectoparasieten zijn niet kieskeurig en stoppen niet bij grote en kleine gewervelde dieren, waaronder de mens.
Grave mijten gaan nog een stap verder. Deze parasieten zijn niet tevreden met de kolonisatie van de bovenste huidlaag van zoogdieren. De gebrekkige mijten maken boorgaatjes, waardoor een hevige jeuk ontstaat. De larven van dit ongedierte veroorzaken de gevreesde huidziekte schurft. In de volksmond wordt deze ziekte bij dieren schurft genoemd. De ziekte is zeer besmettelijk en moet onmiddellijk worden behandeld.
Stofmijt kan worden beschouwd als een “cultuurvolger”. De kleine parasieten behoren tot de bekendste soorten mijten, die hun habitat delen met de mens. In matrassen en beddengoed vinden de spinachtigen een rijke voedselvoorraad in de vorm van schimmels die groeien op huidschilfers. De huisstofmijt is de veroorzaker van astma en de gevreesde huisstofmijtallergie. In tegenstelling tot andere soorten mijten, kan huisstofmijt ondanks intensieve inspanningen niet volledig worden uitgeroeid. De plaagdierenpopulatie en de daarmee gepaard gaande gezondheidsbelasting kunnen tot een minimum worden beperkt.
Houtmijten – hardnekkig ongedierte
Stofmijten en Co. zijn niet de enige spinachtigen die gevaarlijk zijn voor ons mensen. Houtmijten, ook wel herfstgrasmijten, treurwormen of oogstmijten genoemd, behoren tot de groep van de loopmijten. De gewone namen van deze spinachtigen geven de natuurlijke habitat aan: een meerderheid van deze parasitaire insecten leeft vooral op weideplanten, struiken en heesters. Zelfs in uw eigen tuin bent u niet beschermd tegen de Neotrombicula autumnalis, de Latijnse naam van dit ongedierte. Een droog, zonnig klimaat bevordert de toename van mijten.
De kleine kruipers zijn niet overal even sterk. In sommige streken van Duitsland is het bijna een wonder ze te zien. Andere streken, zoals Beieren en het Rijngebied, behoren tot de favoriete vestigingsplaatsen van het ongedierte. Als de kleine spinachtigen eenmaal aanwezig zijn, is het moeilijk om van ze af te komen.
Met hun monddelen zijn de larven van de loopmijt in staat de menselijke huid binnen te dringen en ongemerkt lymfevocht op te nemen. De beet wordt geïnjecteerd met een enzym dat onaangename jeuk veroorzaakt. De huiduitslag kan enkele dagen aanhouden en extreme vormen aannemen. Ziekteverwekkers kunnen ook op de gastheer worden overgedragen tijdens de opname van het ongedierte.
Terwijl je de larven van Neotrombicula autumnalis nauwelijks kunt herkennen met hun 0.3 mm, kun je de volwassen dieren met een trucje gemakkelijk waarnemen:
- Leg donker karton of zwarte stof in het gras
- Tijdens lunchtijd is deze maatregel optimaal
- De rode spinachtigen geven de voorkeur aan het warme materiaal
- In de hoog- en nazomer bereikt de mijtenpopulatie zijn hoogtepunt
Als de hout- of oogstmijten in groten getale in de tuin aanwezig zijn, is dit na korte tijd te zien met een blik op het karton of de stof. Zelden wordt een locatie gelijkmatig aangetast door een aantasting van de grasmijten. De kleine spinachtigen vestigen zich meestal op een kleine oppervlakte van ongeveer een halve vierkante meter. Als u een populatie houtmijten in uw tuin vermoedt, moet u de “mijtensonde” op meerdere plaatsen tegelijk doen.
Mijtbeten bij mensen herkennen
Mijtbeten zijn pijnlijk en kunnen langdurige huidirritatie en eczeem veroorzaken. Aan de hand van de uiterlijke kenmerken van de steken kan men door aandachtige observatie gemakkelijk de verantwoordelijke spinachtige soort opsporen. Op die manier is het mogelijk doeltreffende maatregelen te nemen tegen de gebrekkige insecten.
- Zwelling, roodheid en jeuk treden op rond de beten
- De “steken” zijn regionaal beperkt en zitten meestal dicht bij elkaar
- Mijtbeten worden gemakkelijk verward met insectenbeten
- De gravures van de grafmijt gaan gepaard met pijn
- Tubulaire, ongeveer speldengrote blaasjes zijn kenmerkend voor grafmijten
- De kras-achtige symptomen treden pas na enkele weken op
- Een schilferige huid in combinatie met sterke roodheid is een aanwijzing voor roofmijten
- Lichte koorts kan optreden bij gevoelige mensen na een mijtenbeet
Neotrombicula autumnalis zijn kieskeurig in hun voedselinname. De kleine spinachtigen geven de voorkeur aan een warme, beschutte plek. Een groot aantal van deze beten komt daarom voor aan de randen van nauwsluitend textiel, zoals kousen, ondergoed en de tailleband. Af en toe worden ook de oksels aangetast. De jeuk neemt de eerste 2 tot 3 dagen voortdurend toe, vlekken en zwelling ontstaan pas na 5 tot 36 uur. Als de bijtplaatsen onbehandeld blijven, kunnen de jeuk en roodheid enkele weken aanhouden.
Tip: Bedek benen en armen tijdens het tuinieren. Bovendien beschermen werkhandschoenen niet alleen tegen grasmijten, maar ook tegen doornen en giftige plantensappen.
Eerstehulpmaatregelen bij beten
Slechts een fractie van de parasitaire mijten is een actieve overbrenger van ziekten. Maar wanneer de spinachtigen met hun bijtgereedschap de menselijke huid binnendringen, creëren ze een potentiële toegangspoort voor vele huidziekten en infecties. De sterke jeuk zorgt er ook voor dat ze permanent aan de aangetaste plekken krabben. Dit kan verdere verwondingen veroorzaken, waaronder open wonden. Bacteriën dringen binnen, wat in het ergste geval kan leiden tot bloedvergiftiging. Het is zinvol om de mijtenbeten tijdig te behandelen.
Een infectie met grafmijten is niet iets dat lichtvaardig moet worden opgevat en met huismiddeltjes moet worden behandeld. Nog maar enkele eeuwen geleden stierven talloze mensen aan schurft. Gelukkig behoren deze gevolgen tot het verleden dankzij modern onderzoek en effectieve geneeskunde. Schurft is echter nog steeds een actueel onderwerp. Hoe eerder de symptomen en de besmetting worden behandeld, hoe beter voor de betrokkene en zijn omgeving. Een handdruk is al voldoende om de gevaarlijke grafmijten op te lopen. De behandeling zelf wordt verzorgd door een bekwame arts.
In tegenstelling tot mijtenmijten zoeken houtmijten hun “gastheer” maar korte tijd op. Zodra de jeuk optreedt, is het meestal te laat. De daders hebben de plek uren geleden verlaten. Je moet met je vingers van de beten afblijven. Omdat deze snel afbreken en kleine littekens kunnen achterlaten. De volgende tips hebben zich bewezen:
- Aangebeten plekken met citroensap inwrijven
- Alcohol met een hoog percentage op het huidoppervlak aanbrengen met watten
- Het sap van een ui kan ook helpen de jeuk te verlichten
- Verzorgende middelen tegen schurft helpen niet bij grasmijtbeten
Alcoholhoezen, cortisonhoudende zalven en antihistamine uit de apotheek verlichten de jeuk en verminderen de ontsteking sneller. Bij geneesmiddelen is het zinvol de bijsluiter goed te lezen. Veel medicijnen, vooral de effectieve antihistamine, veroorzaken ernstige vermoeidheid.
Preventieve maatregelen
Er bestaat geen effectieve afweer tegen mijten. Tegen veel chemische middelen ontwikkelen de spinachtigen binnen korte tijd een natuurlijke weerstand, die ook weer wordt overgeërfd op de volgende generatie. Terwijl huisstofmijten op afstand worden gehouden door netheid en regelmatige verschoning van het beddengoed, kan het gevaar van besmetting met grafmijten alleen worden geminimaliseerd door contact met getroffen mensen te vermijden. Hetzelfde geldt voor houtmijten.De volgende afweerstoffen hebben zich ook tegen de dieren bewezen:
- Gras in de tuin regelmatig maaien vermindert de populatie grasmijten
- Kleding verwisselen en douchen als men zich op kwetsbare plaatsen bevindt
- De vacht van loslopende honden en katten regelmatig op ongedierte controleren
- Bij een mijtenpopulatie neemolie op steen aanbrengen
Het is niet ongewoon dat voor Neotrombicula autumnalis wordt geadviseerd warm water of azijn en olie toe te passen. Deze middelen hebben echter niets verloren in de tuin, want zij kunnen de flora en fauna aanzienlijk aantasten. Hetzelfde principe geldt voor insecticiden. Houtmijten houden van dichte moskussens in het gazon. Voorkom een zware aantasting en verticuteer het gras in het voorjaar. Met deze maatregel kunt u de groenstrook opnieuw bewerken en het leven van de kleine spinachtigen moeilijk maken.
Tip: Met speciale sprays kunt u houtmijten tijdelijk op afstand houden. Effectieve producten zijn verkrijgbaar in drogisterijen en apotheken.
Als er geen mensen of grotere zoogdieren aanwezig zijn, nemen de rode parasieten het op met muizen. Een grote populatie van deze knaagdieren kan een hoge mijtenplaag in de tuin veroorzaken. Met de volgende tips maakt u uw tuin onaantrekkelijk voor muizen:
- Graaf de composthoop regelmatig af en breng
- Verwijder potentiële voedselbronnen, zoals gevallen fruit, onmiddellijk
- Natuurlijke predatoren, zoals egels en vogels, kunnen effectief bijdragen tot decimering
- In een natuurlijke tuin met veel terugtrekplaatsen voelen de nuttige dieren zich goed
Houtmijten in huis
De kleine rode spinachtigen zijn niet alleen inheems in het wild. Onder bepaalde omstandigheden kunnen ze ons het leven moeilijk maken. In bed en op de sofa zijn we kwetsbaar voor het blootgestelde ongedierte. Net als in de tuin zijn er jeukende en verkleurde huidplekken, die onze aandacht vestigen op de grasmijten in huis. Houd de verdachte plekken goed in de gaten. Snel handelen is geboden zodra u de grasmijten aantreft.
- Verpak gevoelige stoffen en opgezette dieren ongeveer 24 uur in de vriezer
- Schoon beddengoed en handdoeken op minimaal 60° C in de wasmachine
- Zuig het oppervlak met een speciale mijtenstofzuiger
- Gebruik mijtvrije bedlakens
De parasieten zijn hardnekkig. Het is niet uitgesloten dat een eenmalige schoonmaakactie weinig oplevert. Daarom is het zinvol bovenstaande maatregelen dagelijks te herhalen. Voor het reinigen van bedden met diepe poriën zijn stoomreinigers geschikt. Indien nodig krijgt u deze samen met het juiste reinigingsmiddel in bruikleen in de handel. Let goed op en laat de matrassen goed drogen. Naast de houtmijt kunt u op deze manier ook huisstofmijt elimineren.
Conclusie
Mijten zijn vervelend, de beet van slechts enkele millimeters grote spinachtigen kan ernstige gevolgen met zich meebrengen. Om de juiste tegenmaatregelen te nemen, is het zinvol de mijtensoorten te classificeren. Zo zijn antiterreurmiddelen niet effectief tegen huisstof- en grasmijten. De rode plagen kunnen een sterke jeuk veroorzaken. De kleine parasieten vormen echter geen gevaar voor de mens. U kunt de naweeën van de beten snel en effectief bestrijden met huismiddeltjes en vrij verkrijgbare producten van de apotheek.