Voor een halve eeuw bepaalden de Koude Oorlog en de dreiging van “wederzijds verzekerde vernietiging” de geopolitieke realiteit. Met de VS en haar NAVO-bondgenoten aan de ene kant van de scheidslijn en de USSR en het Warschaupact aan de andere kant, was de wereld na de Tweede Wereldoorlog verwikkeld in een schijnbaar eindeloze impasse tussen supermachten. Maar er kwam een einde aan, op dramatische, vreedzame en onverwachte wijze, toen de Sovjet-Unie eind december 1991 ineenstortte. Ter gelegenheid van de 20e verjaardag van de ontbinding van de USSR onderzoeken wij het verleden, het heden en de toekomst van Rusland in een driedelige serie CONTEXT. In deel I gaan we terug naar dat noodlottige moment in de geschiedenis met de hulp van een panel van deskundigen: Jack Matlock was VS Ambassadeur in de Sovjet Unie (1987-1991). Zijn eerste opdracht in Moskou was in 1961, en het was vanuit de ambassade daar dat hij de Cubaanse Raket Crisis van 1962 meemaakte, waar hij diplomatieke boodschappen tussen Amerikaanse en Sovjetleiders hielp vertalen. Hij is de auteur van Reagan and Gorbatsjov: How the Cold War Ended, en ook van Autopsy on an Empire: The American Ambassador’s Account of the Collapse of the Soviet Union. Lilia Shevstova is voorzitter van het Russian Domestic Politics and Political Institutions Program bij de Carnegie Endowment for International Peace en verdeelt haar tijd tussen kantoren in Washington, D.C. en Moskou. Voordat zij bij de Endowment in dienst trad, was zij adjunct-directeur van het Moskouse Instituut voor Internationale Economische en Politieke Studies van de Russische Academie van Wetenschappen en directeur van het Centrum voor Politieke Studies in Moskou.Angela Stent is directeur van het Centrum voor Euraziatische, Russische, & Oost-Europese Studies en professor in de regering en de buitenlandse dienst aan de Georgetown University. Zij is tevens Senior Fellow (non-resident) aan het Brookings Institution en medevoorzitter van het Hewett Forum on Post-Soviet Affairs. Van 2004-2006 was zij National Intelligence Officer voor Rusland en Eurazië bij de National Intelligence Council. Charles King is hoogleraar internationale zaken en bestuur aan de Georgetown University, waar hij eerder voorzitter was van de faculteit van de Edmund A. Walsh School of Foreign Service. Hij doceert cursussen vergelijkende politiek, Oost-Europese studies en internationale zaken en is driemaal onderscheiden met een onderwijsprijs van Georgetown University.