Wederopbouw na de oorlog

In 1945 beschikten de VS over een industrie en een olieproductie die vrijwel onaangetast waren gebleven door de oorlog, waardoor de VS de rijkste natie ter wereld was. Bovendien had het een positie verworven als een superieure militaire macht. Er was geen sprake van een naoorlogse depressie, integendeel; de wederopbouw van Europa en de strijd tegen het communisme zorgden voor een snelle groei van de Amerikaanse industrie.

De Verenigde Naties – een poging om de wereldvrede te vergroten

Nieuwe internationale ontwikkelingen in de naoorlogse periode versterkten de leidende positie van Amerika. Na twee wereldoorlogen binnen een periode van dertig jaar, zocht de internationale gemeenschap naar een manier om oorlogen in de toekomst te vermijden en de wereldvrede veilig te stellen door middel van onderhandelingen. Dit was een voortzetting van de Volkenbond uit de jaren na de Eerste Wereldoorlog en de basis voor de vorming van de Verenigde Naties in 1945, waarvoor de VS een van de drijvende krachten was.

De angst voor het communisme

Tegzelfdertijd nam de politieke en ideologische spanning tussen de VS en de Sovjet-Unie toe. In een poging om de verspreiding van het communisme te voorkomen, introduceerde President Harry S. Truman in 1947 de Truman Doctrine, die “het beleid van de Verenigde Staten om vrije mensen te steunen die zich verzetten tegen pogingen tot onderwerping door gewapende minderheden of door druk van buitenaf” aankondigde. Dit was ook het doel van het Marshallplan van 1948. Oppervlakkig gezien was het doel het naoorlogse Europa weer op de been te helpen. In werkelijkheid sloeg het twee vliegen in één klap door internationale markten veilig te stellen voor de Amerikaanse industrie en tegelijkertijd de economische en politieke banden tussen de VS en de deelnemende landen in stand te houden. De Amerikaanse vrees voor de communistische invloed van de Sovjet-Unie in Oost-Europa was ook de reden waarom het NAVO-bondgenootschap in 1949 werd opgericht. Eind jaren veertig hadden de VS de rol van “wereldpolitie” op zich genomen.

De Koude Oorlog

Tijdens de jaren onmiddellijk na de Tweede Wereldoorlog nam het wederzijdse wantrouwen tussen de VS en de Sovjet-Unie toe. Beide landen wilden de leidende nucleaire macht worden – de natie die de wereld zou beheersen. Gedurende de tweede helft van de veertiger jaren en in de vijftiger jaren keek de hele wereld met angst en vrees naar deze rivaliteit, later bekend als de Koude Oorlog of het “evenwicht van terreur”.
Het doel van de VS was het communisme in te dammen – het binnen een beperkt gebied te houden en te voorkomen dat het zich zou verspreiden. De Amerikanen vreesden dat hun eigen positie zou worden bedreigd door de uitbreiding van de Sovjet-Unie; en zij beschouwden zichzelf als de belangrijkste beschermers van de vrijheid en democratie in de wereld.
De VS en de USSR zijn nooit een regelrechte oorlog met elkaar begonnen – beide naties vreesden de gevolgen van een nucleaire oorlog. De twee supermachten vochten echter wel een aantal “proxy-oorlogen” uit: deelnemen aan conflicten in andere delen van de wereld door economische of militaire steun te verlenen aan groepen of landen die zich verzetten tegen de andere supermacht.
De Koude Oorlog bereikte een hoogtepunt in 1962, toen de Sovjet-Unie begon met de bouw van bases voor kernraketten op Cuba, een naaste buur van de VS. De situatie werd extreem gespannen, en dertien dagen lang hield de wereld de adem in terwijl president Kennedy zijn best deed om de situatie vreedzaam af te handelen. De situatie werd uiteindelijk opgelost toen de Sovjetleider, Nikita Chroesjtsjov, ermee instemde de Sovjetbases te verwijderen. In ruil beloofde de regering Kennedy de Amerikaanse kernraketten uit Turkije te verwijderen. In 2002, toen eerder geheime documenten werden vrijgegeven, werd duidelijk dat tijdens die 13 dagen in 1962, de wereld op de rand van een nucleaire ramp had gestaan.
Hoewel de Koude Oorlog pas eindigde na de ineenstorting van de Sovjet-Unie in 1991, bereikte hij nooit meer zo’n dreigend hoogtepunt. Tegen het einde van de jaren zestig hadden beide partijen enorme hoeveelheden kernwapens en raketten verzameld. Elke partij had genoeg wapens om de andere partij te kunnen vernietigen.
De Koude Oorlog decennia waren jaren van internationale onrust en onveiligheid. Op het thuisfront bestonden diezelfde decennia uit een immense economische groei, sociale en politieke veranderingen en de meest wijdverbreide culturele revolutie die de wereld ooit heeft gezien.