Extra, door de spleet waar ik in ben gedoken, tussen de middeleeuwse laterietmuren en dichte bebossing, kan ik nog steeds een glimp opvangen van magnifieke Angkor Wat, Cambodja’s populairste toeristische attractie, die meer dan een miljoen bezoekers per jaar de uitgestrekte zandsteenstructuren ziet beklimmen.

Ik ben uitgegleden onder wat vanuit de bovenste lagen van de tempelstad van het Khmer-rijk een ondoordringbare jungle leek te zijn. Gelukkig is dat niet zo. Ik hoef me niet met een machete een weg door het bos te banen, zoals Indiana Jones. Ik heb ook geen zweep nodig. In het ergste geval borstel ik spinnenwebben uit mijn haar en als ik langer dan een minuut op dezelfde plek blijf staan moet ik de rode mieren die in mijn enkels prikken wegslaan.

Onder het bladerdak van bomen – zo dicht dat er alleen gedempt licht doorheen dringt, dat plekken van doorweekte aarde, bedekt met lagen rottende bladeren, in de schijnwerpers zet – is de bosbodem zwak verlicht, maar toch luchtig en ruim. Het zou een mooie kampeerplek zijn.

Inderdaad, een klein stukje verderop, op een open plek, zijn verschillende kleurrijke plastic zeilen aan palen bevestigd, die beschutting bieden tegen de moessonregens. Als ik dichterbij kom, komt de rook van een smeulend vuur mijn kant op. Het is niet alleen gebouwd om muggen af te schrikken, maar ook om de lunch te grillen, en er liggen gedroogde inktvissen op spiesen te wachten om gegrild te worden.

Op de grond zie ik een antiek uitziende katapult en een doos met aarden ballen, gerold van de kleiige modder. Archeologische vondsten of gereedschap om de lunch te bereiden?

Dit is geen kampeerterrein, maar een opgraving – een van de vele archeologische opgravingen in het Angkor-gebied die onder de paraplu van het Greater Angkor Project vallen.

Onder een van de zeilen staat Coline Cardeño, een jonge student archeologie aan de Universiteit van de Filippijnen, met een brede glimlach in een diepe graf-achtige geul op een klembord de maten te krabbelen. Niet ver daarvandaan, aan het eind van een andere sleuf, zit de Amerikaanse archeologe Dr. Alison Carter aan een tafel vol papieren en een MacBook met een batterij die duidelijk langer meegaat dan de mijne.

Deze twee archeologen, samen met anderen die ik ontmoet – de Cambodjaanse promovendus Piphal Heng, keramiekspecialist Rachna Chhay van de APSARA Autoriteit, die het Angkor Archeologisch Park beheert, en Dr Miriam Stark van de Universiteit van Hawaii – doen veldwerk in het ommuurde gebied rond Angkor Wat.

Archeologen hebben rond Siem Reap in Noord-Cambodja gewerkt sinds kort nadat de Franse naturalist Henri Mouhot in 1860 Angkor Wat had ‘ontdekt’. Natuurlijk ontdekte hij het helemaal niet. De plaatselijke bevolking heeft altijd geweten dat er tempels waren, zelfs die welke door de jungle waren verzwolgen, en Angkor Wat was altijd al hun plaats van verering geweest. Mouhot bracht de plaats alleen onder de aandacht van de rest van de wereld.

Hoewel er geen twijfel over bestaat dat het majestueuze monument een tempelstad was, is er altijd gespeculeerd over het gebied er omheen. In de afgelopen jaren hebben Dr. Damian Evans en Dr. Roland Fletcher van de Universiteit van Sydney en de Franse archeoloog Christophe Pottier, na jarenlang het gebied in kaart te hebben gebracht met behulp van ouderwetse satellietbeelden, geraden dat zich buiten de muren van Angkor Wat een grote stad uitstrekte.

Het was echter pas na een hi-tech laseronderzoek vanuit de lucht in april 2012, dat in staat was door het dichte bladerdek heen te dringen om zeer nauwkeurige gegevens te leveren, dat het bestaan van een monumentale stedelijke agglomeratie kon worden bevestigd. Mijn aankomst in Siem Reap viel samen met de publieke publicatie in juni 2013 van een rapport waarin het onderzoek wordt geanalyseerd.

Terwijl ik met Evans, architect van het baanbrekende project en auteur van het rapport, door het bos sjok, wijst hij op hobbels en depressies op de grond die ik anders niet zou hebben opgemerkt. Dankzij de verzamelde gegevens laten digitale beelden van het terrein voor het eerst duidelijk de gedetailleerde sporen zien van een geavanceerde, zeer ingenieuze metropool rond Angkor Wat.

Nu is het aan de jonge archeologen in de loopgraven, die overblijfselen van de beschaving opgraven – van vloertegels tot aardewerkscherven – om uit te zoeken wie er in de stad woonde en hoe ze leefden. Waren het priesters, tempelpersoneel, ambachtslieden of Apsara-dansers? Woonden ze er permanent of kampeerden ze er alleen tijdens tempelceremonies en festivals? En wat gebeurde er met hen?

Als ik, na het afvegen van de zweetdruppels die zich snel op mijn voorhoofd vormen, naar het hoogste punt van Angkor Wat klim en over het landschap kijk, dat weelderig groen is door de recente regenval, moet ik even op adem komen. Ik zal niet meer op dezelfde manier naar het land rond Angkor Wat of zelfs Siem Reap kunnen kijken. Dat is opwindend.