Huwelijk zonder psychische aandoening, zo is mij verteld, is al uitdagend genoeg. Voeg daar een bipolaire stoornis aan toe, en je hebt nog wat extra werk te doen.

“Schrijf wat je verontrust, waar je bang voor bent, waar je niet over hebt willen praten. Wees bereid om opengespleten te worden.”
Natalie Goldberg, auteur van Writing Down the Bones: Freeing the Writer Within

Wat kan ik zeggen? Ik schaam me voor mijn verhaal, ik wil er niet over schrijven, laat staan dat ik het hardop tegen iemand wil zeggen. Ik ben bang dat het me zal opensplijten. Maar elke keer als ik het verhaal vertel voel ik me een beetje lichter. Alsof ik weer een stukje van de grote chip op mijn schouder heb losgelaten.

Dus waar zal ik beginnen…? Omwille van de beknoptheid en om geen poging te doen tot een vervolg op Oorlog & Vrede, zal ik hier de kale feiten neerleggen:

Ik ontmoette mijn man negen jaar geleden toen ik naar de staat New York verhuisde. Het was vriendschap op het eerste gezicht. We raakten meteen op vele manieren met elkaar verbonden over zaken die voor ons belangrijk waren, zoals muziek, films, filosofie, religie, politiek, sarcasme, lievelingseten, enz. Maar onze wederzijdse interesses groeiden niet in hetzelfde tempo uit tot een wederzijdse liefde. De één liep uit de pas met de ander en al snel waren we uit balans. We gingen uit elkaar. Het leven ging verder. Toen kwamen we weer bij elkaar. (Let wel, ik was toen niet gediagnosticeerd met een bipolaire stoornis). Toen verloofden we ons. Het leven was geweldig! We trouwden in juni 2010. Ik was 25 jaar oud en het was de gelukkigste dag van mijn leven. Een paar weken later kreeg ik de neiging om mijn meisjesnaam op mijn biceps te laten tatoeëren… Ongeveer een maand later besloot ik dat we niet bij elkaar pasten en dat we moesten scheiden. Mijn man, die een van de aangenaamste mensen op aarde is en het minst geneigd tot conflicten, stemde er schoorvoetend mee in. In augustus waren we gescheiden en in mei 2011 was ik terug verhuisd naar mijn geboortestad in Chicago.

In juni 2011 belandde ik in het ziekenhuis met een zware depressieve episode. Tegen de herfst voelde ik me echter weer goed en trok ik in bij een oude vriend. Natuurlijk was ik ook hyperseksueel en ik dacht dat we verliefd waren. De hyperseksualiteit, zo ontdekte ik later, was eigenlijk een diepere schreeuw om veiligheid en kalmte. Onderzoekers hebben ontdekt dat de hersenen van mensen met een bipolaire stoornis de homeostatische regulatie missen die nodig is tussen de amygdala en andere delen van de hersenen. Bovendien genereren chemicaliën die vrijkomen tijdens opwinding een gevoel van veiligheid in de hersenen. Natuurlijk duurt dit niet lang, dus het creëert een verslavend gedragspatroon … vandaar-hyperseksualiteit …

Ik wil niet alleen dat mensen met bipolaire stoornis weten dat ze niet alleen zijn in hun ervaringen, maar ik wil ook dat hun echtgenoten en ex-echtgenoten weten dat ze niet alleen zijn in hun ervaringen.

In december werden mijn scheidingspapieren afgerond en raakte ik opnieuw in een diepe depressie. Alleen was deze depressie erger dan ik ooit in mijn leven had gevoeld. Het was de hel op aarde. Stel je de koudste, donkerste, eenzaamste plek voor die je kunt bedenken. Vermenigvuldig dat nu met een miljard. Verdubbel het nu. Stel je nu voor dat het onder water is en je kunt niet ademen, je kunt niet denken en je kunt je niet bewegen en je wilt sterven, maar dat kan niet, want hoewel je onder water bent, heeft God het nodig gevonden om je te laten blijven ademen. En dat is hoe ik me voelde van december 2011-september 2012.

In juni 2012 was ik terug verhuisd naar de staat New York om bij mijn ouders te blijven. Ik had geen geld, geen baan, geen auto, geen energie, geen verlangen, geen kracht om me van de bank te krijgen (waar ik Oorlog & Vrede zat te lezen), laat staan dat ik genoeg energie had om een baan te zoeken en mijn leven weer op orde te krijgen (voor de zoveelste keer). Dus lieten mijn ouders me liefdevol bij hen logeren en zorgden ervoor dat ik weer gezond werd door een vast dieet van liefde, biologisch rundvlees en boerenkool, en precies de juiste hoeveelheid aandacht en ruimte.

En toen eindelijk, na lang, lang wachten, kon ik naar een psychiater. Ik had deze psychiater nog nooit gezien, dus natuurlijk kende ze mijn geschiedenis niet. Maar ik bedoel, we deden een psychiatrische geschiedenis in haar kantoor. En ze schreef me een antidepressivum voor om me uit de hel te halen waarin ik al maanden verbleef.

Was ze verondersteld te weten dat ik eigenlijk een bipolaire stoornis had? Ik bedoel, niemand anders wist het. Ik wist het niet. Maar ze is een dokter, toch? Nou, de schuld geven of zelfs maar terugkijken met vragen als deze heeft nu echt geen zin. Voor het doel van dit verhaal, alles wat je hoeft te weten is dat het antidepressivum me in een wilde en razende Las Vegas-stijl manie stuurde die eindigde in een psychose en me uiteindelijk de diagnose bipolaire stoornis gaf in januari 2013.

Maar Oh, hoe ik ben afgedwaald.

Dus het hele punt van mijn geannoteerde autobiografie, a.k.a. Oorlog & Vrede II, is om mijn verhaal over mijn rit op de Marriage-Go-Round met u te delen.

In januari 2013, toen ik werd gediagnosticeerd met een bipolaire stoornis, had ik opnieuw niets materieels in mijn leven. Ik raakte opnieuw in een diepe depressie. Tegen mei 2013 begon ik om te gaan met mijn (toen-ex) man en tegen december 2013 was hij bij me ingetrokken in mijn nieuwe appartement. In februari 2014 vroeg hij me opnieuw ten huwelijk, en op 24 december 2014 zijn we opnieuw getrouwd. Nu, hier zijn we, iets meer dan een jaar later van ons tweede huwelijk met elkaar en hebben we onze eerste huwelijksverjaardag gevierd.

Maar de enige reden dat ik me openstelde voor de hele wereld over dit alles en jullie mijn zeer gênante verhaal vertelde, is omdat ik zoveel verhalen heb gelezen en gehoord die lijken op die van mij sinds ik de diagnose bipolaire stoornis kreeg.

Huwelijk zonder psychische aandoening, zo is mij verteld, is al uitdagend genoeg. Voeg daar een bipolaire stoornis of een andere psychische diagnose aan toe en je bent in voor wat extra werk.

Sommigen van jullie zullen zich misschien afvragen hoe in de wereld iemand anders een verhaal kan hebben dat ook maar in de verste verte lijkt op wat ik zojuist heb beschreven, maar ik zeg je, het is waar. Mensen met een bipolaire stoornis hebben opvallend vergelijkbare ervaringen in termen van symptomen, ook al komen we uit een verscheidenheid van achtergronden, culturen, religies en zelfs generaties.

Na het horen van de pijnlijke en hartverscheurende verhalen van zo vele anderen op zoek naar antwoorden of zelfs gewoon troost van de bipolaire huwelijk-go-round, voelde ik me gedwongen om mijn verhaal hier te delen en anderen te laten weten dat ze niet alleen zijn. Het huwelijk zonder geestesziekte, zo is mij verteld, is al moeilijk genoeg. Voeg daar een bipolaire stoornis of een andere psychische diagnose aan toe en je hebt nog wat extra werk te doen.

Ik zou zeggen dat de uitdagingen met een bipolaire stoornis bijzonder uniek zijn. Dit komt omdat het waarschijnlijker is dat een echtgenoot begrip heeft voor een depressieve episode dan voor een manische episode en deze dubbele standaard kan leiden tot wrok en extra spanning. Op de een of andere manier wordt gedacht dat we alleen onnodig lijden in een depressie, maar dat we wild genieten van de manieën. Dit is gewoon niet waar. Interne ritmes die ervoor zorgen dat ik om 3 uur ’s nachts wakker word om de meubels te herschikken, mijn haar te verven en een opstel te schrijven, allemaal voordat ik me klaarmaak voor het werk, kunnen na een tijdje uitputtend worden. Om nog maar te zwijgen van het feit dat ik zo geïrriteerd ben tegen de tijd dat jij wakker wordt, lieve echtgenoot, dat ik je begroet met een reeks scheldwoorden en onze ochtend begin in het land van ellende. Het is niet echt prettig.

Ik wil niet alleen dat mensen met een bipolaire stoornis weten dat ze niet alleen zijn in hun ervaringen, maar ik wil ook dat hun echtgenoten en ex-echtgenoten weten dat ze niet alleen zijn in hun ervaringen, en dat genezing en vergeving mogelijk zijn.

Dingen kunnen niet altijd precies zo uitpakken als je had gepland of zelfs gehoopt, maar aan het eind van de dag is soms het enige wat je kunt doen, zeggen: “Het is oké, ik weet dat je het probeert, en ik hou van je.” Of je dit nu tegen je echtgenoot of tegen jezelf moet zeggen, zeg het gewoon.

Zoals een schrijver het formuleerde: “Denk aan wat je weet over in leven zijn, over pijn, over vreugde. U bent onvervangbaar. Je bent een expert in menselijkheid. En vergeet dat niet.”