VRAAG:
Mijn 18-jarige dochter is altijd boos en soms in een woedeaanval. Op dit moment ben ik gebroken glas aan het opvegen van de deur die ze heeft ingetrapt. Ze wordt steeds gewelddadiger en dat beangstigt me. Mijn man wil dat ze het huis verlaat. Wat kan ik doen om met deze situatie om te gaan en waar kan ik terecht voor hulp (ik ben mijn baan kwijt, dus ik kan me niet veel veroorloven)?

ANSWER
Hoewel er niet vaak over wordt gesproken, hebben veel ouders te maken met aanhoudend pest- en gewelddadig gedrag van hun kinderen en tieners, dat kan variëren van verbaal geweld en bedreigingen tot vernieling van eigendommen en zelfs fysiek geweld. Dit kan variëren van verbaal geweld en bedreigingen tot vernieling van eigendom en zelfs fysiek geweld. Terwijl dit gemakkelijker is om mee om te gaan als de kinderen jong zijn, wordt het veel alarmerender als ze ouder worden en het gedrag extremer en intimiderender kan zijn.

Er zijn veel redenen voor dergelijk gedrag en vaak niet één oorzaak: soms is het in de context van onderliggende problemen zoals drinken, drugsgebruik of deel uitmaken van een delinquente leeftijdsgroep.

Het komt vaker voor in gezinnen waarin het kind getuige is geweest van soortgelijk gedrag van ouders of familieleden. Vaak is het een gedragspatroon dat begon als een middel om als jong kind hun zin te krijgen, en dat escaleerde naarmate ze ouder werden.

De eerste stap in het omgaan met gewelddadig of pestgedrag is te besluiten dat het onaanvaardbaar is en moet worden aangepakt. Dit lijkt misschien voor de hand liggend, maar sommige ouders werken het gedrag van hun kinderen in de hand door zich schuldig te voelen over gebeurtenissen in het verleden in het gezin (misschien was het kind getuige van geweld) of door te denken dat hun kind een onderliggend probleem heeft waardoor het zichzelf moeilijk kan beheersen (zoals Attention Deficit Hyperactivity Disorder of Conduct Disorder).

Bedenk dat, zelfs als uw kind een dergelijke geschiedenis heeft of dergelijke diagnoses heeft, gewelddadig gedrag nog steeds onaanvaardbaar is en u het moet aanpakken. U doet uw kinderen geen plezier door hen toe te staan u niet te respecteren of te mishandelen.

De volgende stap is om te gaan zitten en uw dochter uit te leggen dat u agressie thuis niet zult tolereren. De sleutel is om te focussen op het belang van respect als de primaire regel van het huis in plaats van andere minder belangrijke kwesties (zoals het opruimen van hun kamer, enz.).

U moet dan nadenken over welke consequenties u zult moeten afdwingen wanneer het probleem zich voordoet. Net als uw echtgenoot overwegen veel ouders in deze omstandigheden er bij hun kind op aan te dringen het huis te verlaten als zich weer een gewelddadig incident voordoet. U kunt echter terughoudend zijn om dit te doen, omdat u bang bent dat het uw relatie zal schaden of haar zal blootstellen aan extra gevaren als ze weg woont.

Ik stel voor dat u de optie van haar uit huis plaatsen als laatste redmiddel aanhoudt, maar dat u ook minder strenge consequenties als eerste optie onderzoekt. Maak een lijst van alle privileges die uw dochter geniet door thuis te wonen, zoals de was, gekookte maaltijden, toegang tot een telefoon, gebruik van de auto, geld en een eigen slaapkamer. Laat deze privileges afhangen van haar respectvolle gedrag. Als ze zich misdraagt, schrap dan een van deze privileges als consequentie.

Wat werkt verschilt van tiener tot tiener, maar het is belangrijk om de consequentie zo klein mogelijk te maken, zodat de tiener kan werken aan herstel van het privilege – door berouw te tonen of te proberen respectvol te zijn.

Je moet je eigen reacties op de gewelddadige incidenten onder de loep nemen. Veel ouders wakkeren bijvoorbeeld onbedoeld de escalatie van een ruzie aan door te zeuren of de les te lezen, of zelf dreigementen en fysieke discipline te gebruiken. Het belangrijkste is dat je een kalme, vastberaden en geweldloze aanpak kiest. Wanneer je te maken hebt met een ruzie die kan escaleren in een agressief incident, is het belangrijk om deze patronen vroegtijdig te onderbreken.

Op het moment dat je kind gewelddadig wordt, moet je de ruzie onderbreken – “Ik ga niet met je praten totdat je beleefd tegen me praat” – en je kind waarschuwen voor een consequentie, hetzij dan of later.

Natuurlijk kan dit moeilijk zijn om te doen, vooral als je je geïntimideerd voelt of bang bent. Daarom is het belangrijk om steun te zoeken. Het kan echt helpen als u en uw man samenwerken in deze kalme en vastberaden aanpak. Maak een back-up plan als u een incident alleen moet aanpakken – zoals het bellen van een buurman of vriend, of zelfs de politie als een incident uit de hand loopt (u kunt van tevoren contact opnemen met de politie om te bespreken hoe zij kunnen helpen).

Als u eenmaal door een incident heen bent, moet u later met uw dochter praten over wat er is gebeurd, waarbij u een consequentie oplegt (zoals het betalen van de schade) en met haar nagaat hoe ze de volgende keer respectvol kan zijn. Deze follow-up is van cruciaal belang om haar te helpen verantwoordelijkheid te nemen.

Naast vastberadenheid bij het aanpakken van de agressie, is het belangrijk om te proberen haar de hand te reiken en te begrijpen wat er voor haar aan de hand is. U kunt begrip opbrengen voor de problemen en spanningen in haar leven (misschien gebrek aan werk, relatieproblemen of andere problemen), maar die zijn geen excuus voor haar gedrag.

Hoezeer de zaken op dit moment ook onder druk staan, het kan helpen om te proberen uw relatie met haar te verbeteren. Hoe meer u momenten kunt hebben waarop u gewoon praat, hoe gemakkelijker het zal zijn om met elkaar om te gaan en dit zal de kans op problemen verminderen. Maak een lijst van dingen waarover u het eens zou kunnen worden.

Wanneer hebt u voor het laatst een leuk gesprek gehad? Was het tijdens een wandeling of toen u iets deed wat u misschien leuk vond? Bedenk manieren waarop u deze plezierige ervaringen samen kunt vergroten.

Ten slotte, zoek professionele hulp. Het is moeilijk om alleen met geweld om te gaan en professionele hulpverlening kan helpen. Neem in eerste instantie contact op met Parentline (1890-927277), die hulp kan bieden en suggesties kan doen voor diensten bij u in de buurt. Er zijn ook goede internationale websites over de aanpak van geweld door tieners, zoals parentlink.act.gov.au en eddiegallagher.id.au

Dr. John Sharry, Irish Times, mei 2011. John schrijft elke dinsdag in The Irish Times Health Plus.
www.solutiontalk.ie